İrlanda merkezli Educational Research Centre (ERC) uzmanlarından Aidan Clerkin, Uluslararası Eğitim Başarılarını Değerlendirme Kuruluşunca (IEA), 4'üncü ve 8'inci sınıf düzeyindeki öğrencilerin matematik ve fen alanlarındaki başarılarının değerlendirildiği Uluslararası Matematik ve Fen Eğilimleri Araştırması (TIMSS) 2023 sonuçlarına göre, Türkiye'nin Avrupa'da en iyi sonuçları elde eden ülkeler arasında yer aldığını söyledi.
IEA tarafından dört yıllık periyotlarla yapılan, 4'üncü ve 8'inci sınıf düzeyindeki öğrencilerin matematik ve fen alanlarındaki başarılarının değerlendirildiği ve Türkiye'nin 1999'dan bu yana katıldığı TIMSS araştırmasının 2023 yılı sonuçları dün açıklandı.
Rapora göre, Türkiye'nin 4'üncü sınıf düzeyinde fen bilimleri ortalama performansı, TIMSS 2011 döngüsünden itibaren artış gösterdi. TIMSS 2023 ortalama fen bilimleri puanı, TIMSS 2019'a göre 44 puan arttı.
Bu artışla Türkiye, 494 olan uluslararası fen bilimleri ortalamasını geçerek puanı en yüksek ilk 5 ülke arasına girdi. Türkiye, TIMSS 2023'te 4. sınıf fen bilimleri alanında 570 ortalama puanı ile 58 ülke arasında 4'üncü sıraya yerleşti.
4'üncü sınıf fen bilimleri alanında OECD ülkeleri arasında 2019'da 15'inci sırada bulunan Türkiye, TIMSS 2023'te 13 basamak yukarı çıktı ve 2'nci sıraya yerleşti. Bu sıralamayla Türkiye, hem OECD hem tüm ülkeler arasında puanını en fazla artıran ülke oldu.
Türkiye, TIMSS 2023'te 8'inci sınıf fen bilimleri alanında 530 ortalama puanı ile 44 ülke arasında 7'nci sırada yer alırken bu alanda 2019'a göre sıralamasını 8 basamak yükseltti.
Türkiye'nin TIMSS 2023 ortalama 8'inci sınıf fen bilimleri puanı da 2019'a göre 15 puan arttı.
Bu artışla Türkiye, hem uluslararası fen bilimleri ortalamasını geçti hem de puanı en yüksek ilk 7 ülke arasında girdi. Türkiye TIMSS 2023 uygulamasında en fazla puan artışı gösteren 2'nci ülke oldu.
Öte yandan birçok Avrupa ülkesinin başarı puanlarında ve öğrenci performansında önceki yıllara kıyasla düşüş yaşanırken özellikle Fransa, Almanya ve İspanya, birçok ülkenin gerisinde kaldı.
İrlanda merkezli ERC uzmanlarından Clerkin, TIMSS 2023 sonuçlarına ilişkin AA muhabirinin sorularını yanıtladı.
Clerkin, raporun 65 ülkeyi kapsadığını belirterek "Avrupa ülkeleri arasında en güçlü sonuçları elde edenler arasında Litvanya, İrlanda, İngiltere, Türkiye ve Polonya yer aldı." dedi.
Politikacılara, verilerin uzun dönemli seyrine bakarak değişimleri analiz etmeleri tavsiyesinde bulunan Clerkin, bu sayede doğru eğitim politikalarının izlenebileceğini ifade etti.
Aidan Clerkin, "Analizler, politika yapıcıların ve eğitimcilerin sistemdeki başarılı alanları tespit etmelerine yardımcı olabileceği gibi daha fazla ilerleme kaydedilmesi gereken alanları daha net bir şekilde belirlemelerine ve izlemelerine de yardımcı olabilir." değerlendirmesinde bulundu.
Sadece dış etkenler nedeniyle dalgalanabilen sıralamalara odaklanılmaması konusunda uyarıda bulunan Clerkin, bunun yerine, öğrenci performansının altında yatan değişiklikleri anlamak için zaman içindeki eğilimleri incelemenin önemine işaret etti.
Clerkin, 2019'da karşılaştırılabilir verilere sahip 49 ülkenin neredeyse yarısının 4'üncü sınıf sonuçlarını sabit tuttuğunu aktarırken 8'inci sınıf düzeyinde ise performans düşüşlerinin daha yaygın olduğu yorumunu yaptı.
8'inci sınıflarda 34 ülkeden sadece 3'ü 2019'a göre iyileşme gösterdiğini söyleyen Clerkin, neredeyse yarısının ise benzer puanlar elde ettiğini ve yaklaşık 5'te ikisinin ise "önemli" düşüşler yaşadığını ifade etti.
Aidan Clerkin, araştırmaya katılan ülkeler arasında her iki sınıfta matematik ve fen bilimlerinde en yüksek puanları alanların, Singapur'un başını çektiği Doğu Asya ülkeleri olduğunu kaydetti.
Araştırmaya ilişkin dikkat çekici bulguları paylaşan Clerkin, "TIMSS 2023'te, TIMSS 2019'a kıyasla, özellikle dördüncü sınıf matematikte, kız ve erkek çocuklar arasında daha büyük başarı farklılıklarının görülmesidir." değerlendirmesinde bulundu.
Clerkin, bulguların dünya genelinde öğrencilerin yüzde 10'undan fazlasının en az haftada bir gün okula devamsızlık yaptığını gösterdiğini belirterek bu rakamın bazı ülkelerde "çok daha yüksek olduğuna" dikkati çekti.
Uluslararası düzeyde öğrenci başarısındaki düşüşlerin 4'üncü sınıfa kıyasla 8'inci sınıfta daha yaygın olduğunu ifade eden Clerkin, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Son iki TIMSS döngüsünün Kovid-19 salgınının her iki tarafında (2019 ve 2023) gerçekleştiği ve salgın nedeniyle öğrenme kayıplarına ilişkin yaygın korkular göz önüne alındığında, bu kadar çok ülkenin bu dönemde sonuçlarında istikrar göstermiş olması bazı açılardan cesaret vericidir. Bununla birlikte, Avrupa'daki pek çok öğrencinin hayatında, çatışmalar ve savaş nedeniyle zorunlu göç de dahil olmak üzere başka aksaklıklar yaşandığını da unutmamalıyız."
Aidan Clerkin, tüm öğrencilerin potansiyellerine ulaşmalarına yardımcı olmak için desteğin devam etmesi gerektiğini vurguladı.