''Kentsel dönüşüm''de AKP'den büyük adım: Yeni düzenlemeler TBMM Genel Kurulu'nda

Kentsel dönüşüme yönelik düzenlemeler içeren Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'nin tümü üzerindeki görüşmeler tamamlandı.

AK Parti İstanbul Milletvekili Mustafa Demir, kentsel dönüşümde vatandaşların hayatını kurtarma pahasına her türlü riski aldıklarını, her türlü imkanı sunduklarını belirterek, "Her şeyi yapıyoruz ama bir şeyi başaramıyoruz. Mağdur, dar gelirli insanlarımızın sıkıntılı dönemdeki konjonktürel ruh hallerini istismar edenlerle baş edemiyoruz." dedi.

Saadet Partisi Grup Başkanvekili İsa Mesih Şahin, "Biz, depremden sonra arama kurtarma faaliyetleriyle değil, yıkılmayan binalarıyla övünen bir ülke olmak istiyoruz." diye konuştu.

İstanbul'un depreme karşı hazırlığının göz ardı edildiğini savunan Şahin, "Bu soruna gerçekçi yaklaşmayan bakanlara, parti ve dönem ayrımı gözetmeksizin tüm belediye başkanlarına sesleniyorum: Bugüne kadar İstanbul'un, Türkiye'nin deprem sorunu gün gibi ortadayken siz bu sorunu dert etmiyorsanız, çözüm üretmiyorsanız bakan olsanız ne olur, belediye başkanı olsanız ne olur?" ifadelerini kullandı.

"Böylesine önemli bir yasa neden istişare edilmez, siyasi partilerle neden görüşülmez?" diye soran Şahin, yapı denetim firmalarının belediyelerle olan ilişkilerinin de araştırılmasını istedi.

- "8 MİLYON CİVARINDAKİ BAĞIMSIZ BİRİMDEN 1,5 MİLYONU RİSK ALTINDA"

İYİ Parti İstanbul Milletvekili Ersin Beyaz, deprem riski altındaki şehirlerin ivedi bir şekilde dönüştürülmesinin şart olduğunu belirterek, Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının verilerine göre İstanbul'da 8 milyon civarındaki bağımsız birimden 1,5 milyonunun risk altında olduğunu söyledi.

Beyaz, verimli bir kentsel dönüşüm politikasını desteklediklerini ancak kanun teklifinin ivedilik iddiasıyla alelacele görüşülmesinin doğru bir yaklaşım olmadığını savundu.

- "BİZE DÜŞEN, YAŞANANLARDAN DERS ÇIKARIP TABİATA UYUM SAĞLAMAKTIR"

MHP Ankara Milletvekili Sadir Durmaz, Türkiye'nin bir deprem ülkesi olduğuna işaret ederek, 1900'den bugüne büyüklüğü 7 üzerinde 20 depremin meydana geldiğini ifade etti.

Kahramanmaraş merkezli depremlerde 11 şehir ve 14 milyon insanın doğrudan etkilendiğini, 18 şehrin de depremin dolaylı olarak etkisini hissettiğini kaydeden Durmaz, Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı verilerine göre 850 bin bağımsız bölümün ya yıkıldığını ya da ağır hasar alarak kullanılamaz hale geldiğini anlattı.

"Bize düşen, yaşananlardan ders çıkarıp tabiata uyum sağlamaktır." diyen Durmaz, yapılacak en iyi hamlenin kentsel dönüşüm çalışmaları olduğunun altını çizdi.

Durmaz, kent hafızasını yok etmeden yeni yaşam alanları inşa edilerek depremin yaralarının sarılması, kentsel dönüşüm çalışmalarının hızlandırılması gerektiğini belirtti.

HEDEP Batman Milletvekili Zeynep Oduncu, 6 Şubat depremlerinde on binlerce insanın hayatını kaybettiğini dile getirerek, halen yaraların sarılmadığını, acıların ise dinmediğini öne sürdü.

Deprem bölgesinde insanların çadır ve konteynerlere mahkum olduğunu iddia eden Oduncu, "İnsanların bu şekilde kendi kaderleriyle baş başa kalmasını kabul etmediğimizi bir daha yineliyorum." dedi.

Kahramanmaraş merkezli depremlerin, Türkiye'nin acı deneyimlere rağmen deprem felaketlerine hazır olmadığı gerçeğini ortaya çıkardığını ifade eden Oduncu, "AKP iktidarları tarafından depreme karşı gerekli önlemler alınmadığı gibi başta İstanbul olmak üzere kentler talana ve ranta, afet toplama alanları birer birer alışveriş merkezlerine dönüştürülmüştür. Rant, çarpık kentleşme, alınmayan tedbirler, siyasi sorumsuzluk doğal afetlerle birleşince toplum için kaçınılmaz yıkımlara sebep olmuştur. 17 Ağustos ve 6 Şubat'ta yaşanan yıkım da tam bu sorumsuzluk ve rantçı anlayışının sonucudur." görüşünü savundu.

- "KİRACILARI UNUTMUŞSUNUZ"

CHP İstanbul Milletvekili Gökan Zeybek, teklifte, İstanbul Esenyurt'taki konut mağdurlarıyla, tapu tahsis belgeli hak sahipleriyle, kiracılarla ilgili düzenlemeler bulunmadığını söyledi.

Zeybek, "Suriye'den Afrika'dan, Asya'dan gelenleri koruyorsunuz ama İstanbul'da, büyük şehirlerde yaşayan kiracılarla ilgili herhangi bir düzenleme getirmiyorsunuz. Kiracıları unutmuşsunuz." dedi.

Kamusal hizmet alanlarının imara açıldığını ileri süren Zeybek, "Kentsel dönüşüm adı altında rantsal döşüm yapıldı. Bu kentsel dönüşüm gecekondu mahallelerine neden girmiyor? Çünkü uygulamanın özü kentsel dönüşüm değil, rantsal dönüşüm. Tabii ki dirençli kentler yaratalım, riski en aza indirelim. Her yerden para kazanabilirsiniz ama barınma hakkı üzerinden zenginleşme aracına dönüşmesi mümkün değil." değerlendirmesini yaptı.

Zeybek, kentsel dönüşümle alakalı yerel yönetimlerle işbirliği yapılması gerektiğini söyledi.

- "İLHAM KAYNAĞI İKİ KOMİSYON RAPORUDUR"

AK Parti İstanbul Milletvekili Mustafa Demir, teklifin ilham kaynağının TBMM'de İzmir ve Elazığ depremleri ile 6 Şubat Kahramanmaraş merkezli depremlerden sonra kurulan iki araştırma komisyonunun raporları olduğunu belirtti.

Bu komisyonların Meclis'te grubu bulunan tüm partilerin ortak kararıyla oluşturulduğunu anımsatan Demir, "Bu kanundaki bütün önerilerin ilham kaynağı o iki komisyon raporunun neticesidir." diye konuştu.

Kentsel dönüşümde vatandaşların hayatını kurtarma pahasına her türlü riski aldıklarını, her türlü imkanı sunduklarını belirten Demir, "Her şeyi yapıyoruz ama bir şeyi başaramıyoruz. Mağdur, dar gelirli insanlarımızın sıkıntılı dönemdeki konjonktürel ruh hallerini istismar edenlerle baş edemiyoruz. Onların o sıkıntılı durumlarından siyaset yapanlarla baş edemiyoruz. İnsanların hayatı söz konusu olduğunda lütfen elinizi insanların can alıcı noktalarından çekin. Hep beraber oturup konuşalım." ifadelerini kullandı.

Demir, CHP grubuna yönelik, "16 milyon insanın yaşadığı İstanbul'a aday olurken 100 bin konut sözü verdiniz. Yılda 20 bin konut yapar. Nerede 20 bin konut?" diye sordu.

Kentsel dönüşüme ilişkin verileri paylaşan Demir, "Fatih Belediye Başkanıyken kentsel dönüşüm alanı ilan ettik bir yeri. Aynı anda CHP'nin meşhur belediye başkanının olduğu yerde, TOKİ, aynı şartlarda 'Gelin kentsel dönüşüme başlayın' dedi. Ben yaptım, 10 yıl sürdü. Büyük sıkıntılar yaşadık. O CHP'li belediye başkanımızın kılı bile kıpırdamadı. Aynı imkanlar oraya sunulduğu halde hiçbir şey yapılmadı." diye konuştu.

Plan değişikliğinde oluşan değer artışının yüzde yüzünün kamuya aktarılmasına ilişkin düzenlemeye de değinen Demir, "Bu kanun çıkmadan önce İstanbul Büyükşehir Belediyesine binlerce dosya gelirken, şimdi dosya sayısı iki elin parmağıyla sınırlı. Neden biliyor musunuz? Çünkü biz, bu yasayla rantçıların önünü kestik." dedi.

CHP Grup Başkanvekili Ali Mahir Başarır, İstanbul Büyükşehir Belediyesinin 100 bin konut sözünü hatırlatan Demir'e, İBB'ye bağlı bir kurum olan KİPTAŞ'ın yaptığı konutları sıralayarak yanıt verdi.

Teklifin tümü üzerindeki görüşmelerinin tamamlanmasının ardından Meclis Başkanvekili Bekir Bozdağ, birleşimi saat 14.00'te toplanmak üzere kapattı.