Ulusal bayram ve genel tatil günlerinde işçilerin çalışmayıp dinlenmesi esastır. Diğer bir anlatımla işçiler ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışmaya zorlanamazlar. Ancak bu kural İş Kanunu'nda emredici bir kural değildir.
İşçilerin ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalıştırılabilmeleri için iş sözleşmeleriyle belirlenmesi veya sözleşmede hüküm yoksa ayrıca yazılı olarak onaylarının alınması gerekir.
Böyle bir sözleşme hükmüne ya da işçinin onayına rağmen işçi resmi tatilde çalışmayacak olursa, işveren iş sözleşmesini haklı nedenle feshedebilir.
4857 sayılı İş Kanun'un 44. maddesinde "Ulusal bayram ve genel tatil günlerinde işyerlerinde çalışılıp çalışılmayacağı toplu iş sözleşmesi veya iş sözleşmeleri ile kararlaştırılır. Sözleşmelerde hüküm bulunmaması halinde söz konusu günlerde çalışılması için işçinin onayı gereklidir." hükmü yer almaktadır.
Ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışmaya onay vermeyen işçinin çalıştırılması yasal değildir. İş sözleşmesinde ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışmasına yönelik bir ifade varsa, işçi ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışmayı kabul etmiş demektir.
4857 sayılı İş Kanunu'nun 47. maddesinde ise "Bu Kanun kapsamına giren işyerlerinde çalışan işçilere, kanunlarda ulusal bayram ve genel tatil günü olarak kabul edilen günlerde çalışmazlarsa, bir iş karşılığı olmaksızın o günün ücretleri tam olarak, tatil yapmayarak çalışırlarsa ayrıca çalışılan her gün için bir günlük ücreti ödenir" hükmü yer almaktadır.
İşçi, ulusal bayram ve genel tatil günü olarak kabul edilen günlerde çalışmazsa o günün ücretini tam olarak alacak, ancak tatil yapmayarak çalışırsa ayrıca bir günlük ücreti daha ödenecektir. Kanun'da çalışmanın ne kadar süreyle olup olmadığına ilişkin bir sınırlama getirilmemiştir.
Dolayısıyla resmi tatilde bir saat de çalışılsa 7,5 saat de çalışılsa karşılığı bir günlük ücret olacaktır. Resmi tatil günlerindeki çalışmalar, kural olarak fazla çalışma değildir.
Ancak, resmi Tatilde çalışıldığı için haftalık çalışma süresi aşılmışsa aşılan süre için fazla çalışma ücretinin ödenmesi gerekecektir.
Fazla çalışma ücreti yüzde 50 artırımlı olarak hesaplandığı için daha yüksek bir tutar olacak, işçi açısından resmi tatil çalışması veya fazla çalışmadan hangisi fazla ise onun ödenmesi gerekecektir.
İş Kanunu'nda ulusal bayram ve genel tatil günleri için serbest zaman uygulaması öngörülmemiştir. Bu nedenle ulusal bayram ve genel tatil günlerindeki çalışmaların karşılığında, mutlaka ilave bir günlük ücret ödenmesi gerekmektedir.
2429 sayılı Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Hakkında Kanuna göre Ramazan Bayramının arife günü saat 13:00'ten itibaren başlayacağı, belirtilmiştir. İş Kanunu'nda arife günleri ile ilgili özel bir düzenleme bulunmamakla birlikte uygulamada ve genel düzenlemeler çerçevesinde Saat 13:00 sonrasında çalışıldığında, çalışma yarım gün için yapılmışsa yarım gün, tam gün için yapılmışsa tam günlük ücrete hak kazanılır.
Bu arife günlerindeki çalışmalar fazla çalışma olarak kabul edilmemektedir. Ancak, bu çalışmalar yapıldığı için haftalık çalışma süresi aşılmışsa aşılan süre için fazla çalışma ücretinin ödenmesi gerekmektedir.
Bu vesileyle tüm okurlarımızın Ramazan Bayramını kutluyor, sevdikleriyle birlikte sağlık, huzur ve mutluluk dolu günler diliyorum.
