Sertap Erener Telomer tedavisi mi oldu? Telomer nedir, telomer tedavisi nasıl yapılır?

Telomer tedavisi nasıl yapılır? Sertap Erener’in  geçtiğimiz günlerde Telomer tadavisi gördüğü ortaya çıktı. Kulağından kan aldırıp yüzüne enjekte ettiren, prp tedavisi nedir? Kimse tarafından bilinmezken Sertap Erener bu tedavileri yakından takip ediyordu. Tıptaki son teknolojileri takip etmesi ve uygulamasıyla tanınan Sertab Erener, son olarak dünyada yalnızca birkaç kişinin uyguladığı Telomer tedavisine başladı. Merak edilen tedavi risk taşıyor mu? Telomer boyu ölçülerek yaşımızla kronolojik yaşımız arasında bir fark olup olmadığını da anlayabiliriz. Telomer boyu ne kadar uzunsa biyolojik yaşımızda o kadar uzun olacaktır. Bu enzim telomeraz enzimidir. Bu enzimin görevi her hücre bölünmesinde telomerin eksilen parçasının yerine geçerek telomerin boyunun aynı kalmasını sağlamaktır. Böylece telomeri kısalmayan hücreler sonsuza kadar bölünebilmektedir" dedi.

 

 

TELOMERLER VE HÜCRE YAŞLANMASI

İnsan telomerleri, kromozomun uç bölgesinde bulunan ve çift iplikli arka arkaya tekrarlanan 3' TTAGGG hekzanükleotid dizisinden oluşurlar. Bu hekzanükleotid dizileri, kement şeklinde ilmik oluşturan (T-loop) 100–200 nükleotitlik G-zengini (G-kuyruğu) sarkan 3' tek iplikli TTAGGG dizisiyle sonlanırlar. Telomerler her hücre döngüsünde ortalama 50–150 baz çifti azalır. Bu telomer kısalması sonuçta, hücre bölünme sayısını kısıtlar. Son zamanlarda yapılan gözlemler, telomerlerin düzenlenmesinin birçok ökaryotik hücrenin hücre döngüsünde önemli bir etken olduğunu ortaya koymuştur . Telomerik birleşmeler, mitoz sırasında kırılan disentrik kromozomların oluşmasına sebep olarak kromozom köprülerinin, kırıklarının ve birleşmelerin oluşmasını sağlarlar. Sonuçta hayatta kalan hücrelerin genomlarında değişiklikler olur. Fonksiyonel olmayan kromozom uçları ve genomdaki dengesizlik ayrıca telomer uzunluğunda değişiklik olmasına sebep olur. Bu da, hücre yaşlanması kontrolünde hızlanmaya ya da gecikmeye sebep olur. Bu yüzden fonksiyonel olmayan telomerler, genetik bilginin kaybolmasına, yeniden düzenlenmesine ya da dengesinin kaybolmasına sebep olur. Bu genomik değişiklikler de sonuçta hem kansere hem de fenotipin yaşlanmasına sebep olur .

 

Hücre bölünmesinin devamlılığını sağlamak için üreme hücrelerinde, klonal gelişme gösteren lenfositlerde ve ölümsüz kanser hücrelerinde telomerlerin korunması gerekmektedir. Telomer uzunluğunun korunmasını sağlayan en bilinen yöntem, telomerlerin de novo olarak üretilmesi ve telomeri kapaması için telomerazın verilmesidir.

 

YÖNTEM 30 YAŞINDAN SONRA UYGULANIYOR

Genelde 30 yaşından sonra uygulanan telomer tedavisi, bir hayli maliyetli. Sadece TA-65 besin takviyesinin bir yıllık bedeli ortalama 4 bin doların üzerinde. Analizler, testler, doktor kontrolleri, beslenme programları da eklendiğinde fiyat katlanıyor. Tedavinin hayat boyu uygulandığı düşünülünce toplam maliyet dudak uçuklatıcı. Özellikle sahne sanatçıları ve modeller bu yöntemi kullanıyor. Telomer tedavisini uygulayan isimler arasında Türkiye'den Sertab Erener; dünyadan ise Amerikalı model ve oyuncu Veronica Webb bulunuyor.

Tedavinin en popüler olduğu yer ABD. Ancak yönteme bilim dünyasından ciddi itirazlar var. Telomere müdahale kanser tedavilerinde uygulanıyor. Ancak telomeri uzatmak için değil; aksine kısaltmak için. Böylece kanser hücreleri durdurulmaya çalışılıyor. Ancak uzmanlara göre; telomerin uzatılması etrafta bulunan kanser hücrelerinin aktivitesini artırabilir.

 

‘’Adaptasyon dönemi çok daha farklıydı ‘’

Sertab Erener, bir erkinliğe konuk oldu. Four Seasons Bosphorus Hotel’de gerçekleşen organizasyonda, “Biyolojik Yaşı 40’ta Durdurmak ve Telomerler” başlıklı bir konuşma yapan Erener, çocukluk yıllarında kalın bağırsağıyla ilgili bir rahatsızlık geçirdiğini ve 25 yıl boyunca ülseratif kolit hastalığıyla yaşadığını söyledi. Hastalıkla mücadele ederek, sanat hayatından vazgeçmediğini belirten Erener, “Amerika’da 1 yıl içinde 3 ameliyat geçirdim. Kolay bir şey değildi. Adaptasyon dönemi çok daha farklıydı” diye konuştu. Erener, tedavi sürecinde de zorlu bir dönem geçirdiğine dikkati çekerek, şöyle devam etti: “Bu süreç içerisinde iki albüm kaydettim, konserlerime devam ettim. Ondan önce başka bir hastalığımda da çalışmalarıma devam ediyordum ve baktım ki benim en değerli karakter özelliğim savaşçı ruhum. Yani yenilmiyorum ben. Bir şekilde kendimi tedavi edip, hayata devam etmek istiyorum. Müzik burada çok etkili, çok sevdiğim bir şeyi yaptığım için herhalde. Hep sahneye çıkmaya, konserlere gitmeye, şarkılar yazmaya ve söylemeye devam ettim.”

 

‘’Hayata bakışım değişti’’

Tedavi sonrasında ruhsal olarak da değişmeye karar verdiğini ve bu değişime yogadan başladığını kaydeden Erener, “Siz ne hayal ederseniz, ne düşünmeye başlarsanız sizin etrafınızda hayat öyle organize olmaya başlıyor. Hayat böyle bir şey ve birçok insanla tanıştım. Doktorlardan tutun, yoga hocasına kadar. Oradan Çin, Tayland seyahatlar, içsel çatışmalar ve meditasyon, bütün bunlar tabi beni başkalaştırdı. Hayata bakışım değişti. Hayatı algılama farkındalığımı değiştirdim ve hala değiştiriyorum” ifadelerini kullandı.

 

‘’Biz kendi kendimizi yaşlandırıyoruz’’

Erener, sağlıklı ve uzun bir ömür için haftanın 3-4 günü spor yapılması gerektiğine dikkati çekerek, “Kalbinizi 140 atışlara çıkaran bir şeyler yapmanız lazım. Yani o teri atacaksınız, hormanlarınız iyi çalışacak. Yaşlanmayı biz seçiyoruz. Biz kendi kendimizi yaşlandırıyoruz” değerlendirmesinde bulundu.

 

TELOMER UYGULAMASININ AMACI NEDİR?

Telomer tadavisi, hücrelerde bulunan salmarlara verilen addır. Bilindiği gibi hücreler bölünerek çoağalırlar.  Hücreler her bölündüğünde ise telomerler sürekli kısalır.  Telomerlerin kısalması yaşlanmayı hızlandırır. Telomer tedavisinde de, bu hücrelerin kısalmasını engellemek amacı yatmaktadır.

 

 

TELOMER NEDİR?

Ünlü sanatçı Sertap Erener’in 100 yaşına kadar yaşamak için başlattığı öne sürülen telomer tedavisi Nedir? Telomer ne anlama geliyor? Gazeteci Ayşe Arman, ünlü sanatçı Sertap Erener’in Telomer tedavisine başladığını yazmıştı. Söz konusu tedavinin amacı yaşlanmayı geciktirmek. Telomer, ökaryotik doğrusal kromozomların uçlarında bulunan, herhangi bir gen kodlamayan, özelleşmiş heterokromatin yapılarıdır. Telomerlerin varlığı, kromozomların uçlarının rastgele çift zincir DNA kırılmalarından koruyarak istenmeyen kromozom uçlarının birleşmesinden ya da kromozomu nükleolitik parçalanmadan korur. Kromozomların bu fiziksel korunmasının dışında, ökaryotik telomerleri, kromatin organizasyonu, kromozomların replikasyonu ve hücre çoğalması gibi önemli hücresel görevleri vardır. Telomer, ökaryotik doğrusal kromozomların uçlarında bulunan, herhangi bir gen kodlamayan, özelleşmiş heterokromatin yapılarıdır. Telomerlerin varlığı, kromozomların uçlarının rastgele çift zincir DNA kırılmalarından koruyarak istenmeyen kromozom uçlarının birleşmesinden ya da kromozomu nükleolitik parçalanmadan korur. Kromozomların bu fiziksel korunmasının dışında, ökaryotik telomerleri, kromatin organizasyonu, kromozomların replikasyonu ve hücre çoğalması gibi önemli hücresel görevleri vardır.

Memeli telomerleri, canlı türüne, hücre türüne ve genetik geçmişe bağlı olarak 1–50 kb telomerik DNA’ya sahip olabilir. İnsan telomerleri, üreme hücrelerinde 10–15 kb'dır, fakat bazı somatik hücrelerde ve genellikle kanser hücrelerinde daha kısadır. Bu uç diziler çok iyi korunmuşlardır.

 

TELOMER NASIL UYGULANIYOR?

Telomer testinde telomer boyu PCR yöntemiyle ölçülür. Telomer boyunun uzun çıkması kişinin biyolojik yaşının kronolojik yaşından daha uzun olduğunu, diğer bir deyişle kişinin yaşlanma hızının az olduğunu gösterir. Telomer boyunun zaman içindeki değişimi ölçülerek kişinin yaşıtlarına oranla daha mı hızlı, yoksa daha yavaş mı yaşlandığı hesaplanabilir. Telomer boyu kısalmasını önleyen tedavilerle yaşlanma yavaşlatılabilir.

 

TELOMER TEDAVİSİNE NASIL BAŞLANIYOR?

Telomer tedavisi gören kişiler, doktor ve diyetisyen eşliğinde bu duruma başlıyorlar.doktorlar, doğru beslenme, yaşam tarzı ve zihin yapısına kavuştuklarında, telomer boylarında meydana gelen değişikliği ölçüp takip ediyorlar. Böylelikle verilen sağlıklı beslenme yöntemleriyle telomer boyunun uzyıp kısalmasını takip ederek, nerde doğru nerde yanlış yaptıklarını takip edebiliyorlar.  Beslenme düzeni bozuk olan kişilerde ise anti-oksidan takviyesi yapılıyor. Kişinin ihtiyaçlarına ve hedefe yönelik olarak verilen antioksidan yaşlanmayı geciktirerek telomer tedavisini daha etkili bir hale getiyor.

 

Peki, telomer uzunluğumuzu korumak için öncelikle nelerden uzak durmalıyız?

 

Neler yapmamalıyız?

· Kilo vermek adına metabolizma hızınızı arttırmaya çalışmayın. Metabolizma hızını arttırmak hücre bölünme hızını da arttıracağı için telomerinizi kısaltacak ve sizi daha çabuk yaşlandıracaktır

· Asla düşük kalorili ve sık aralıklar ile beslenmeyin, son yapılan araştırmalarda 7-8 saati bulan açlık dönemleri, telomer ömrünü uzatıyor. Ramazan ayında oruç tutmak bu yönden çok faydalıdır.

· Aç karına ağır spor yapmak negatif etkileyebiliyor.

· Sık sık cilt soyucu uygulamalar yaptırmak, hücre bölünmesini tetiklediği için cildin erken yaşlanmasına neden olur.

· Tek grup besinle diyet yapmak (sadece protein bazen de sadece sebze tüketmek), tamamen yağsız diyet yapmak, sık aralıklarla yapılan sadece sıvı ve meyve tüketilen detoks diyetleri, telomer boyunda ciddi azalmalara yol açabilir.

· Bütün gün aç gezip sadece akşamları yemek de telomer boyunu olumsuz etkileyen davranışlardır.

· Çok fazla şeker, mısır şurubu, unlu gıdalar, fastfood tarzı gıdalar yapay tatlandırıcılar, diyet ürünler, trans yağlar, doymuş yağlar ve aşırı meyve tüketmek de olumsuz etkiler.

 

BUNLARI YAPMALIYIZ

· Her sabah kahvaltı yapmak, ekmek tüketimini azaltmak

· Yemeklerde lifli gıdalara yer vermek

· Öğlen yemeklerinde hem hayvansal gıdaları hem de sebzeleri birlikte tüketmek

· Yiyeceklerde bitkisel proteinlere de yer ayırmak

· Omega 3 kaynağı olan, balık, ceviz ve badem gibi gıdaları tüketmek

· Açık havada akşamüzerleri uzun yürüyüş yapmak

· Her gün en az 8 saat uyumak

· Stresli ortamlardan uzak durmak

· Hafada en az 3-4 gün gece bir şey yemeden veya sadece sıvı içecekler içerek ertesi sabaha kadar aç durmak telomer boyunun kısalmasını engelleyen davranışlardandır."