Yunanistan yine Euro ve AB için arıza çıkarıyor... 2011 ve 2012’de çalkantıya yol açmışlardı. O zaman sorun Almanya’nın himmeti sayesinde donduruldu... Güney Kıbrıs da Atina’ya bağlı bir sorundu. O da donduruldu... Bu iki kardeş sorun şimdi Yunanlı siyasiler sayesinde yeniden alevlenmek üzere. Siyasi kriz derinleşme eğilimi gösteriyor. O zaman siyasi riski gören piyasa faiz artışını sürdürecek. Ardından da faiz uçunca yine -iflas ve Euro’dan çıkış- senaryoları gündeme gelecek.
İlk zayıf halka, Atina... Atina’da Samaras Başbakanlığındaki hükümet hiç gereği yokken ‘AB-IMF himayesindeki acı ekonomik programı artık bitirelim’ diye havalandı. Piyasalar karıştı ve ağır piyasa uyarısı üzerine girişim durdu... Aradan birkaç hafta geçti, Samaras 2015 başında yapılacak Cumhurbaşkanlığı seçimini erkene aldı ve kumara oturdu. Samaras tam tekmil kumar oynuyor, elindeki kartlar iyi değil ve hem Yunan maliyesini batırma, hem de kendi siyasi hayatını bitirme riski yüksek.
Yunan tiyatrosu yarın -çarşamba- mecliste Cumhurbaşkanlığı seçimiyle başlıyor. 300 üyeli mecliste normalde Cumurbaşkanı seçmek için ilk iki turda 200 oy, olmazsa üçüncü turda 180 oy lazım. Yani Samaras kendi adayını seçtirmek için en az 180 oy bulmak zorunda... Ancak elinde 155 milletvekili var. Aradaki farkı diğer partilerden tamamlamayı umuyor. Yunanistan’da bildiğimiz kadarıyla milletvekili transferi adeti yok.
Samaras’ın çarşamba günü 200 oyu bulması beklenmiyor. 170 bulursa, öpüp başına koyup umudunu taşıyabilir... İkinci tur 23 Aralık’ta. Orada da 200 oy lazım. Sonra 29 Aralık’ta 180 oyun yeteceği son tur var. Mucize olmazsa burada da 180 oy çıkmayacak.
Asıl şenlik burada başlıyor. Üç turda cumhurbaşkanı seçemeyen meclis feshediliyor ve genel seçime gidiliyor. 29 Aralık’ta meclis feshedilirse, o zaman en erken 25 Ocak ya da 1 Şubat’ta Yunanistan’da genel seçim var.
Genel seçim ise işleri daha karıştıracak. Çünkü seçimi mevcut koalisyon hükümetinin kaybetmesi bekleniyor. Samaras liderliğindeki Yeni Demokrasi Partisi anketlerde yüzde 23-24 yazıyor. Asıl muhalefet Siriza yüzde 27 ya da yukarısında oy alıp birinci parti olacak. Sol partiler koalisyonu olan Siriza, Yunanistan’ın zaten pamuk ipliğine bağlı ekonomik yüzdürme programına hepten karşı... Programı çöpe atacağını, AB-IMF dayatmalarını reddedeceğini söylüyor.
Zaten Samaras’ın seçim kumarı başlar başlamaz Yunanistan borsası olacakları görüp yüzde 10’luk düşüşlerle geleceği satmıştı. Piyasalar bu siyasi tablodan istikrar ve huzur çıkmayacağını görüyorlar ve de haklılar.
Siriza’nın hükümete geçmesi mevcut ekonomik programın yoldan çıkması demek. Zaten mevcut program şubat sonunda doluyor ve yeni taahhütlerle uzatılması gerek... Siriza liderliğindeki bir hükümetin ise program üzerinde kavga çıkarıp yol kazası yapmasına kesin gözle bakılıyor.
Halen süren kampanyada taraflar zaten ağızlarını bozdu. Samaras ve mevcut hükümet -Siriza gelirse batarız, Euro’dan çıkarız, aman Siriza’ya oy vermeyin- diye kara senaryoları dillendirmeye başladı. Siriza ise -Korkmayın, birşey olmaz, AB Yunanistan’ı harcayamaz, biz sıkıntıya son vereceğiz- diyor.
Yani yine döndük, dolaştık ve Yunanistan’ın Euro’dan çıkmasına geldik. Siriza’nın bu hali ve tavrıyla AB ile kolayca kavgaya gireceği anlaşılıyor. AB de şimdiden Yunanlı seçmene -yanlış karar vermeyin- sinyali yollamaya başladı. Bu seçimin aslında Merkel’in seçimi olduğunu söylemek mümkün. Son 2012 seçimini Samaras’ın değil, Merkel’in kazandığı konuşulmuştu.
Ve kilit soru şu: Yunanistan kendi siyasi itişmesiyle iflas ve Euro’dan çıkış noktasına gelirse ne olur? 2011 ve 2012’de Yunanistan’ın bu halleri dünyayı sarsmıştı. Ancak şimdi Yunanistan aynı sahneyi oynarsa ne olur? Şaşırtıcı olabilir ama Yunanistan’ın bu kez Euro’dan çıkma tehditleri ve riskleri Euro Bölgesi’nde ve dünyada yankı yapmayacak. Yunanistan sorununun Avrupa çapında etki yapmasının yolları çoktan kapandı. Gelişmeleri izleyeceğiz, ama şimdilik hava, ‘Euro’dan çıkmak isterseniz, siz bilirsiniz... AB’ye birşey olmaz, siz yanarsınız’ havası... Yani şimdiye dek Yunanistan -Kendimi aşağı atarım- diye herkesi korkutuyordu. Şimdi -Atarsan at- noktasına gelindi. İzleyeceğiz.
