Rusya’dan 1 adet S-400 füzesi alımı ve 1 adet füze için de alım garantisi verilmesini içeriyor. Sözleşme kapsamında ilk S-400 bataryasının Türkiye’ye sevkiyatı 2018 yılında yapılacak. NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Türkiye’nin Rusya’dan S-400 satın alımıyla ilgili, “NATO üyeleri hangi ekipmanı alacaklarına kendileri karar verir” dedi. Peki S-400 sisteminin teknik özellikleri neler? S400 füze savunma sistemi ne anlama geliyor? sorusuna yanıt arayanlar için detayları bu habirimizde derledik.
SİSTEM NASIL ÇALIŞIYOR?
-Uzun menzilli izleme radarı, havadaki nesneleri takip ediyor ve gelen bilgiyi komuta aracına gönderiyor. Potansiyel hedefler, komuta arasında değerlendiriliyor.
-Hedef tanımlandıktan sonra komuta aracı füzenin fırlatılmasına karar veriyor
-Fırlatmayla ilgili veriler, hedefe göre en iyi konumda bulunan fırlatma aracına gönderiliyor ve buradan karadan havaya füzeler gönderiliyor
-Angajman radarı, füzenin hedefine ulaşmasına yardımcı oluyor
s-400800
S-400'LERİN ÖZELLİKLERİ NELER?
Şu anda dünyada kullanımda olan en iyi hava savunma sistemlerinden biri olarak gösterilen S-400, Rusya'nın Soğuk Savaş döneminde geliştirmeye başladığı füze savunma sisteminin dördüncü neslini temsil ediyor.
S-400'ün geliştirilmesine 1993 yılında başlandı. Ancak, özellikle Soğuk Savaş sonrası savunma sanayine uygulanan bütçe kesintileri nedeniyle tamamlanması oldukça uzun zaman aldı ve ancak yeni bir teknoloji olarak değil, eski sistemin devamı olarak geliştirilebildi.
Bu nedenle mevcut sistemde kullanılan teknolojinin yüzde 70 ile 80'i bir önceki model olan S-300'den alındı. Bunlar arasında füze depolama sandıkları, fırlatma rampaları ve radarlar bulunuyor.
Sistemin testlerine 1999 sonunda başlandı ve 2007 yılında faaliyete alındı.
Bu sistem, insanlı ya da insansız her türlü hava aracının yanı sıra hem seyir (cruise) hem de balistik füzeleri imha etme kapasitesine sahip. Azami menzili 400 kilometre, ulaşabildiği en yüksek irtifa da 30 kilometre.
Ayrıca, her hedefe iki füze kilitleyerek, eşzamanlı olarak 80 hedefi vurabiliyor.
En fazla 3 bin 500 kilometre uzaklıktan fırlatılan orta menzilli balistik füzeleri imha etme kapasitesine sahip.
Sistemin içinde yer alan bir füzenin ağırlığı 1,8 ton, uzunluğu sekiz metre ve çapı da yaklaşık 50 santimetre. Ayrıca 145 kilograma kadar savaş başlığı taşıyabiliyor.
1 BATARYA HAZIR ALINACAK
İmzaların atılmasının ardından anlaşmanın detayları da ortaya çıkmaya başladı. Edinilen bilgiye göre, Türkiye S-400 sistemi tedarikini 1 + 1 modeliyle yapacak. Bu doğrultuda anlaşma, Rusya’dan 1 adet S-400 füzesi alımı ve 1 adet füze için de alım garantisi verilmesini içeriyor. Sözleşme kapsamında öncelikle ilk füzenin Türkiye’ye sevkiyatı gerçekleştirilecek. İlk S-400 bataryasının Türkiye’ye sevkiyatı 2018 yılında yapılacak. Bu sırada ikinci füze bataryasının kesin alımına ilişkin görüşmeler yürütülecek ve ikinci batarya, alım garantisi kapsamında ayrıca tedarik edilecek.
BÜTÇE TOPLANTIDA AÇIKLANACAK
Milyar dolarlık projenin bütçesi ise Savunma Sanayii İcra Komitesi kararıyla açılacak. Kurban Bayramından bu yana üyelerin programlarının uymaması nedeniyle toplanamayan komitenin önümüzdeki günlerde toplanarak S-400 alımına ilişkin bütçe de dahil SSM’ye gerekli yetkiyi vermesi bekleniyor. Hazır alım ve ortak üretime ilişkin ayrıntılar da toplantı kararıyla netlik kazanacak.
ABD’ye tepki NATO’ya takdir
Milli Savunma Bakanı Nurettin Canikli, Türkiye’nin Rus S-400 füzesi alımına ilişkin Amerika’nın açıklamalarına tepki gösterdi. Canikli, “Tüm çabamız ülkemizin savunması. Bu toprakları koruma görevi Türkiye’nin kendisindedir. Biz de bu çerçevede bu adımı attık” diye konuştu. Canikli, NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg’in “NATO üyeleri hangi ekipmanı alacaklarına kendileri karar verir” yönündeki açıklamasını da, “Rasyonel, gerçeği gören ve yerinde bir açıklama” sözleriyle değerlendirdi. Rus siyasi uzman, tarihçi ve yazar Stanislav Hatuntsev, S-400 sistemlerinin Ankara’ya satış kontratının ABD ve NATO için genel olarak hassas bir durum oluşturduğunu söyledi. S400 füzesi hakkında önce Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından gelen anlaşma imzalandı haberi, daha sonra ise Rusya'dan S400 füzesi için siparişlerin alındığı şeklinde haberler sonrasında s400 füzeleri ile araştırmalar başladı.
"ABD PUZZLE'I DİZEMEZ"
Sputnik’e konuşan Hatuntsev, “Amerikalılar, S-400 sistemlerinin satış kontratının, Türkiye’yi NATO’nun ‘menzilinden’ çıkardığını düşünüyor. Eğer NATO birleşik füze savunma sistemi kuracak olursa Türkiye bu sistemden kesinlikle çıkar ve ‘Puzzle’lar’ dizilemez. Türkiye’nin bu sistemin içinde yer almaması, NATO’nun geneli için hassas bir konu olacak.
"TÜRKİYE'NİN BUNU YAPABİLECEĞİNE İNANMADILAR"
Amerikalılar muhtemelen Türkiye’nin Rusya ile S-400 sistemleri satış kontratı imzalayabileceğine inanmadılar, çünkü önlerinde birçok engel vardı. Öte yandan gerçekçi, kendilerini hiç kimsenin bırakamayacağından emin birileri olarak Amerikalılar herhalde Türkiye’nin de gidecek bir yeri olmadığını düşündü.
"TÜRKİYE ABD'NİN SÖZÜNÜ DİNLEMİYOR"
Fakat her şey farklı gelişti. Şimdi Ankara, eskiden olduğu kadar ABD’nin sözünü dinlemiyor. Ayrıca konunun ticari tarafı da var, eğer Türkiye Amerikan silahı alıyorsa ABD’ye, Rus silahı alıyorsa Rusya’ya para ödüyor. Bu da unutulmaması gereken çok önemli bir açı, ABD’nin silah ticaretinin kapsadığı kollardan biri tümüyle devre dışı kalıyor” ifadelerini kullandı.
S400 FÜZESİ NEDİR? ÖZELLİKLERİ NELERDİR?
S-400 Triumf olarak adlandırılan S400 füzesi, orta menzilli hava savunma sistemi S-300'den geliştirilmiş yeni nesil Rus yapımı bir kısa-orta-uzun menzilli hava savunma füze sistemidir. S-400, 1979'da S-300'ün ortaya çıkmasından hemen sonra 1980'lerin başında o zamanki adıyla Almaz Merkezi Tasarım Bürosu tarafından (günümüzde Almaz Bilimsel Endüstriyel Şirketi) Sovyetler Birliği'nde geliştirilmeye başlanmış ve gelişim süreci SSCB'nin dağılması nedeniyle uzun bir evrim olmuştur. S-400'ün S-300 sistemlerinden en önemli farkı daha fazla hedefi aynı anda takip edebilmesi ve gelişmiş elektronik karşı tedbirlere sahip olmasıdır. Ayrıca S-400'de kullanılan radarlar hafif radar izine sahip olan ve hayalet uçak tabir edilen hedefleri takip edebilme yeteneğine sahiptir. S-400 sistemine şu ana kadar pek çok devlet ilgi göstermiş olmasına rağmen Çin Halk Cumhuriyeti haricinde yabancı bir ülkeye satış gerçekleşmemiştir.
S400 FÜZESİ ÖZELLİKLERİ
S-400'ün kullandığı füzeler Rus Hava Kuvvetleri'nin mevcut hava savunma sistemlerini azaltma programına paralel olarak kısa, orta ve uzun menzillerde aynı anda kullanılabilecek değişik füzelerden seçilmiştir.
Orta menzilli 9M96 füzesi aktif radar güdümlü bir füze olup 120 km menzile sahiptir ve hedefi vurma kabiliyeti uçaklara karşı 1 üzerinden 0.9 ve insansız uçaklara karşı 0.8 olarak hesaplanmıştır. Bu füzenin bir üst türevi olan 48N6DM 30 Nisan 2004 tarihinde Kapustin Yar test merkezinde test edilmiştir.
Uzun menzilli yeni bir füze olan 40N6 400 km menzile sahiptir (MIM-104 Patriot ve S-300'ün iki katı) ve yarı aktif - aktif güdümle hedefe yönlendirilebilir. Bu füzenin hedefleri AWACS erken uyarı uçakları, sinyal karıştırıcı uçaklar ve balistik füzelerdir. Füzenin hızı olan 4.8 km/saniye (17280 km/saat) aynı hızda hareket eden hedefleri vurmasını sağlar.
S-400'ün radarları S-300 sisteminde kullanılan 64N6 ve 76N6 radarlarının gelişmiş bir türevi olan 96L6'dır. S-400 komuta merkezi aynı anda 6 bataryaya komut verebilir ve her batarya 12 fırlatma aracına komuta eden bir 96L6 radara sahiptir. Bu radarlar hayalet uçak tabir edilen hedefleri izleme ve bu hedeflere kilitlenme yeteneğine sahiptir. Gelecekte 96L6 radarların daha da geliştirilmesiyle 500-600 kilometreye kadar etkili olacakları düşünülmektedir.
S400 füzesi, Rusya'da 2009 senesi itibarıyla iki taburla konuşlandırılmıştır. 2011 yılında Moskova'nın kuzeyine iki tabur daha yerleştirilmiştir. (bir S-400 taburu minimum 8 fırlatıcı ve 32 füzeden oluşur). Rusya'nın uzak doğusunda ve Japonya'nın kuzeyindeki Kuril Adaları bölgesine de S-400 sistemleri yerleştirileceği açıklanmıştır.
S-400 'Zafer' Füze Sisteminin Künyesi:
Üreticisi: Almaz-Antey silah şirketi
Konuşlandığı Yerler: Moskova, Suriye, Kaliningrad, Kırım
Kullanılmaya BaşlanmaTarihi: 2007
Menzil: 400 kilometre
Hız: Saniyede 4,8 km
Azami Hedef İrtifası: 30 km
Eşzamanlı Takip: 80 hedef
Hedef Türü: Uçak, seyir füzesi, orta menzilli füzeler, İHA ve diğer havadan izleme sistemleri
UZMANINDAN S400 FÜZESİ CAYDIRICILIĞI
Savunma Sanayisi Araştırmacısı Turan Oguz, AA muhabirine yaptığı açıklamada, bugüne kadar çok sık tekrarlanan etkileri bir kenara bırakıldığında, S-400 Triumph nihai satış sözleşmesinin imzalanması ve tedariğinin gerçekleşmesi durumunda, ülke savunmasına bir dizi önemli katkı yapacağını söyledi.
Alınacak sistem sayısına da bağlı olmak üzere Türkiye'nin ilk defa, hem de büyük bir alanda, modern bir uzun menzilli ve yüksek irtifa savunması kabiliyeti kazanacağını vurgulayan Oguz, "Ayrıca ilk defa balistik füze engelleme kabiliyetine kavuşmuş olacağız. Üretici firma, kataloglarında MRBM'ye (1000-3 bin 500 kilometre menzilli balistik füzelere) karşı etkili olduğunu yazsa da bugüne kadar bunu destekleyen hiçbir test sonucunu güvenilir bir biçimde açıklayamadığı için muhtemelen SRBM'ye (1000 kilometreye kadar menzilli balistik füzelere) karşı etkili olabileceği değerlendirilmekte. Ancak sistemi NATO radar ağına dahil edemememiz durumunda bu kabiliyetin kazanımı da sıkıntılı görülmekte." görüşünü dile getirdi.
Mevlütoğlu, Türkiye'nin daha önce çeşitli kereler S-400 sisteminin NATO hava savunma ağına dahil edilmeyeceğini açıkladığını belirterek, "Türkiye’nin mevcut hava savunma sistemi, tamamen NATO’nun ağına entegre bir şekilde çalışıyor. Bu sisteme her türlü hava savunma silah ve radar sistemi ile komuta kontrol merkezleri dahil. Eğer S-400 bu ağa bağlanmayacaksa, münferiden çalışacağı için etkinliği ve hedef tespit, teşhis, önleme menzilleri nispeten kısıtlı olacaktır. Ancak bu hali ile bile ciddi bir caydırıcılığı olacağı söylenebilir. Ancak özellikle seyir füzeleri ve balistik füzelere karşı etkili bir savunma için milli hava savunma sistemi sistemlerinin olgunlaşmasını beklememiz gerekiyor." değerlendirmesinde bulundu.
NATO UYELERİ
Ayrıca, NATO sistemleriyle ilgili bazı teknik detayların Rusya'nın; Rusya'nın savunma sistemiyle ilgili bazı bilgilerin de NATO'nun eline geçmesinden endişe ediliyor.
Yapılan itirazın ikinci nedenini ise siyasi gerekçeler oluşturuyor. Bu alımın tamamlanması halinde bunun Türkiye'nin NATO ile ilişkilerini yeniden tanımlamak adına attığı bir adım olarak yorumlanabileceği de belirtiliyor.
ABD Savunma Bakanlığı'ndan Ağustos ayında yapılan açıklamada, bu anlaşmadan "endişe duyulduğu" ve NATO müttefiklerinin ittifakı daha ileriye götürecek şeylere yatırım yapmasının beklendiği ifade edilmişti.