İngilizlerin 62 yıl önceki kirli oyunu: Hayali örgütler, dağıtılan broşürler...

İngiltere basınının, gizliliği yeni kaldırılan belgelere dayandırdığı habere göre, İngiliz Dışişleri Bakanlığı bünyesindeki gizli bir birim, 1960'larda Kenya'nın ilk başkan yardımcısı Oginga Odinga'yı bir 'kara propaganda' kampanyasının hedefi haline getirdi.

The Guardian'da yer alan haberde, Kenya'nın 1963'te Birleşik Krallık'tan bağımsızlığını kazanmasının ardından Londra, Oginga Odinga'yı çıkarlarına yönelik bir tehdit olarak gördü.

Odinga'nın, başlangıçta İkinci Dünya Savaşı sonrası İşçi Partisi hükümeti tarafından anti-komünist görüşleri yaymak için kurulan gizli bir birim olan Bilgi Araştırma Departmanı (IRD) tarafından üç yıllık bir kampanyayla hedef alındığı belirtiliyor.

Belgelere göre operasyon, IRD'nin oldukça gizli bir birimi olan "Dirty Tricks" Özel Yayın Birimi (SEU) tarafından yürütüldü.

DÖRT ADIMDA KARA PROPAGANDA

Kenya 1963'te İngiliz sömürgeliğinden kurtulduktan sonra, Londra görünüşe göre Başkan Jomo Kenyatta'yı ülkenin tercih edilen lideri olarak gördü. Ancak Birleşik Krallık, Sovyet liderliğindeki blok ve komünist Çin ile ilişkilere açık olan ve Başkan Yardımcısı Odinga'nın gelecekte bir şekilde Kenyatta'nın yerini alabileceğinden endişe duyuyordu.

Belgelere göre, İngiliz diplomatlar onun aslında bir komünist olmadığını kabul etmelerine rağmen, kara propaganda biriminin hedefinden kurtulmadı.

The Guardian, gizliliği kaldırılan dosyalarda Odinga'yı karalamaya yönelik dört kampanyanın yürütüldüğünü iddia ediyor.

OPERASYON BAŞLIYOR: HAYALİ ÖRGÜTLER

Eylül 1965'te Daily Telegraph'ın yayınladığı ve 'Doğu Afrika Halk Cephesi' adlı hayali bir örgüte ait olduğu iddia edilen bir broşürde, Kenyatta hükümeti 'gericilik, faşizm ve ikiyüzlülükle' suçlanıyordu. Odinga ise yükselmekte olan 'büyük bir devrimci lider' olarak nitelendiriliyordu.

Bu, muhtemelen Odinga'nın Çin ile iş birliği içinde olduğuna dair şüphe uyandırmayı amaçlayan sofistike bir propaganda hilesiydi. IRD'nin broşürü 'önde gelen şahsiyetler ve basına' dağıttığı iddia edildi. Hikaye Kenya'da önemli bir ilgi gördü ve ülkenin birçok bakanını broşürün gerçek olduğuna başarıyla ikna etti.

The Guardian'a konuşan Loughborough Üniversitesi'nden tarihçi Dr. Poppy Cullen, "Tüm bunlar açıkça Odinga'nın İngiliz çıkarlarına yönelik ana tehdit olarak görüldüğünü gösteriyor. Ayrıca, İngilizlerin saf dışı bırakmak için ne kadar ileri gitmeye hazır olduğunu da gösteriyor." dedi.

Kenyalı başkan yardımcısı 1964'te, Kenyatta'ya karşı komplo kurduğuna dair haberlerde yer alan iddiaları yermek için İngiliz basınını 'bir iftira ve yüzeysel eleştiri yağmuru' ile suçladı.

SEU daha sonra, muhtemelen kendi bastırdığı ve 'Sadık Afrikalı Kardeşler' tarafından dağıtıldığı öne sürülen bir borşürde Odinga'yı, 'Çinli komünistlerin bir aracı' olarak kınadı.

Bu örgüt gerçekte hiçbir zaman varolmamasına ve yalnızca İngiliz propagandacıların eseri olmasına rağmen, yaklaşık on yıl boyunca hayali grup, 'Afrika'yı her türlü yabancı müdahaleden kurtarmak' istediğini iddia eden 37 broşür dağıttı.

ŞARTLAR HAZIRLANIYOR! İNGİLTERE: DARBE OLURSA MÜDAHALE EDERİZ

Nisan 1964'te Kenyatta, Odinga'nın kendisini devirmeye çalışabileceğine dair şüphelerini dile getirdi ve bunun bir darbe olması durumunda İngiliz askeri müdahale planlarının hazırlandığı iddia ediliyor.

Propaganda çalışmalarının ardından Odinga ve yandaşlarının evlerine baskın düzenlendi, ancak darbe hazırlandığına dair herhangi bir kanıt bulunamadı ve başkan yardımcısı görevine devam etti.

1966'da Odinga istifa etti ve kendi sol partisi Kenya Halk Birliği'ni kurdu. 1969'da parti kapatıldı ve Odinga gözaltına alındı ve daha sonra Kenyatta'nın halefi Daniel Arap Moi tarafından hapse atıldı. Bununla birlikte, Odinga'nın oğlu Raila Odinga, Kenya'daki başbakanlık görevinden sonra, yaklaşan cumhurbaşkanlığı seçimlerinde yer almaya hazırlanıyor.

Birmingham Üniversitesi'nden İngiliz dış politikası uzmanı Profesör Scott Lucas, "Kenya'daki İngiliz kara propaganda operasyonlarının öyküsü, çökmekte olan bir imparatorluğun son günlerinin, şatafatlı olmadığının bir göstergesidir." dedi.

GİZLİLİĞİ KALDIRILAN BELGELER GÖZLER ÖNÜNE SERİYOR

Haberde Londra'nın, 1950'lerden 1970'lere kadar, dezenformasyon yoluyla Moskova, Pekin, Arap dünyası ve Afrika arasında uçurumu korumaya çalıştığı belirtiliyor.

2021'de gizliliği kaldırılan ve İngiliz basınına yansıyan belgeler, 1960'larda Endonezya'daki komünistlerin toplu katliamında İngiliz propaganda kampanyasının rol oynadığını da ortaya koydu. Propaganda birimi 1977'de resmi olarak dağıtılmış olsa da, benzer çabalar iddiaya göre yaklaşık bir on yıl daha devam etti.

Star Gazetesi