Türkiye'den Misafir'e bir tanıklık

Bu yıl 17 Kasım - 4 Aralık tarihleri arasında 22. kez düzenlenen İstanbul Tiyatro Festivali kapsamında sahnelecek oyunlardan biri de Misafir - İyi Bir Güneş. Oyun 29 ve 30 Kasım‘da 20.30’da Moda Sahnesi’nde olacak. Oyun, göç kavramından yola çıkılarak ortaklaşa üretim yoluyla, bağlamı; yazar Gülce Uğurlu tarafından belirlenen doğaçlama çalışmalar yoluyla oluşturuldu. Misafir - İyi Bir Güneş’i yazarı Gülce Uğurlu ve yönetmeni Ata Ünal ile konuştuk. Göç ve mülteci meselesi şu an tüm sanat dallarının birer malzemesi durumunda. Bu klişeye düşmemek için ne yaptığını sorarak başlıyorum sohbete. Yazar Gülce Uğurlu şöyle yanıtlıyor: “Söz konusu mesele sıklıkla oryantalist bir şekilde ifade ediliyor. Bu hataya düşmemeye gayret etmek, bizim için çok önemliydi. Oyunda mitlerle kurduğumuz ilişki bu bakış açısının bir sonucu diyebilirim.”

Oyun bize ne anlatıyor?

Misafir - İyi Bir Güneş, Suriye’de bir iç savaş olarak başlayan ancak hızla büyüyen ve II. Dünya Savaşı’ndan sonraki en büyük göç dalgasına yol açan yangının günümüzde yaşanmakta olan sonuçlarına sorgulayıcı bir tanıklıkla yaklaşıyor. Olmakta olanla ilgili yargıların hem sosyal hem sanatsal kaygan zemininin riskini alıyor. Bir apartman dairesinde yanına henüz taşınan üvey oğluyla kendi dertlerine gömülmüş halde yaşayan kentli bir kadın ve onun yaşadığı binanın bodrumuna sığınmak zorunda kalan Suriyeli bir mülteci kadın. Misafir - İyi Bir Güneş, İstanbul’da yolları kesişen bu üç karakterin hikâyesini anlatırken birbirinden farklı olana karşı geliştirilen kendini koruma refleksi ile öteki olanı reddetme arasındaki geçişkenliğe de dokunmaya çalışıyor.

Göç ve mülteci meselesi kaleminize nasıl bir dille yansıdı?

Ortak acılara, geçmişi ve bireyi sorgulayarak, güncelin içinden bakmayı denedik. Bugün olanı bugün anlatarak hakiki bir tanıklığın yolunu aramaya çalışıyoruz. Bu süreçte hepimizin az çok bildiği bir takım mit anlatımlarından da yararlandık. Mitleri sorgulamaya çalıştık.  Aslında yazım aşamasında ve sahnelemedeki derdimiz bu sorgulamaları ajitatif ve oryantalist bir dil yaratmadan seyirciye iletebilmekti.

Bu oyun göç ve mülteci meselesini bir olgu olarak mı yoksa bir olay olarak mı ele alıyor? 

Oyun, üç farklı karakteri yoğun göç alan kentlerden biri olan İstanbul’da bir araya getiriyor. Bu olay üzerinden göç ve mülteci olgusunu ele alıyoruz. Yani belli bir olay üzerinden olguya odaklanıp, birçok katman oluşturarak mültecilik olgusuyla birlikte iktidarı ve şiddeti, yası ve travmayı, tutkuyu ve nefsi karşı karşıya getiriyoruz.