Nuh Tufanı’nın 10’uncu günü yapıldığı rivayet edilir. Arapça ‘aşara’dan gelen aşure, Ermeniler’de Anuş-abur, Ortodoks Hıristiyanlar’da da Koliva olarak anılıyor. Asurluların sadece yedi malzemeyle hazırladığı aşureyi yapmak için son günler...
Aşure ayındayız. Her yıl aşure yapmaya niyetlenip işin içinden çıkamayanlardan mısınız? Size önerim bu sene ertelemeyin. Aşure yapmak keyifli bir iştir, hiç strese girmeyin. Bu adımları takip ederek aşure yapabileceğinizin garantisini veriyorum. Temel olarak yapacaklarınızı anlatmak benden, seçeceğiniz malzemelerle onu özel kılmak da sizden olsun.
1.Adım: Kaç kişilik aşure yapmak istiyorsunuz? Buğday ve bakliyatlar öyle bereketli malzemelerdir ki genellikle hesaplanandan çok olur. Ama artık sayıyı bilerek yapacaksınız. Nasıl mı? Kapların büyüklüğüne göre 20-25 kase için yarım kilo buğday yeterli. Şimdi ilk adımda buğdayı, yarımşar bardak kuru fasulye ve nohutu ayrı ayrı soğuk suya atın.
2.Adım: Ertesi gün akşamüzeri buğdayı dört beş kez soğuk sudan geçirip süzün, 3 litre suyun içinde kaynatın. Aynı işlemleri bakliyat için de yapın. Hepsini ayrı tencerelerde haşlayın. Su bakliyatın üzerini birkaç santim geçsin. Buğdayı haşladığınız tencere büyük olsun. Haşlanırken tencerenin kapağını kapatın ama su kaynadığında kapağı aralayın. Haşlanan buğday ve bakliyatı ocaktan alın, oda sıcaklığında bir gece bekletin.
3.Adım: Haşlanan bakliyatın suyunu süzün. Buğday iyice şişmiş olmalı. İçinde az miktar suyu olabilir, süzmeyin. Bu aşamada buğday tencerenin üçte ikisini asla geçmemeli. Şimdi buğday tenceresini tekrar ocağa alın ve ısıtın. Üzerine 2 litre sıcak su, bakliyatlar bir avuç pirinç ve 4 su bardağı şekeri atıp karıştırarak kaynatın. Kaynayınca 1 litre kaynar su daha ilave edip beş dakika sonra ocağın altını kısın. Su yerine süt de ekleyebilirsiniz. Benim tercihim su.
4.Adım: Bu adım aşurenin tadını özel kılan en kritik adımlardan biri. Çünkü kullanmaya karar vereceğiniz her bir ekstra malzeme aşurenin hem rengini hem de tadını etkileyecek. Miktarları tamamen size kalmış. Bu ekstra malzemeler ne olabilir? Kuru dut, kuru erik, kişniş tohumu, çubuk tarçın, karanfil tanesi, gül suyu aklıma gelenler. Şimdi kullanacağınız kuru meyveleri hazırlayın. Bunun için kuş üzümü veya kuru üzümü yıkayın, incir veya kuru kayısı kullanacaksanız minik minik kesin. Portakal kabuğu ekleyeceksiniz kabuğunu incecik kesip üç kez sıcak ve soğuk sudan geçirip acısını alın. Kuş üzümü, kuru üzüm, portakal kabuğu, karanfilve portakal kabuğu kullanıyorum. Tencereye atın.
5.Adım: Aşurenin kıvama geldiğini nasıl anlarız? Ocağa alıp kaynatma süresi bir ila bir buçuk saatlik bir zaman. Aşurede hızla patlayan fokurdamalar belli bir zaman sonra daha sakin atmaya başlar. Bu birinci işaret. İkincisi ise aşurenin şeffaflaşmaya başlaması. Su artık daha koyudur malzemeleri artık kavramıştır.
6.Adım: Şimdi şunu hesaplamalısınız; soğuduğunda ne kadar katılaşacak? Tencereden almadan önce tadını kontrol edin. Eğer şekeri azsa ekleyin, kıvamı koyuysa biraz su ekleyin. Tahta kaşıktan damlayan aşure iki dakika içinde hafif katılaşıyorsa, üzüm taneleri iyice şişmişse pişirmeyi noktalayın.
7.Adım: Aşureyi ikram edeceğiniz ailelerin kaç kişilik aileler olduğunu hesaplayarak tek kişilik veya büyük kaselere bölüştürebilirsiniz. Sağlık açısından lütfen folyo kap kullanmayın. Kepçeyle alıp kaseye aktarın. Her kepçeyi tencereye daldırdığınızda aşurenin sulu kısmı yukarıya geldiğinden karıştırın. Sonlara doğru baktınız ki su oranı çok azaldı hemen ocağa tekrar alın biraz şeker ilave edip su ekleyin bir taşım kaynatın.
8.Adım: Aşureleri süslemek için soğumasını bekleyin. Soğudukça kıvam alır, üzerine serpilen malzemeleri taşıyabilecek güçte ince bir kabuk oluşturur.
9.Adım: İşte en keyifli an! Herkesin aşuresinin tadı gibi süslemesi de farklıdır. Nar tanesi, fındık kırığı veya ceviz olmazsa olmaz. Bunun dışında ne kullanabilirsiniz? Ben kavrulmuş susamsız aşure süslemem. Tarçın tozu, hindistancevizi, kabuğu soyulmuş badem, Antep fıstığı kırıntısı ilk aklıma gelenler.
10.Adım: Aşure paylaştıkça anlam kazanır. Şimdi onu komşulara dağıtma zamanı, Allah kabul etsin. Tam ılıkken, en lezzetli anında siz de batırın bir kaşık.
Aşureye koyacağınız bakliyatın hesabı nasıl yapılır? Aslında ölçü çok basit.