Obsesif kompülsif bozukluk genetik mi? Obsesif kompülsif bozukluk nedir?

Takıntı veya temizlik hastalığı olarak da bilinen Obsesif kompülsif bozukluk her yaşta görülebilen bir rahatsızlıktır. Anksiyete türü bir rahatsızlık olan obsesif kompülsif bozukluk (OKB), insanları tekrarlanan düşünce ve davranışlar döngüsüne hapseden bir hastalıktır. Kişi takıntılarının anlamsız olduğunu bilse de kendisine engel olamaz. Peki Obsesif kompülsif bozukluk nedir? Obsesif kompülsif bozukluk genetik mi? 

Obsesif kompülsif bozukluk yaşayan kişiler takıntılarının manasız veya abartılı olduğunun farkında olabilirler, fakat kendilerini durduramazlar. İşte nedenleri ve tedavisi hakkında merak edilenler...

OBSESİF KOMPÜLSİF BOZUKLUK NEDİR?

Obsesif kompülsif bozukluk, Kompulsiyon ise yineleyici davranışlar (el yıkama, sıraya koyma, kontrol etme gibi) ya da zihinsel eylemlerdir (dua etme yada sayma, sözcükleri sessiz bir şekilde tekrarlama gibi). Kompulsiyonların amacı obsesif düşüncelerin ortaya çıkardığı sıkıntıyı kaldırmaktır. Obsesif kompulsif bozuklukta zamanın boşa harcanmasına sebep olacak derecede ağır olan (yani günde 1 saatten fazla zaman alan) ya da günlük işlevsellikte bozulmaya sebep olan tekrarlayıcı davranışların yapılması durumudur.

Erkeklerde ortalama olarak 6-15 yaşlarında başlayan hastalık, kadınlarda biraz daha geç başlamaktadır. (20-29 yaşlarında) Hastalık genellikle yavaş yavaş şiddetini artırarak seyreder.

OBSESİF KOMPÜLSİF BOZUKLUK GENETİK Mİ?

Obsesif kompülsif bozukluk yaşayan hastaların anne-babalarında ve diğer birinci derece akrabalarında Obsesif kompülsif bozukluğun (OKB) sık olarak görülmesi hastalığın genetik olabileceğini düşündürmektedir. Bunun dışında; ailede küçük yaşta aşırı temizlik takıntısı olan annenin davranışları veya tam tersi durumlarda kişide ilerleyen yaşlarda Obsesif kompülsif bozukluk oluşabilmektedir.

Nedeni tam olarak anlaşılmamış olsa da, araştırmalar biyolojik ve çevresel faktörlerin OKB ile ilişkili olabileceğini göstermiştir.

OKB (Obsesif Kompülsif Bozukluk) belirtileri nelerdir?

Yaygın obsesyon belirtileri:

* Pislik veya mikrop bulaşmasından korkma

* Başkasına zarar vermekten korkma

* Hata yapmaktan korkma

* Rezil olmaktan veya sosyal açıdan kabul edilemez bir şekilde davranmaktan korkma

* Şeytanca veya günahkar düşünmekten korkma

Düzen, simetri, kusursuzluk ihtiyacı

* Aşırı kuşku ve sürekli güvence ihtiyacı

* Yaygın kompülsiyon belirtileri:

* Tekrar tekrar yıkanma, duş alma veya ellerini yıkama

* El sıkışmayı veya kapı tokmağına dokunmayı reddetme

* Kilit, ocak gibi şeyleri sürekli kontrol etme

* Rutin işleri yaparken içinden veya yüksek sesle sürekli sayı sayma

* Sürekli bir şeyleri belli bir biçimde düzenleme

* Belirli bir sıraya göre yemek yeme

* Genellikle rahatsız edici olan, akıldan çıkmayan ve uykuyu bölen kelimelere, görüntülere veya düşüncelere takılıp kalma

* Belirli kelimeleri, cümleleri veya duaları tekrarlama

* İşleri belirli bir sayıda yapma ihtiyacı

* Değeri olmayan şeyleri toplama veya biriktirme

OBSESİF KOMPÜLSİF BOZUKLUK NEDENLERİ

Biyolojik faktörler: Beyin karmaşık bir yapıdır. Bedenin normal işleyişi için ihtiyaç duyulan, nöron adı verilen milyarlarca sinir hücresi vardır. Nöronlar elektrik sinyalleri yoluyla iletişim kurar. Nörotransmiter adı verilen kimyasallar bu sinyallerin nörondan nörona iletilmesine yardım eder. Araştırmalar serotonin adı verilen nörotransmiterin seviyesinin düşmesi ile OKB gelişimi arasında bir bağlantı saptamıştır. 

Serotonin dengesizliğinin ebeveynden çocuğa geçtiğine dair kanıt da vardır. Bu da obsesif-kompülsif bozukluğun genetik olabileceğinin göstergesidir. Ayrıca beynin belirli bölgeleri serotonin dengesizliğinden etkilenir, bu da OKB’ye yol açar. Bu problemin, beynin sağduyu ve planlama ile ilgili bölgeleri ve bedensel hareketleri içeren mesajları süzen bölgeleriyle bağlantılı olan beyin yolaklarıyla alakalı olduğu görülür.

Çevresel faktörler: Bazı çevresel stres yaratıcı faktörler OKB’yi tetikleyebilir. Belirli çevresel faktörler ise kişide var olan bu rahatsızlığı kötüleştirebilir. Bunlar;

Taciz

Yaşamsal değişiklikler

Hastalık

Sevilen birinin ölmesi

İş veya okulla ilgili değişiklikler veya problemler

İlişkiyle ilgili kaygılar

Enürezis nokturna nedir? Enürezis nokturna nedenleri ve tedavisi