Uzmanlar Somali-Etiyopya uzlaşısını değerlendirdi: Cumhurbaşkanı Erdoğan, Afrika'da çok sevilen ve saygı duyulan bir lider

Etiyopyalı araştırmacı yazar Abdihakim Kalale, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın ev sahipliğinde Ankara'da bir araya gelen Somali Cumhurbaşkanı Hasan Şeyh Mahmud ve Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed'in, iki ülke arasındaki krizi çözmeye yönelik imzaladığı Ankara Bildirisi'ni AA muhabirine değerlendirdi.

Abdihakim Kalale, Somali'den 1991'de tek taraflı bağımsızlığını ilan eden Somaliland ile Etiyopya arasında 1 Ocak'ta imzalanan mutabakat zaptı ve Etiyopya'nın buna karşılık olarak Somaliland'i tanıyacağına dair açıklamalarının bölgede tansiyonu tırmandırdığını söyledi.

Kalale, iki ülke arasındaki gerilimin Afrika'da, özellikle Afrika Boynuzu'nun alt bölgelerinde diplomatik kriz neden olma ihtimalinin çok yüksek olduğunun hatta bunun bir çatışmaya dahi dönüşebileceğine dikkat çekti.

Krizin hem iki ülke arasında hem de bölgede derinleşmemesi için Türkiye'nin birçok kez tarafları bir araya getirdiğini dile getiren Kalale, "Her iki ülke de Türkiye'yi hem dost hem de ortak olarak görüyor. Ayrıca Türkiye bu ülkeler için önemli bir aktör. Ankara sürecinin 1. ve 2. görüşmeleri sonuçsuz kalsa da süreç devam etti. Dışişleri bakanları seviyesinde yapılan görüşmeler ise süreci hızlandırdı." diye konuştu

Kalale, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın süreci yönetmesinin Ankara Bildirisi'nin imzalanmasını kolaylaştırdığını belirterek, şöyle devam etti:

"Cumhurbaşkanı Erdoğan, Afrika'da çok sevilen ve saygı duyulan bir lider. Erdoğan'ın Afrika'da barışın ve huzurun sağlanmasındaki katkısı takdire şayan. Orta Doğu'da yaşanan bunca krize rağmen Afrika'yı unutmaması, olaya müdahil olması Erdoğan'ın Afrika'yı ne kadar önemsediğini gösteriyor. Taraflar da bunun farkındaydı ve dolayısıyla anlaşma kolaylıkla sağlandı."

Etiyopya ile Somali'nin arasında tarihten gelen bir düşmanlık olduğunu ve daha önce birçok kez savaştıklarını kaydeden Kalale, "Dolayısıyla bu iki ülkeyi barıştırmak bence büyük bir başarı." dedi.

Kalale, 1977 yılında Sovyetler Birliği'nin bu iki ülkeyi barıştırmak istediğini ama başarılı olamadığını anlattı.

SOMALİ'DE HALK ETİYOPYA-SOMALİLAND MUTABAKAT ZAPTININ İPTALİNİ KUTLUYOR

Kalale, Ankara'da yapılan anlaşmanın hem Somali'de hem Etiyopya'da duruma hakim olan kişiler arasında olumlu tepkiler aldığını söyledi.

Somali'de halkın Etiyopya ile Somaliland arazında imzalanan ve krize yol açan mutabakat zaptının iptalini kutladığını belirten Kalale, Etiyopya'da sosyal medyada insanların her iki ülkenin bayraklarını kullanarak barış mesajları verdiğini kaydetti.

İki ülkenin de sosyal medyasında bazı kişilerin birtakım spekülasyonlar yaptığına dikkati çeken Kalale, anlaşmanın kendi ülkelerinin aleyhine olduğuna dair paylaşımlar yaptıklarını ancak bu kişilerin küçük bir kesimi oluşturduğunu aktardı.

Anlaşmanın uluslararası kamuoyunda olumlu tepkiler yaratacağını dile getiren Kalale, anlaşmanın bazı kesimlerini mutlu ederken bazı kesimleri de rahatsız edeceğini anlattı.

Kalale, "Mesela Somali'nin ayrılıkçı bölgesinde askeri üs kurmak isteyen İsrail'i rahatsız edecektir. Genel itibarıyla bu anlaşma uluslararası hukuka ve ülkelerin egemenliğine uyulması yönünde bir anlaşma ve uluslararası kamuoyu tarafından takdir edilecektir diye düşünüyorum." ifadelerini kullandı.

"ULUSLARARASI TOPLUM TÜRKİYE'NİN ANLAŞMADAKİ ROLÜNÜ TAKDİR ETMELİ"

Afrika Boynuzu'nda siyaset ve uluslararası ilişkiler üzerine çalışmalar yürüten Etiyopyalı Idial Edao Daya ise tarih boyunca birçok ülkenin iki ülke arasında barış arabuluculuğu yapmaya çalıştığını ancak çabalarının başarısızlıkla sonuçlandığını söyledi.

Türkiye'nin Somali ile Etiyopya arasındaki sorunu çok boyutlu incelediğini ve farklı bir yaklaşım kullandığını dile getiren Daya," Önceki arabulucuların bölgede kendi çıkarları vardı ve yaklaşımları da buna dayanıyordu. Türkiye ise her iki ülkeye de samimi yaklaştı ve dostane ilişkiler kurdu. Dolayısıyla güven olunca anlaşmada kolaylıkla sağlandı." ifadelerini kullandı.

Türkiye'nin iki ülke arasındaki krizi çözmek için büyük çaba gösterdiğini söyleyen Daya, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın sorunun çözümünde çok önemli bir rol oynadığını vurguladı.

Tarafların sadık kalması durumunda anlaşmanın bölgeye huzur ve istikrar getireceğinin altını çizen Daya, şu değerlendirmelerde bulundu:

"Her iki tarafın da birbirlerinin talep ve endişelerini kabul ederek sorunu barışçıl şekilde çözebileceğine inanıyorum. Etiyopya'nın talebi, ticari amaçla limana erişim sağlamaktı. Etiyopya'nın 130 milyonu aşkın nüfusuyla denize kıyısı olmayan bir ülke olması bu talebi gerekli kılıyor. Her iki tarafın da endişelerinin giderilmesi çatışmayı çözecek ve bölgede istikrarı artıracaktır."

Ankara Bildirisi'nin, bölgede istikrar isteyenler için son derece sevindirici bir haber olduğunu belirten Daya, "Bölgede çatışma isteyen, kendi çıkarlarını düşününler için ise bu anlaşma kötü bir haber oldu. Bu arada uluslararası toplum Türkiye'nin bu anlaşmadaki rolünü takdir etmeli." diye konuştu.

BM'den Somali-Etiyopya anlaşmasına ilişkin açıklama! Türkiye'nin rolüne vurgu yapıldı

Almanya'dan Somali-Etiyopya uzlaşısına ilişkin açıklama: Ankara Bildirisi önemli bir adım

Somali-Etiyopya anlaşmasında Türkiye'nin rolüne övgüde bulundular! Türklerin etkisi her evde ve sokakta hissediliyor