‘Bu topraklarda olağanüstü hal dönemi şiddetin ve ölümlerin tavan yaptığı zamanlardı. Bu haller geride kaldı, biz artık adaletli bir dünyada yaşıyoruz’ diyerek iyi dilek temennilerinde bulunabilirsiniz. Maalesef durum sandığınız kadar iyi değil! Mevcut sistem ‘bizim gibi düşünerek hareket etmelisiniz’ diyerek tek tip bir vatandaş istiyor ve aksi durumda kolluk kuvvetleri bitiyor yanı başımızda! Bu yanımızda biten kolluk kuvvetlerinin yapmış olduğu ve yaptığı iddia edilen şiddeti kendisi de gazeteci olan İsmail Saymaz Polisin Eline Düşünce Sıfır Tolerans adlı kitabında anlatmış. İsmail Saymaz bir gazeteci ve hak ihlalleri davalarını sıkı takip ediyor. Çok konuşulan bir dava olan Festus Okey davasını da gündeme taşıyan bir isim oldu Saymaz. Öncelikle bir dava bu hacimde bir kitap yazdırabilir mi diye merak edenler okumalı kitabı. Kitap çok sayıda iddianamenin derlenip yorumlanmasıyla polise karşı farklı bir bakış açısı sunuyor.
80’ler, 90’lar ve ölümler
Türkiye’nin 80 darbesiyle hak ihlalleri noktasında geldiği nokta yetmezmiş gibi toplumsal hafızayı derinden yaralayan bir başka travma da 90’larda yaşandı. Faili meçhullerin sayısı arttıkça evlatlarının akıbetini soranlar da meydanlarda buluşmaya başladı. Cumartesi anneleri bu arayışların yüksek sesle dillendirildiği eylemlerin de adı oldu. İsmail Saymaz’a göre bu yıllardaki şiddeti bir nebze anlayabiliyoruz ama ileri demokrasiden söz edilen 2000’li yıllarda şiddetin tamamen ortadan kalktığını söylemek mümkün değil. Hatta işkencenin en olmadığı dönemde raporlar kayıt dışı işkenceyi gösteriyor.
Beyoğlu ve Festus Okey
Kitapta anlatılan Beyoğlu portresi hiç de iç açıcı değil. Herkesin eğlence ortamı olarak gördüğü Beyoğlu’nun arka sokaklarındaki polisler hiç de tekin değiller! Bir gün bir travesti şikayetçi olabilirken polisten diğer gün cinsel istismara uğrayan başka biri mağdur olabiliyor. Beyoğlu Emniyeti için kitapta anlatılan iddialar çok sarsıcı. Ancak Festus Okey davası başlı başına bir hak ihlali olarak duruyor önümüzde. Sadece siyahi olduğu için potansiyel suçlu kabul edilip kötü muameleye maruz kalan Festus Okey’in ölümüne ilişkin olarak İsmail Kaymaz, bu davada hazırlanan bazı tutanakların düzmece olduğunu yazarken davanın seyrine ilişkin de ilginç bilgiler veriyor. Kitapta anlatılan polis şiddetine ilişkin örnekler vaka-i adiyeden sayılamayacak derecede dikkat çekici. Belki de böylesi çalışmalarla vatandaşın canını emanet ettiği kolluk kuvvetlerine dair bazı soruların yeniden gündeme gelmesinde fayda var.
Polisin Eline Düşünce Sıfır Tolerans
İsmail Saymaz
İletişim Yayınları