Staj, eğitim öğretim hayatı boyunca elde edilen bilgi ve teoriyi, profesyonel bir ortamda pratik uygulamaya çevirebilecek ve deneysel öğrenme ile pekiştirme faaliyetidir.
3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu'nun 18'inci maddesi ile stajyer çalıştırma yükümlülüğü hüküm altına alınmıştır.
"On ve daha fazla personel çalıştıran işletmeler, çalıştırdıkları personel sayısının yüzde beşinden az olmamak üzere mesleki ve teknik eğitim okul ve kurumu öğrencilerine beceri eğitimi, mesleki ve teknik ortaöğretim okul ve kurumu öğrencilerine staj ve tamamlayıcı eğitim yaptırır. Öğrenci sayısının tespitinde kesirler tam sayıya tamamlanır. Bu işletmeler mesleki ve teknik eğitim yapan yükseköğretim kurumu öğrencilerine staj yaptırabilir."
Bu kapsamda 10 ve daha fazla çalışanı olan işyerlerinde stajyer çalıştırma kanunen bir yükümlülüktür.
Diğer yandan Anayasamızın 18'inci maddesinde "Hiç kimse zorla çalıştırılamaz. Angarya yasaktır." denilmektedir.
Dolayısıyla herhangi bir işletmede staj yapan öğrencilere en az stajyer ücretinin ödenmesi gerekmektedir.
Stajyer ücretleri ve stajyer çalıştıran işletmelere verilecek destek tutarları hakkında 05.01.2022 tarih ve 31710 sayılı Resmî Gazete'de 5063 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı bulunmaktadır.
Aday çırak ve çıraklar ile işletmelerde mesleki eğitim gören, staj veya tamamlayıcı eğitime devam eden öğrencilerin ücretleri, aynı zamanda devlet katkısı ödemelerinin süresi hakkında düzenlemeler şu şekildedir:
- 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu'na göre, aday çırak ve çıraklar ile işletmelerde mesleki eğitim gören, staj veya tamamlayıcı eğitime devam eden öğrencilere yapılacak ödemeler asgari ücretin net tutarının %30'undan az olamayacağına dair karar alınmıştır.
- Kalfalık yeterliğini kazanan mesleki eğitim merkezi son sınıf öğrencilerine yapılacak ödemeler brüt asgari ücretin %50'sinden az olamayacaktır.
Mesleki eğitim merkezi programı dışındaki okul ve kurumlarda öğrenim gören öğrencilere ödenebilecek en az ücretin belirli bir kısmı işverenlere destek olarak devletçe karşılanmaktadır.
Buna göre, yirmiden az personel çalıştıran işletmeler için ödenen ücretin üçte ikisi, yirmi ve üzerinde personel çalıştıran işletmeler için ödenen ücretin üçte biri; mesleki eğitim merkezi programına devam eden öğrencilere ödenen ücretin ise tamamı işverenlere destek olarak ödenecektir. Söz konusu teşvik stajyer istihdamını özendirmesi açısından işverenlere ödenmektedir.
27.12.2024 tarih 32765 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanan Asgari Ücret Tespit Komisyonu kararına göre, 01.01.2025-31.12.2025 döneminde uygulanacak asgari ücreti günlük 866,85 TL olarak belirlenmiş bulunmaktadır.
Asgari Ücret Tespit Komisyonu tarafından 01.01.2025 tarihi itibarıyla yürürlüğe giren asgari ücret baz alınarak minimum stajyer ücret seviyeleri aşağıdaki tabloda yer almaktadır:
Stajyerlere ödenmesi gereken minimum ücret tutarları | | |
| |
Kalfalık yeterliliğini kazanan mesleki eğitim merkezi son sınıf öğrencilerine, | 13.002,90 TL | | |
| |
İşletmelerde mesleki eğitim gören öğrenciler ile mesleki ve teknik ortaöğretim okul ve kurumlarında staj veya tamamlayıcı eğitim gören öğrencilere (9, 10, 11 ve 12'nci sınıf öğrencileri ile üniversite öğrencileri için), | 6.631,40 TL |
