Kaçımızın oturduğu apartmanda sokak kapısı dışarı doğru açılıyor?Deprem ya da yangın, bir panik anında kapılara hücum edecek insanların ezilmemesi için kapıların mutlak dışarıya doğru açılması gerek.AVM’lerde dönen kapıların çoğu elektrikli değil mi?Japonlar teknolojide dünyanın en ileri ülkelerinden biri ama dönen kapılar elektirikli değil zira bir felaket anında kapılar durursa izdihamın nelere mal olacağını biliyorlar.
Ya dar turnikelerden geçilerek girilebilen iş yerlerinin durumu...Kaçında turnike harici hızlı bir çıkış, tahliye sistemi var?Daha basit bir soru, kaçımızın evinde televizyon ve benzeri, düştüğünde ölümlere yol açabilecek eşyalar sabitlenmiş durumda?Rahmetli Ahmet Mete Işıkara, “depremle yaşamayı öğrenmeliyiz” demişti defalarca.Biz ağlamayı öğrendik daha çok, kendimiz bir şey yapmadan “gelsin devlet yapsın” demeyi öğrendik...
***
Deprem deyince akla ilk gelen isimlerden biri olan Oğuz Gündoğdu Hoca’nın oturduğu apartmanda bile binayı mantolama, kapıyı dışa açılır hale getirmekten daha önemli bulundu.
Tamam doğal gaz faturası düşecek ama yaşamdan daha önemli ne var?Okullar, hastaneler yenilendi, köprüler, viyadükler güçlendirildi ama sadece kamunun yaptıklarını konuşarak hayatta kalınamaz ki...Konut stoğumuz iyi değil, Kentsel Dönüşüm Yasası çıktı, kimi rant peşine düştü, kimi daha büyük ev.Sanki depreme hazırlanmıyor piyangodan çıkan parayı harcıyoruz.
***
Son iki haftada hem ulusal hem de uluslararası bilim kuruluşlarından üst üste “İstanbul için risk arttı” açıklamaları geliyor.Deprem vurmadan sadece 4 saniye önce haberdar olacağız ve o 4 saniyede patlama ve yangınlara neden olabilecek doğalgaz akışı kesilecek, trafik ışıklarının tamamı kırmızıya dönecek...Ama borularda dolaşan gaz kalacak, peki kaçımız deprem anında apartmana doğalgaz girişini kesecek basit ve ucuz yöntemlerin peşine düştük?
Şu an için imkansız ama diyelim ki bilim insanları depremi önceden tahmin ettiler ve 24 saat kala haberdar olduk.İstanbul sizce tahliye edilebilir mi?
Modern ülkelerde uyanıklar için trafik polisi görevlendirilmez ama biz köprü girişlerinde, arıza şeritlerinde uyanıklara karşı onlarca ekip görevlendiriyoruz her gün...
***
Kendimiz bir şey yapmayıp, “Gelsin devlet yapsın” demek, hazır deprem çantası tutmaktan vazgeçip “deprem konteynırları ne oldu?” diye sorarak varacağımız tek yer kötü bir yer olur.
Bugün sadece apartman ya da gittiğimiz AVM’deki kapılara bakarak bile çok şey değiştirebiliriz.