Trump'ın ''ABD'nin Gazze'yi devralacağı'' açıklamasına Türkiye'den ilk tepki

Trump'ın "ABD'nin Gazze'yi devralacağı" açıklamasına Türkiye'den ilk tepki geldi.

GAZZE'NİN BOŞALTILMASI

AAtölye'de Anadolu Ajansı (AA) Editör Masası'na konuk olan Fidan, gündeme ilişkin soruları yanıtladı, değerlendirmelerde bulundu.

Gazze'nin boşaltılması ve Filistinlilerin yerlerinden edilmesine ilişkin soruya, "Bu kabul edilemez bir konu." diyen Fidan, bölge ülkelerinin de aynı reaksiyonu gösterdiğini belirtti.

Fidan, Filistin meselesinin, Filistinlilerin ait olduğu topraklardan sürgün edilip, yerine İsraillilerin getirilmesiyle başladığını hatırlatarak, "Bu bir noktaya geldi, 1967'deki sınırlara dayalı, iki devletli çözümde uluslararası toplum, başta İslam dünyası olmak üzere bir konsensüs gösterdi. Birkaç tane ülkede, İsrail'i tamamıyle tanımama konusunda bir eğilimi var ama genel trend, 67 sınırlarına dayalı, başkenti doğu Kudüs olan bir Filistin devletinin kurulması, egemenliği tamamıyla mümkün olan bir devletin kurulmasıyla bu sorunun büyük oranda çözüleceğine yönelik." diye konuştu.

Gazze size satılık kupon bir arazi değildir

Fidan, bu genel kabulün İsrail tarafında bulunmadığını, İsrail'in en büyük destekçisi ABD'de de irade olarak bulunmadığını, ancak söylem olarak bugüne kadar var olduğunu vurgulayarak, ABD Başkanı Donald Trump'ın bugüne kadar bazı taahhütleri dile getirmekten çekindiğini kaydetti.

Fidan, Trump'ın iki devletli çözüme ilişkin taahhüt ortaya koyduğunun da görülmediğini vurgulayarak, "Gazze ile ilgili tehcir meselesi hiçbir şekilde ne bölgenin ne de bizim kabul edeceğimiz bir durum değil. Bunu düşünmek bile aslında, kötü. Bunu düşünmek bile abesle iştigal. Tartışmaya açılması bile yanlış." dedi.

Bakan Fidan, ABD'nin, Türkiye ile İsrail arasındaki ilişkilerin normalleşmesi gibi bir gündemi olduğunun anımsatılması ve Türkiye'nin yaklaşımının sorulması üzerine, şu yanıtı verdi:

"Biz bu konuda son derece şeffaf ve netiz. O da şu; niye biz ilişkilerimizi bozuyoruz? Filistinliler öldürüldüğü için, soykırım olduğu için. Ticareti keserken de ne dedik? Ateşkes olup, insani yardımlar gidene kadar biz buna devam edeceğiz. Filistinlilerin öldürülmesi durursa, şartların iyileştirilmesine yönelik tedbirler geliştirilirse, Türkiye'de buna paralel olarak kararları yeniden gözden geçirir. Burada duruşumuz net. Biz tavır koyarken bir amaca matuf olarak bu tavrı koyduk. Bizim bir tepkimizdi bu. Çünkü senin yaptığın soykırıma biz elimizden gelen yöntemlerle karşı duruyoruz."

Bu tavrın uluslararası toplumda birçok şeyi tetiklediğini vurgulayan Fidan, söz konusu şartlarda olumlu yönde bir adım atılırsa Türkiye'nin de yeni olumlu bir adım atabileceğine dikkati çekti.

- "GAZZE HALKINI DENKLEM DIŞI BIRAKMAYA ÇALIŞAN BÜTÜN İNİSİYATİFLERE KARŞIYIZ"

Fidan, Gazze'nin yeniden imarı ve yönetimi konusunda Hamas'ın devre dışı bırakılmasına yönelik çabalar ve Türkiye'nin Gazze'nin yönetimi konusundaki yaklaşımına ilişkin, şunları kaydetti:

"Gazze halkını denklem dışı bırakmaya çalışan, ister yerleşim açısından ister yönetim açısından, bütün inisiyatiflere karşıyız. Şundan dolayı karşıyız tarafgirlik açısından değil, işin doğasına ters. Gazze'deki temel sorun ne? Bir çatışmadan dolayı insanların soykırıma tabi tutuluyor olması, 1,8 milyon insanın da ölümle pençeleşmesi. Hal böyleyken siz çatışmayı durdurmayacak, daha çok çatışmayı gündeme getirecek yeni teklifleri niye getirirsiniz? Kendi güvenlik endişelerinizi merkeze alıp başkasının güvenliğini hiçe sayan bir yaklaşım olmaz."

Hem İsrail'in hem Filistinlilerin güvenlik endişesini dikkate alan çözümlerin geliştirilmesi gerektiğini aktaran Fidan, "Tek taraflı dayatmalarla atılan bütün adımlar ileriye yönelik tekrar çatışma alanlarını açık bırakıyor. Bizim çatışmaların yaygınlaşmasını önleme konusundaki çabamız, tavrımız da hep de bu nedenden dolayı. Fakat burada şunu görüyoruz, gerçekten giderek, üzülerek dünyanın bir 'orman kanununa' doğru ilerlediğini görüyoruz. Kimsenin diğer tarafın neye ihtiyacı olduğunu düşünmeden 'ben yapıyorum çünkü güçlüyüm' felsefesini pratikte uygulamaya koyduğunu görüyorsunuz. Bu tabii kabul edilebilir bir şey değil." diye konuştu.

Fidan, birinci dereceden etki altında bulunan ve İsrail ile Filistin'le sınırı olan Mısır ve Ürdün'ün önemli iki kilit ülke olduğunu vurgulayarak, bu ülkelerle temaslarını sürdürdüklerini, her türlü diplomatik desteği verdiklerini ve her zaman yanlarında olduklarını ifade etti.