Wong Kar-Wai “The Grandmaster / Büyük Usta” ile Çin’i fethetti, sıra Avrupa’da. 63. Berlin Film Festivali’nin bu akşamki açılış töreninde, Jüri Başkanlığı’nı da üstlenen Wong’un rafine dövüş sanatları filmi gösterilecek. Denk geldiği zaman bir auteur sinemacının popüler bir türü sofistike ettiği ya da ona yeni bir yaklaşım getirdiği bir filmle festival açılışı yapmak gibisi yoktur. İster fanatik bir sinefil ister sinemayı bir eğlence aracı olarak gören bir izleyici olsun herkese hitap edebilecek yüksek nitelikli bir filmi garantilemiş olursunuz.
Hele başrollerini yetenekleri bir yana güzellikleriyle de rüyaları süsleyen iki yıldız paylaşırsa değmeyin keyfinize. “The Grandmaster”da Wong’un gözde oyuncusu ve Uzakdoğu’nun uluslararası alandaki en parlak yıldızı Tony Leung Chiu Wai ile “Kaplan ve Ejderha” ile üne kavuşup vazgeçilmez oyuncular arasına katılan Zhang Zi Yi rol alıyor. Her ikisinin de Hong Kong sinemasının karakteristik türü olan dövüş sanatlarını yıllardır filmlerde icra ediyor olmalarından gelen rahatlıkla filmdeki koreografilerin sertliğine de zarafetine kolayca uyum sağlıyor. Filmin romantik sahnelerinde de Wong Kar-Wai’a özgü o karanlık melankoli kendini gösteriyor.
***
Uluslararası versiyonunu Berlinale’ye ucu ucuna yetiştirdiği “The Grandmaster”, Hong Kong ve dünyada çok sevilen Wong Kar-Wai’nin Çin’deki ilk gişe hiti oldu. Geçen haftaya dek 45 milyon dolar hasılat elde eden filmin ele aldığı konuyla ve stilize sinemasıyla dünya çapında bir kitleye cazip gelmesi sürpriz olmaz. Filme adını veren “The Grandmaster” Bruce Lee’yi eğiterek Wing Chun tarzı kung fu’yu sinemada efsaneleştiren Ip Man’ın ta kendisi. 2008’de yapılan “Ip Man” ve 2010’daki devamı “Ip Man 2”den farklı olarak bu kez yaratıcı bir sinemacının dokunuşuyla anlatılıyor hayat öyküsü. Üstelik Wong yıllardır aklında olan bu proje üzerinde beş yıldır çalışıyordu.
Auteur elinden çıkmış olsa da “The Grandmaster” dur durak bilmeyen dövüş sahneleriyle izleyiciyi ilk bir saatinde fena sersemleten bir aksiyon filmi. Wong’un filmografisindeki referansı “Aşk Zamanı” değil “Zamanın Külleri”... Mançuryalı kung fu ustası Gong Baosen, Tony Leung’ün canlandırdığı Ip Man’ı 40 yaşına gelmiş olgun bir savaşçı olarak jübilesini yapacağı bir rakip olarak görüyor. Zhang ise Gong’un kızı Er’i canlandırıyor ve babasının yenilgisini ailesinin onurunun kırılması olarak yorumlayıp Ip’ten intikam almaya karar veriyor. Ip Man’ın birbiri ardı sıra birçok rakiple karşılaşmasından birinci sınıf aksiyon doğuyor. Ama elbette bir Wong Kar - Wai filminin başka incelikleri de var. 1930’lu yıllarda geçen filmde dönemin ruhunu yansıtma fırsatını ve filme ambiyans katma fırsatını da değerlendirmiş. Elbette, Tony Leung ile Zhang Zi Yi ateş ile barut misali bir araya gelmişken aşkın kıvılcımlanmaması büyük kayıp olurdu!
Romansta kimse Wong’un eline su dökemez, doğrusu. Filmin aksiyon sahneleri ise alanının ustalarından, Yuen Woo Ping’e emanet edildi. Filmde bir rol de üstlenen Yuen, Uzakdoğu sinemasında birçok filme yönetmen olarak imza atmanın yanı sıra “Matrix” ve “Kill Bill” serilerinin de koreograflığını yaptı.
“The Grandmaster” henüz Batılı eleştirmenlerin süzgecinden geçmedi ama Variety’nin Uzakdoğulu eleştirmeni Maggie Lee, Wong Kar-Wai’yi efsanevi King Hu / Kral Hu ile kıyaslamaktan çekinmemiş. Pekin’de eğitim gördükten sonra Hong Kong’a gidip ‘50’li yıllarda oyunculuğa başlayan, yönetmenliğe geçen ve kendi stüdyosunu kurduğu Tayvan’da ölen Hu Jingquan’dan bu yana dövüş sanatları filmlerinde emsali görülmemiş bir felsefi yaklaşıma sahip olduğunu vurguluyor. Box Office Türkiye’ye filmin 26 Nisan’da Özen Film tarafından dağıtımının yapılacağını müjdeliyor.
Başlama vuruşunu Büyük Usta’nın yaptığı Berlinale’den gelişmeleri bildirmeye devam edeceğim.