Seçim çalışmalarında seçmene ulaşmanın farklı yolları var. Meydan mitingleri, esnaf ziyaretleri, küçük toplantılar ile televizyon ve internet gibi iletişim araçları en sık kullanılan yöntemler. Yüz yüze iletişim diğer yöntemlerden farklı. Miting ve toplantı ile televizyon ve internet iletişimi tüm partiler tarafından yapılabilmekle beraber, yüz yüze seçim çalışması her parti tarafından her seçimde yapılamıyor.
Bu yazıda önce yüz yüze seçim çalışmasının ne olduğunu tanımlamayacağım. Sonra da yüz yüze seçim çalışması yapabilmek için gerekli şartları tartışacağım. Son olarak da AK Parti’nin 1 Kasım seçimlerinde yüz yüze seçim çalışması yapıp yapamayacağı tartışmasını yaparak, hedef kitleye yönelik yüz yüze seçim çalışması yapması önerisi ile yazımı bitireceğim.
Yüz yüze seçim çalışmasının kriterleri
Esnaf ziyaretleri veya salon toplantıları yüz yüze seçim kampanyası kriterlerini karşılamaya yetmiyor. Yüz yüze denmesi için; mahalle teşkilatı düzeyinde, ev ev , kişi kişi belirlenen seçmene tekrar tekrar gitmek ve oy için aktif ikna etmeye çalışmak demektir. Ayaküstü, kişiyi tanımadan, bir ekiple dolaşırken, el sıkma ve hal hatır sorma düzeyindeki çalışma yüz yüze seçim çalışması olarak kabul edilemez.
Yüz yüze seçim çalışması yapmanın oldukça etkili olduğu bilinmekle beraber, yüz yüze seçim çalışmasını her parti her zaman yapamıyor. AK Parti’nin içinden geldiği gelenek bu yöntemi geçmişte oldukça iyi kullanmıştı. Cumhurbaşkanı Erdoğan bu yöntemin en iyi uygulayıcılardan biriydi. Acaba geçmişte başarıyla uygulanan bu yöntemi, AK Parti 1 Kasım seçimlerinde yeniden kullanabilir mi?
Yüz yüze iletişim için gerekli olanlar
Yüz yüze seçim çalışması yapabilmek için üç şeyin bir araya gelmesi gerekiyor. Bunlardan ilki, mahalle düzeyine kadar örgütlenmiş ve hareketli bir teşkilatın olması. İkincisi, partinin mensuplarını harekete geçirecek bir ideoloji, inançlar ve değerler gibi idealizm unsurlarının varlığı. Üçüncüsü de, bu parti mensuplarının başarıya ihtiyaç duyan ve başarıya inanan bir psikoloji içinde olması. Şimdi bunları biraz açayım.
Yüz yüze iletişim için ilk gerekli olan mahalle düzeyine kadar iyi örgütlenmiş bir teşkilat gerekli. Teşkilat içinde kadınların ve gençlerin de olması gerekiyor. Teşkilat hareketli olabilmeli, özellikle ev ziyaretleri yapabilecek nitelikte olmalı. Teşkilatı harekete geçirebilmek için bir ideoloji veya inanç değerleri gerekiyor. Başkalarına iletmek istediğimiz idealleriniz ve değerlerimiz varsa ancak fedakarca harekete geçebiliriz. Ancak başarı isteyen ve başaracağına inanan bir psikoloji içinde olan kişiler evlere kadar gidip, sokaklarda seçim çalışması yapabilir.
Merkez partiler yüz yüze iletişim yapamıyor
İdeolojik yönü güçlü olan kimlik partileri yüz yüze seçim çalışmasını daha kolay yaparken, merkez partilerin yüz yüze seçim çalışması yapmaları daha zor oluyor. Geçmişte refah partisi, 7 Haziran seçimlerinde de HDP bu yöntemi başarıyla uyguladılar. O dönemdeki Refah Partisi “Milli Görüş” anlayışıyla daha bir dava partisiydi. Kadroları daha homojen, idealist, değer yüklü, başarı isteyen kişilerden oluşuyordu. AK Parti büyüyüp, yaklaşık toplumun yarısının oyunu alabildiği potansiyele ulaştığında kitle partisine dönüştü. Kitle partisi özellikleri teşkilatlara da yansıdı. Üzerine 10 yıllık iktidarda olmanın yıpratıcılığı da eklenince, yüz yüze iletişimden daha lider eksenli ve kitle iletişim araçları üzerinden seçim çalışmaları yapılır hale geldi.
Yüz yüze görüşülecek seçmen profili
AK Parti kadroları 7 Haziran seçimlerinde kaybettiği seçmenini yeniden kazanmasının etkili yollarını eminim arıyordur. Bu yollardan biri tanımlanmış bir seçmen profiline yönelik yüz yüze seçim çalışması olabilir. Yüz yüze seçim çalışması yapılacak seçmen profili, kendisine daha önce oy vermiş ama 7 Haziran seçimlerinde sandığa gitmemiş seçmenler ve kendinden HDP ile MHP’ye giden seçmenler olabilir.
Farklı metotları eş zamanlı kullanmak
Modern dünyanın çoğul ve farklı insan kümelerinden oluştuğunu kabul etmek zorundayız. Güçlü siyasal hareketler çoklu söylemi ve çoklu siyaseti eş zamanlı devreye sokabilme becerisine sahip oluyorlar. Nasıl pazarlamada farklı sosyoekonomik katmanlara farklı mallar farklı pazarlama yöntemleri ile sunuluyorsa, siyasal mesajların da çoğul söylemle ve farklı yöntemlerle uygun alıcılara götürülmesi gerekiyor. Liderin mitingleri, televizyon konuşmaları, internet üzerinden kampanya gibi yöntemler bir seçim çalışmasının olmazsa olmazı. Bu yöntemlerin yanına gerçek anlamıyla yüz yüze seçim çalışmasını da koymak gerekiyor.
