Askeri mahallerde önleme araması kararı, emri verilmesi, önleme araması yapılması ile askeri mahallerde kontrol uygulamasında uyulacak usul ve esasları düzenleyen "Milli Savunma Bakanlığı Askeri Mahallerde Önleme Araması ve Kontrol Yönetmeliği", Resmi Gazete'nin bugünkü sayısında yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Bu kapsamda, kışla, karargah, askeri kurum, konak, ordugah, üs bölgeleri ve gemiler ile Milli Savunma Üniversitesine bağlı yerleşkelerde, özel kanun hükümleri saklı kalmak kaydıyla, tehlikenin veya suç işlenmesinin önlenmesi amacıyla, hakim kararı veya gecikmesinde sakınca bulunan hallerde yetkili mercinin yazılı emriyle, kişilerin üstlerinde, eşyalarında, aracında, özel kağıtlarında arama yapılabilecek.
Makul bir sebep yokken belirli periyotlarla süreklilik gösterecek ve genel arama izlenimi verecek arama kararı ve emri verilemeyecek.
İlgili birlik komutanı veya askeri kurum amirinin, tehlikenin veya suç işlenmesinin önlenmesi amacıyla askeri mahal içerisinde arama yapılmasına ihtiyaç olduğunu tespit etmesi halinde, arama yapılacak askeri mahal ve arama zamanı ile önleme araması yapılmasının gerekliliği gerekçeli bir şekilde yazılı olarak yetkili merciye iletilecek.
Yetkili mercinin uygun bulduğu müracaatlar veya yetkili mercinin kendiliğinden ihtiyaç duyması halinde oluşacak talepler, önleme araması yapılmasına dair gerekçeli talep yazısı ile birlikte doğrudan yetkili hakimliğe iletilecek. Yetkili hakim, kararını en geç 48 saat içerisinde açıklayacak.
Yönetmelikte, yetkili merci olarak Milli Savunma Bakanlığı merkez teşkilatında Bakan, Genelkurmay Başkanlığında Genelkurmay Başkanı, kuvvet komutanlıklarında kuvvet komutanı, taşra ve yurt dışı teşkilatında ise alay ve tugay komutanı olarak tanımlandı. Bakan, Bakan Yardımcılarına; Genelkurmay Başkanı, Genelkurmay 2. Başkanına; kuvvet komutanları ise kurmay başkanlarına yetkilerini devredebilecek.
Gecikmesinde sakınca bulunan hallerde ise yetkili merci doğrudan önleme araması emri verebilecek. Arama, kararda veya yazılı emirde belirtilen süre içerisinde yapılacak. Her önleme araması kararı veya emri sadece bir kez arama yapma yetkisi verecek. Aramalar, birlik komutanlığı veya askeri kurum amirliği veya tespit edeceği arama heyeti vasıtasıyla yaptırılacak. Usulüne uygun olarak verilmiş arama kararı veya arama emrinin icrasına yönelik emirler derhal yerine getirilecek. Bu konudaki emirlerin yazılı olarak verilmesi istenmeyecek.
Önleme aramasının icrasına ilişkin detaylara yer verilen yönetmelikle, askerler dahil askeri mahallere girmek veya çıkmak isteyenlerin, kendilerinin, araçlarının ve beraberlerindeki eşyaların kontrollerinde uyulacak usul ve esaslar da belirlendi.
Buna göre, askeri mahallere giriş ve çıkışlarda, asker kişiler dahil, tüm şahıslar duyarlı kapıdan geçecek. Duyarlı kapıdan geçmesine engel oluşturacak bir rahatsızlığı veya durumu bulunan ve bunu geçerli sağlık raporuyla belgeleyenler ile duyarlı kapının ikaz verdiği kişiler, uygun teknik cihazlarla kontrole tabi tutulacak. Bu cihazların olmadığı durumlarda elle kontrol yapılacak.
Uygun teknik cihazlarla kontrol sırasında ikazın sürmesi durumunda kişiler ayrıntılı olarak elle kontrole alınacak. Özel kanunlarla muafiyet tanınanlar ve uluslararası sözleşmeler uyarınca yetkileri tanınmış kişi ve kuruluşların temsilcilerinin üstleri elle kontrol edilmeyecek.
Sıralı kontrol işlemlerine tabi tutulmak istemeyen kişilerin, durum tutanakla tespit edilerek askeri mahale girişlerine izin verilmeyecek.