24 Ocak İstikrar Kararları - Tarihte bugün 1980
24 Ocak 2019 Perşembe
Tarihte bugün 1980 yılında Türkiye’nin ekonomik hayatı için milat sayılan 24 Ocak “İstikrar Kararları” hayata geçirildi
Tarihte bugün 1980 yılında Türkiye’nin ekonomik hayatı için milat sayılan 24 Ocak “İstikrar Kararları” hayata geçirildi
1980 yılı başında bir azınlık hükümeti kuran Süleyman Demirel, Turgut Özal’ı tam yetki ile donatarak ekonomi yönetiminin başına getirmiş, Özal da kurduğu ekiple 24 Ocak Kararları diye bilinen istikrar paketini hazırladı
İstikrar Programının hedefi bir yandan ulusal ekonominin birikim ve kaynaklarının dağılımında piyasa fiyatının ana belirleyici unsur olmasının diğer taraftan da dünya piyasalarıyla eklemlenmeyi sağlamaktı
Bu amaca yönelik olarak sürecin ilk basamağını mal piyasalarının dışa açılması ve ithalat rejiminin serbestleştirilmesi oluşturdu
İkinci basamak ise finansal serbestleşmenin sağlanmasıydı
Bu doğrultuda ulusal mali piyasalar serbestleştirildi ve dış finansal serbestlik sağlandı
24 Ocak Kararlarının ana hatları şu şekildeydi:
%32,7 oranında devalüasyon yapılarak günlük kur ilanı uygulamasına gidildi
Devletin ekonomideki payını küçülten önlemler alındı
KİT’lerdeki uygulamaya paralel olarak tarım ürünleri destekleme alımları sınırlandırıldı
Gübre, enerji ve ulaştırma dışında sübvansiyonlar kaldırıldı
Dış ticaret serbestleştirildi
Yabancı sermaye yatırımları teşvik edildi
Kâr transferlerine kolaylık sağlandı
Yurtdışı müteahhitlik hizmetleri desteklendi
İthalat kademeli olarak liberalize edildi
İhracat; vergi iadesi, düşük faizli kredi, imalatçı ihracatçılara ithal girdide gümrük muafiyeti, sektörlere göre farklılaşan teşvik sistemi ile teşvik edildi
24 Ocak kararlarının alınışından yaklaşık dokuz ay sonra Türk Silahlı Kuvvetleri ülkedeki ekonomik ve sosyal ortamdaki kargaşaya son vermek gerekçesiyle 12 Eylül 1980 tarihinde ülke yönetimine el koydu
Buna göre, 12 Eylül darbesinin 24 Ocak kararlarını rahat uygulamak için yapıldığı öne sürülür