Anayasa Mahkemesi’nin yaş haddinden emekli olan Zehra Ayla Pektaş’ın yerine atanan yeni üyesi Kadir Özkaya, dün Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın katılımıyla yemin ederek göreve başladı.
Aslında Cumhurbaşkanı Erdoğan, Özkaya’nın atamasını 18 Aralık 2014’te yapmıştı. Ancak daha sonra Haşim Kılıç’ın tepki çeken ‘seçim barajı’ açıklamasıyla yaşanan serinlik, yemin törenini geciktirdi. Ta ki Erdoğan’ın yüksek yargı üyelerine Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde verdiği sürpriz yemeğe kadar.
Haşim Kılıç, Cumhurbaşkanı’nı bizzat davet etti ve sorun aşıldı.
İkinci bir sürpriz de yemin töreninden sonra gelen kulis bilgileriyle ortaya çıktı.
Anayasa Mahkemesi Başkanlığı seçimi 4 Şubat Çarşamba günü, yani yarın yapılacaktı.
Aslında Başkan Kılıç’ın yaş haddinden emeklilik tarihi 13 Mart.
AYM’de seçim süreci ‘emeklilikten iki ay önce’, yani 13 Ocak’ta başladı.
Ancak yeni üyenin başkanlık seçiminde oy kullanabilmesi için Cumhurbaşkanı’nın katıldığı bir törenle yemin etmesi gerekiyordu.
Bu nedenle yemin tarihi belirlenince, başkanlık seçimi tarihi de netleşti.
***
Tarihin, kamu görevlilerinin milletvekili adayı olmak üzere istifa etmesinin gerektiği 10 Şubat’tan önce olması, akla “Kılıç aday mı olacak” sorusunu getiriyor.
Kılıç’ın hükümetle gerilim yaratan konuşmalarından sonra “CHP’den aday olacağı” yorumları da yapılmıştı.
Ancak bu teknik olarak mümkün değil.
Kılıç’ın da böyle bir niyeti olmadığı konuşuluyor.
***
AYM’nin 17 üyesi var.
Başkan adayları olarak kimi isimler daha önce medyada yer aldı.
Bu isimlerden ikisi öne çıkıyor, Başkanvekili Serruh Kaleli ve üye Prof. Dr. Zühtü Arslan...
Kaleli’nin bir süredir ‘adayım’ dediği ve seçim çalışması yaptığı biliniyor.
Arslan ise bugüne kadar bu yönde bir açıklama yapmadı, ancak AYM üyeleri arasında adaylığı yönünde önemli bir uzlaşma var.
Kaleli, 1954 Samsun doğumlu, avukat... Barolar Birliği üyeliği yaptı, 2005’te AYM üyeliğine atandı.
Arslan 1964 Yozgat doğumlu, Adalet Bakanı Bekir Bozdağ’ın hemşehrisi. Mülkiye’de Kamu Yönetimi, Leicester Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde ‘İnsan hakları ve sivil özgürlükler’ alanında yüksek lisans, anayasa hukuku alanında da doktora yaptı. AİHM’de çalıştı, Başkent Üniversitesi’nde ‘Hukuk ve siyaset’, Bilkent Üniversitesi’nde ‘Kamu hukuku’ dersleri verdi. 2012’de AYM üyeliğine atandı.
***
İki potansiyel adayın görev süreleri ise farklı hesaplanıyor. 2010 Anayasa değişikliği öncesinde AYM üyeleri için yaş sınırı 65’ti. Başkan Kılıç bu sınıra geldiği için emekli oluyor.
Anayasa değişikliği ile AYM üyeleri için ‘12 yıl’ sınırı getirildi. Kaleli, bu tarihten önce atandığı için 65 yaşına kadar, yani 2019’a kadar görev yapacak.
Zühtü Arslan ise 10 yaş daha genç olmasına rağmen 2012’de seçildiği için ‘12 yıl’ kuralına tabi olacak ve 2024’e kadar görev yapacak.
AYM çevrelerinde seçimin ilk turda bitebileceği de konuşuluyor. Kaynaklar, Zühtü Arslan’ın hukuk alanındaki uluslar arası kariyeri ve yaşının da seçilmesinde etkili olacağını belirtiyorlar.
Anayasa Mahkemesi başkanlığı seçimi yeni tartışmalara neden olmadan tamamlanırsa, her seçimde ‘kriz’ alarmına geçen Türkiye önemli bir sınavı geçmiş olacak.
***
AYM’nin gündeminde yeni başkanı bekleyen önemli konular var.
En yakın olanı dershanelerin kapatılmasına ilişkin kanuna karşı yapılan başvuru... Başkan Haşim Kılıç, raportörlerin konuya ilişkin raporlarını tamamladığını, bir süredir üyeler tarafından incelenmekte olduğunu açıkladı ve “Uygun bir süre içerisinde gündeme alınacak” dedi.
Cemaate ait dershane zincirleri yöneticilerinin Anayasa Mahkemesi’ni ziyaret ederek ‘iptal’ yönünde kulis yaptıkları sır değil.
Ancak aynı dershanelerin özel okula dönüşüm için başvuru yaptıkları haberleri de gelmeye başladı.
Bu durum, AYM’den iptal kararı çıkmasının beklenmediği yorumlarına neden oldu.
Dershaneler konusu hükümet için önemli, Türkiye için önemli.