Tarihte ilk Cuma namazı ne zaman kılındı? İlk cuma namazı nerede kılındı?

İlk cuma namazının nerede ve ne zaman kılındığı konusunda bilgi sahibi edinmek isteyen Müslümanlar konu hakkında araştırma yapıyor. Bu mübarek gün Müslümanlar açısından bayram niteliğinde bir gündür. Yüce Allah, Kuran'ı Kerim'de “Ey inananlar! Cuma günü namaz için çağrı yapıldığında, alışverişi bırakıp hemen Allah’ı anmaya koşun. Eğer bilirseniz bu, sizin için daha hayırlıdır. Namaz kılınınca artık yeryüzüne dağılın ve Allah’ın lütfundan nasibinizi arayın. Allah’ı çok zikredin ki kurtuluşa eresiniz.” buyurmuştur. Peki ilk Cuma namazı ne zaman kılındı? İşte İslamiyet'te ilk cuma namazı hakkında ayrıntılı bilgi.

İLK CUMA NAMAZI NEREDE KILINDI?

Resulullah efendimiz, ilk Cuma namazını Medine ile Kuba arasında (Ranona) vadisinde bulunan Mescid-i Cuma isimli camide kılmıştır.

İLK CUMA NAMAZI NE ZAMAN KILINDI?

Cuma Suresi'nin inmesi ile hicret sırasında Müslümanlara farz kılınmış olan bir ibadettir. Peygamber efendimiz Hazreti Muhammed, Medine'ye yakın bir yer olan Salim bin Avf yurdundaki Ranuna (Ranona) denilen vadi içerisinde Beni Salim Mescidi'nde ilk cuma hutbesini okumuş ve ilk cuma namazını kıldırmıştır.

Diyanet'te yer alan bilgilere göre; Hz. Peygamber, ilk cuma namazını hicret esnasında Medine’ye yaklaşık bir saatlik mesafede bulunan Rânûnâ vadisinde kıldırmıştır. Doğal olarak ilk hutbeyi de burada irad etmiştir. Bu andan itibaren cuma namazı ve hutbe, Müslümanların haftalık toplanma ve görüşme vakti ve vesilesi hâline gelmiştir.

Hulefâ-i Râşidin döneminden itibaren hilafet merkezinde hutbe bizzat halife tarafından irad edilmiş, namazı da o kıldırmıştır. Vilâyetlerde ise bu görevi halifenin atadığı valiler yerine getirmiştir. Ancak Abbasiler döneminde İslam topraklarının genişlemesi ve resmi meşguliyetlerin artması, halifelerin cuma namazını bizzat kıldırma geleneğini terk etmelerine neden olmuştur. Bundan sonra hutbe ve namaz için görevliler tayin edilmeye başlamıştır.

CUMA NAMAZININ ÖNEMİ

Cuma (cumua, cumaa) “toplamak, bir araya getirmek” anlamındaki cem‘ kökünden isimdir. Cem‘ masdarı ve birçok türevi muhtelif ayetlerde, cuma ise kendi adıyla anılan surede geçmektedir (el-Cum‘a 62/9). Cum‘a çeşitli hükümleri bakımından birçok hadiste de yer almaktadır. İslâm’dan önceki dönemde haftanın altıncı gününe arube denirdi. Sözlükler bu kelimenin Arapça olmadığını belirtmiş, araştırmacılar da Arami kökenli olduğunu tespit etmişlerdir

Hz. Peygamber (s.a.s.) de, “Cuma namazına gitmek, ergenlik çağına ulaşmış her Müslüman erkeğe farzdır.” buyurmuştur.

CUMA NAMAZI FARZ MI?

Diyanet İşleri Başkanlığı'nın Cuma namazının hükmü hakkında verdiği fetva şu şekildedir:

Cuma namazı farz-ı ayındır. Farz oluşu Kur’an-ı Kerim, Sünnet ve İcma ile sabittir. Yüce Allah, “Ey inananlar! Cuma günü namaz için çağrı yapıldığında, alışverişi bırakıp hemen Allah’ı anmaya koşun. Eğer bilirseniz bu, sizin için daha hayırlıdır. Namaz kılınınca artık yeryüzüne dağılın ve Allah’ın lütfundan nasibinizi arayın. Allah’ı çok zikredin ki kurtuluşa eresiniz.” (Cum’a, 62/9-10) buyurmaktadır. Hz. Peygamber (s.a.s.) de, “Cuma namazına gitmek, ergenlik çağına ulaşmış her müslüman erkeğe farzdır.” (Ebû Dâvûd, Tahâret, 130; Beyhakî, es-Sünenü’l-Kübrâ, III, 245-246) buyurmuştur. Cuma namazı, Hz. Peygamber (s.a.s.) döneminden günümüze kadar kılınagelmiş ve bunun farz olduğu konusunda herhangi bir farklı görüş ortaya çıkmamıştır.