Asrın projelerinden biri

Osmanlı İmparatorluğu'nun son dönemlerinde sanayileşmekte olan ülkelerle aramızda doğmuş olan mesafenin kapatılmasına epey kafa yorulduğunu biliyoruz.

O günlerde eğitimde reformla ulaştırmada büyük projeler tartışılmakta idi. Eğitimde reform 'Latin Alfabesi' ve ilköğrenimde zorunluluk idi.

İstanbul'un iki yakası nüfus yoğunluğundan ulaşım bir problem idi. Boğazı aşmak, teknelerle oluyordu. Trakya'da demiryolu döşenmiş, Asya'da Haydarpaşa Garı yapılmış ama; iki yaka ayrıktı. İşte asrın projelerinden biri olan boğazın altından tüp geçitle iki yakanın demiryoluyla bağlanması tartışılmış ve bazı eskizler orta çıkmıştı. Cumhuriyet döneminde bu büyük projeler ileriki yıllarda peyderpey gündeme geldi.

Yıl 1984, II. Boğaz Köprüsü bitmiş, artmakta olan trafik yoğunluğunu, boğazın altından tüple bağlayarak, Avrupa'dan başlayıp Orta Asya'ya kadar giden demiryolu fikrini de gerçekleştirmek fikri tekrar canlandı.

Tüp geçit projesi hazırlanması için uluslararası, ulusal firmalarla temas kuruldu. Proje bir Amerikan firmasına verildi. Firma, ABD Büyükelçiliği'ne haber vermiş. Elçilik bu projede 'Bizim de tuzumuz olsun' sadedinden 500 bin $ vermeyi planlamış. Temaslar bitirilince ABD büyükelçisi ve Hazine Dış Ticaret Müsteşarı (bendeniz) proje için hibe anlaşmasını imzaladılar. Proje yapıldı, ama başlamak bize nasip olmadı.

AK Parti iktidarı bu projeyi canlandırdı, çok kısa bir süre içinde de gerçekleştirdi. Her ne kadar bürokrasiye takılsa da bu teknolojik dev proje yine kısa zamanda bitirildi. Bu Salı günü Tüp Geçit (Marmaray) hizmete açılacak. Böyle büyük bir projeye cesaret edip, kısa sürede bitirme becerisine şapka çıkarmak lazım. İlgili bürokrat ve siyasileri candan tebrik ediyorum. Tuttuğunu koparan konularına vakıf Bakan Sayın Binali Yıldırım büyük bir başarıya imza attı. Bakanlıkta ömrü vefa ederse boğazdaki iki katlı karayolu tüp geçişini de 2015'te bitirerek, siyasi hayatında dev eserler gerçekleştiren tek ulaştırma bakanı olarak tarihimizdeki yerini alacaktır.

Bu projenin bir güçlü duygusal yanı da var. Öyle ya iki kıta birleşiyor. Demiryolları, İngiltere'den Çin'e kadar kesintisiz bağlanıyor. Trafik önemli ölçüde hafifliyor. Yolculuk süresi kısalıyor. Projenin, hayırlara vesile olması temennilerimle.

Bu projeyi düşünen, tartışan, eskiz hazırlatan atalarımızı da hayırla yâd ediyorum.