Sosyal Destekler Rehberi, az gelirli vatandaşlar ile Bağ-Kur’lu olan eşinin sağlık prim borcu nedeniyle veya SSK’lı işçi olan eşinin er olarak vatani vazifesini yerine getirmek için silah altına alınması dolayısıyla SGK’nın sağlık hizmetinden faydalanamayan kadınları ilgilendiren ‘prim ödemeden SGK sağlık yardımından yararlanabilme’ konusuyla devam ediyor. Devlet, bu durumda olanlara gelir testi yaparak, prim ödemeksizin sağlık hizmetinden yararlanma imkanı veriyor. Böylece, sigortalı olmayan ya da sigortalının bakmakla yükümlü olduğu kişi statüsünde olmayan veya bu statüden çıkan kişilerin az gelirli olması halinde, prim ödemeksizin sağlık hizmetinden faydalanmaları sosyal devlet olma gereği sağlanıyor. Şimdi detaylara geçelim.
1- Ailenin toplam gelirinin aynı hanede yaşayan aile fertleri toplam sayısına bölünmesi suretiyle bulunan kişi başına düşen aylık gelirin, aylık asgari ücretin üçte birinden az olması halinde, sağlık primi ödemeksizin sağlık yardımından yararlanma imkanı var. Aile; aynı hane içerisinde yaşan eş, evli olmayan çocuk, büyükana ve büyükbabadan müteşekkildir.
Örnek: Dört kişilik ailenin toplam aylık geliri 2.000 TL olsun. Kişi başına düşen aylık gelir 2000/4 = 500 TL. 2016 yılı aylık brüt asgari ücret 1.647/3= 549 TL. Bu ailede kişi başına düşen gelir asgari ücretin üçte birinden az olduğu için, söz gelimi yaş ve öğrenim durumu koşullarını sağlamaması nedeniyle sağlık yardımı durdurulan çocuk, tekrar sağlık yardımına hak kazanır. Hemen belirtelim, gelir testi ikamet edilen yerin bağlı bulunduğu kaymakamlık binası içerisindeki Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı tarafından yapılır.
2- Bağ-Kur sigortalısının 60 günden fazla SGK prim borcunun olması durumunda sigortalı ve bakmakla yükümlü olduğu ailesi SGK’dan sağlık yardımı alamıyor. Gerçi 18 yaşını dolduruncaya kadar çocuklar her durumda devlet güvencesi altında olup, sağlık yardımlarından faydalanıyorlar. Son olarak da 6663 Yasa ile çocuklardan; lise ve dengi öğretimden mezun olanların 20 yaşını, yüksekokuldan mezun olanların ise 25 yaşını geçmemek üzere, mezun oldukları tarihi izleyen günden itibaren 2 yıl daha prim ödemeksizin genel sağlık sigortasından yararlanabilmeleri imkânı sağlandı.
Bu durumda prim borçlarının nedeniyle sağlık yardımı durdurulan sigortalının bakmakla yükümlü olduğu eşinin tekrar sağlık yardımından nasıl yararlanmaya başlayabileceği önem kazanmaktadır. Sigortalının eşi oturduğu yere en yakın kaymakamlık binası içinde bulunan ‘Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı’na müracaat ederek gelir testi yaptırabilir. Gelir testinde, ailenin toplam gelirinin aile fertleri sayısına bölünmesi ile fert başına düşen gelir hesaplanmaktadır. Ailede fert başına düşen gelir asgari ücretin üçte birinden az ise bahsettiğimiz sigortalının eşi herhangi bir prim ödemeden sağlık yardımından yararlanmaya başlar.
3- Askerliğini er ve erbaş olarak yapanların genel sağlık sigortalılığı sona erer.
Sigortalılıklarının sona erdiği tarihten itibaren on gün süreyle genel sağlık sigortasından yararlanırlar. Bu kişilerin genel sağlık sigortalılığının sona erdiği tarihten geriye doğru bir yıl içinde doksan günlük zorunlu sigortalılıkları varsa, on güne ilaveten doksan gün süreyle daha genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişiler dâhil sağlık hizmetlerinden yararlanmaya devam eder. Bu 100 günlük sürenin bitiminde askere giden sigortalının eşi, kaymakamlık binası içinde yer alan Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı’na başvurarak gelir testi yaptırır ve test sonucunda ailede fert başına düşen gelir asgari ücretin üçte birinden aşağı çıkarsa sağlık primlerini devlet karşılar. Sağlık yardımından ücretsiz yararlanır.
Kaynak: Genel Sağlık Sigortası Tescil, Prim ve Müstahaktık İşlemleri Yönetmeliği
YARIN: KORUMA ALTINA ALINAN KADINA SAĞLANAN SOSYAL DESTEKLER