Kırmızı, mavi renkli meyvelerce zengin beslenme kadınlarda enfarktüs riskini azaltabiliyor.
Geçen hafta meyve ve sebzelere renklerini veren polifenolik bileşiklerin (flavonoitler, antosiyaninler, vd.) sağlığımız için önemini ortaya koyan geniş kapsamlı bir saha çalışmasının sonuçlarından bahsetmiştim. Söz konusu çalışmada özellikle kersetin (elma, armut, soğan vb. bulunan bir flavonoit) bakımından zengin meyve ve sebzelerin tüketimi arttıkça tip-2 şeker hastalığı gelişiminin belirgin bir şekilde önlenebileceği belirtiliyordu.
Bu hafta aynı grup tarafından, yine aynı gönüllü grubu (Nurse Health Study II) üzerinde yürütülen bir başka değerlendirme bulgusundan bahsetmek istiyorum. Araştırmacılar, günlük beslenme alışkanlıklarının genç ve orta-yaşta kadınlarda miyokard enfarktüsü gelişimi riskini azaltıp azaltmadığını incelemiş. Şimdiye kadar yayımlanan kısa süreli çalışmaların sonuçları besinlerle alınan flavonoitlerin kan damarlarının iç yüzeyinin çeşitli olumsuz etkenlerden korunmasında yararlı olduğunu gösteriyor. Ancak kadınlarda beslenme alışkanlıkları ve miyokard enfarktüsü gelişimi arasında ne gibi bir ilişki bulunduğu, yani miyokard enfarktüsünün önlenmesinde beslenmenin önemini ortaya koyan uzun süreli ve kapsamlı bir araştırma bulunmuyordu.
Çalışmanın başladığı 1989 yılında yaşları 25-42 arasında olan ve o zaman yapılan muayenede sağlıklı oldukları tespit edilen 93 bin 600 kadın, 18 yıl boyunca izlenmiş. Her dört yılda bir yapılan sağlık kontrolü ve anketlerle beslenme alışkanlıkları kaydedilmiş. Beslenme alışkanlıkları içinde flavonoit (sebze ve meyvelerde genellikle sarı renkli polifenoller) ve antosiyanin (kırmızı, mavi, mor vb. renkli polifenoller) miktarları ulusal veri tabanı (US Dept. of Agriculture database) verilerine göre hesaplanmış. Süre sonunda izlenen kadınlardan 405’inde miyokard enfarktüsü olgusu kaydedilmiş.
SOĞAN DA ÇOK ÖNEMLİ
Yapılan alt grup analizlerinde haftada en az üç porsiyon ve üzeri yaban mersini, likapa, çilek, vişne gibi antosiyanin bakımından zengin koyu renkli meyveleri tüketen kadınlarda miyokard enfarktüsü gelişimi riskinin daha az olduğu gözlemlenmiş. Flavonoitlerin ise miyokard gelişiminin önlenmesinde belirgin bir etkisi tespit edilememiş. Sadece haftada beş kez ve daha fazla soğan (kersetin flavonoiti taşıyor) tüketenlerde miyokard enfarktüsü riskinin belirgin bir şekilde azaldığı gözlemlenmiş.
Beslenme alışkanlıklarının yanı sıra daha az sigara içenler, daha az vücut ağırlığı olanlar, spor yapanlar, tam tahıl ve lif ağırlıklı beslenen kadınlarda bu besin içeriklerinin etkinliğinin daha yüksek olduğu bildiriliyor.
Bu çalışmada dikkat edilmesi gereken husus, gençlik dönemlerinden başlayarak uygulanan beslenme, özellikle koyu renk meyveleri tüketme alışkanlıklarının, enfarktüs riskinin azaltılmasında oynadığı rolü göstermesi. “Ağaç yaş iken eğilir” misali. Gençken, ne kadar sağlıklı bir beslenme alışkanlığı edinirsek, risk o kadar azalacaktır. Hiçbir şey için geç değil!
