2024 Necip Fazıl Uluslararası Kültür Sanat Ödülü sahibi Süleyman Mansur: Mücadelemiz Osmanlı'daki gibi bir Filistin için

Filistin modern sanatının önemli temsilcilerinden ressam Süleyman Mansur (77), yarım yüzyılı aşkın süredir Filistinlilerin direnişini modern resim sanatının diliyle dünyaya aktarıyor. Filistin kültüründen, tarihinden ve geleneğinden oluşturduğu sembolleri üstün hayal gücü ve ilhamla resme yansıtan Mansur, Necip Fazıl Uluslararası Kültür Sanat Ödülü'ne layık görüldü. Akşam Gazetesi Kültür Sanat Editörü Bedir Acar, Mansur ile ödülü, sanatın işlevini ve İslam dünyasının sanatla ilişkisini konuştu.

Türkiye'nin yetiştirdiği en önemli şairlerden biri olan Necip Fazıl Uluslararası Kültür Sanat Ödülü'nün size verilmesini nasıl karşıladınız?

Türkiye'den Necip Fazıl adına verilen uluslararası ödülün şahsıma layık görülmesinden onur duydum. Çünkü Türkiye, yalnızca ekonomik, askeri ve bilimsel alanlarda değil, aynı zamanda kültürel anlamda da büyük bir güç, değer ve etki sahibi. Dolayısıyla bu ödül kıvanç duymamı sağladı.

Necip Fazıl yaşadığı dönemde tiyatronun, sinemanın önemine inanmış biri olarak oyunlar ve senaryolar kaleme aldı. Bugün Müslüman entelektüellerin sanat ile ilişki kurma düzeyleri yeterli mi sizce?

Müslüman entelektüellerin genel olarak sanat ve kültürle olan bağlantılarının yeterli olduğunu düşünmüyorum. Türkçeden diğer dillere, özellikle Arapçaya, çok daha fazla çeviri yapılmalı ve elbette kitaplar ile kültürel materyallerin değişimi artırılmalı. Türkiye'nin harika bir ülke olduğuna inanıyorum ve geçmişte, tarihsel kökler itibarıyla büyük bir etkiye sahip olduğunu düşünüyorum; bunu yaşadığım yer olan Kudüs'te de hissedebiliyorum.

Türkiye'nin coğrafyasındaki konumunu siyasi, kültürel ve ekonomik anlamda nasıl görüyorsunuz?

Türkiye'nin bölgemizde çok önemli bir rolü var ve siyasi, kültürel ve ekonomik anlamda büyük bir güç. Ayrıca, zengin tarihini öğrenmek ve keşfetmek için en önemli ülkelerden biri.

Filistinli bir sanatçı olarak resimlerinizde ön plana çıkarmak istediğiniz mesaj ve konular nelerdir. Filistin'in kültürel hafızasını resim ve sanat yoluyla gelecek kuşaklara aktarmak mümkün mü?

İsrailliler ve Batı'daki birçok ülke, Filistin halkının varlığını inkâr ediyor ve Filistinlileri insanlıktan çıkarmaya çalışıyor. Sanatımla, özellikle diasporada doğmuş olan genç nesil Filistinlilere zengin bir kültüre sahip olduklarını ve bununla gurur duymaları gerektiğini anlatmak istiyorum. Dünyaya ise Filistin halkı olarak adil bir barış arayan bir halk olduğumuzu vurgulamayı hedefliyorum. Hürriyet mücadelemizin haklı olduğuna ve uluslararası hukukun yanımızda olduğuna inansam da, dünya insanlarının kalplerine ve duygularına dokunmadan başarılı olamayacağımızı düşünüyorum. Sanat aracılığıyla bunu yapabiliriz ve sanatımda bunu başarmaya çalışıyorum. İslam dünyasının bütün enstrümanları ile kendini doğru ifade etmesi özgür Filistin davasına ve işgalin sona ermesine de katkı verecektir.

İsrail'in Gazze ve tüm Filistin'e yayılan vahşetine, soykırım uygulamalarına karşı dünyanın geri kalan ülkelerinin sessizliğini (kimi ülkelerin İsrail'e desteğini) nasıl yorumluyorsunuz?

Düşmanlarımızın, İsrail'e tüm dünyada ve bölgemizde destek toplamakta başarılı olan çok etkili güçlerin bir karışımı olduğuna inanıyorum. Ayrıca, Avrupa'daki Yahudilerin tarihi, bazı Avrupa ülkelerinin Filistinliler üzerinden vicdanlarını rahatlatmalarını kolaylaştırıyor. Oysa Filistin'de, özellikle Osmanlı döneminde, Yahudiler, Hıristiyanlar ve Müslümanlar barış ve uyum içinde yaşadılar. Mücadelemiz, ilişkilerin o duruma geri dönmesini hedefliyor.

Filistinlilerin gözünde ve gönlünde Türkiye'nin ve Erdoğan'ın nasıl bir yeri var?

Birçok Filistinli, Osmanlı döneminde yaşadığımız güzel günlere özlem duyuyor. Sadece Birinci Dünya Savaşı sırasında insanlar yoksulluk ve zor koşullardan mustarip oldular, ancak diğer tüm dönemlerde Müslümanlar, Hıristiyanlar ve Yahudiler uyum içinde yaşıyor ve serbest dolaşım özgürlüğünün tadını çıkarıyorduk. Ancak bazı insanların ne düşündüğünden bağımsız olarak, herkes Türkiye'yi bölgemizde çok önemli bir güç olarak görüyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan, büyük bir siyasetçi ve karizmatik bir lider olarak algılanıyor ve bölgemizin sorunlarının çözümünde çok yardımcı olabileceği düşünülüyor. Birçok Filistinli tarafından da İslam ve adalet için mücadele eden büyük bir lider olarak görülüyor.