19 Ocak 2025 Pazar / 20 Recep 1446

Enver, Cemal, Talat darbesi: Babıali Baskını

23 Ocak 1913 tarihinde İttihatçılar tarafından yapılan ve 'Babıali Baskını' olarak tarihe geçen hükümet darbesi gerçekleşti

star.com.tr / NESLİ ÖZKAY24 Ocak 2019 Perşembe 07:00 - Güncelleme:
Babıali Baskınını tetikleyen olaylar, I. Balkan Savaşı’yla başladı
 
I.Balkan Savaşı’ndan ilkinden büyük bir yenilgiyle ayrılan Osmanlı Devleti, 3 Aralık’ta ateşkes antlaşması imzalamak zorunda kaldı
 
Savaşın sonunda Bulgarlar Çatalca’ya kadar geldi ve Edirne’yi kuşattı
 
Hükümetin Edirne’yi gözden çıkararak bir antlaşma imzalaması ihtimali İttihat ve Terakki Cemiyeti’ni harekete geçirdi
 
23 Ocak 1913’te başlarında Enver Paşa’nın olduğu bir grup İttihatçı subay, 150-200 kişilik bir grupla birlikte Babıali’yi bastı
 
Enver Bey, Yakup Cemil ve arkadaşları vekillerin toplantı yaptığı odaya girerek, Sadrazam Kamil Paşa’yı istifaya zorladı
 
Kamil Paşa’dan istifa dilekçesini alan Enver Bey, Sultan Reşat’ın yanına giderek Mahmut Şevket Paşa’nın Sadrazamlığa getirilmesini kabul ettirdi
 
Böylece düşen Kamil Paşa hükümetinin yerine Mahmut Şevket Paşa hükümeti kuruldu
 
Babıali Baskını sonucunda İttihat ve Terakki Cemiyeti, kendi istedikleri bir ismi sadrazam yaptırarak siyasal iktidarı doğrudan ele almaya bir adım daha yaklaştı
 
Baskının hemen ardından Balkan devletleri yeniden saldırıya geçti ve 26 Mart’ta Bulgaristan Edirne’yi işgal etti
 
10 Haziran’da ise Londra Antlaşması imzalandı
 
Bu antlaşma ile Osmanlı Devleti Midye-Enez hattının batısında kalan Balkan topraklarını kaybetti
 
II. Balkan Savaşı ise Bulgaristan’ın kazandığı topraklar karşısında diğer Balkan Devletlerinin Bulgaristan’a saldırmasıyla başladı
 
Bu fırsatı değerlendiren İttihatçılar, Enver Bey yönetiminde Edirne’yi geri aldılar
 
Bu arada Sadrazam Mahmut Şevket Paşa, 11 Haziran’da öldürüldü
 
Bu suikast bir anlamda, İttihat ve Terakki Cemiyeti’ne muhaliflerini tasfiye etme ve iktidarı doğrudan ele alma şansı verdi
 
Suikastın ardından ülke yönetimini tamamen tekeline alan İttihat ve Terakki Cemiyeti, ilk defa hükümeti içeriden yönetmeye başladı
 
Cemiyetin önemli ismi Talat Bey, 1917’de sadrazamlığa yükselerek Talat Paşa oldu
 
1914 yılı başlarında rütbesi paşalığa kadar yükseltilen Enver Paşa ise yeni kabinede Harbiye Nazırı oldu
 
İstanbul muhafızı Cemal Bey de terfi ettirilerek paşalığa yükseltildi
 
Ardından da sırasıyla Nafıa Nazırı ve Bahriye Nazırı oldu
 
I. Dünya Savaşı boyunca otoriteyi elinde tutan ve savaş sonuna kadar ülkeyi yöneten bu üç kişilik idareye Enver, Talat ve Cemal Triumvirası adı verilir
 
Sonuç olarak Babıali Baskını, İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin mutlak iktidarını başlattı
 
Kısa bir süre sonra Birinci Dünya Savaşının başlamasıyla da savaşın doğurduğu olağanüstü şartlar rejimin otoriter niteliğini güçlendirdi