Günümüz teknolojilerinde kızışan rekabet birçok savaş uçağının da özelliklerinin ne olduğunu akılla getiriyor. Bunlardan Rus yapımı MIG-35 ile Amerika Birleşik Devletleri (ABD) yapımı F-35 savaş uçakları, kızışan Ukrayna-Rusya savaşı sonrası merak edilenler arasında girdi. Her iki uçak da potansiyel ve çok güç bakımdan oldukça öne çıkıyor. MIG-35 ve F-35 savaş uçaklarının öne çıkan ve bilinen en büyük özellikleri daha yüksek performansları, manevra kabiliyetleri ile motor güçlerinin ön planda olmasıdır.
Öte yandan Rus MIG-35'lerinin en dikkat çekici yönü ise uçağa entegre edilen AESA radarı ile geride iz bırakmadan görevini icra ediyor. Teknoloji uzmanları ise bunu tıpkı bir insan gözü gibi, görüntüyü alır ve ardından analiz eder şeklinde yorumladı.
Rus çok amaçlı savaş uçağı Mikoyan MIG-35, United Aircraft Corporation'ın (UAC) bir parçası olan Mikoyan tarafından üretildi. MIG-29M2'nin çağdaş ekipmanını bir AESA radarıyla birleştiren Mikoyan şimdiye kadar yapılan yepyeni bir ihracat çeşididir. MIG-29OVT'nin itme vektörü ise, savaş uçağı için tamamlayıcı bir seçenek olarak öne çıkıyor.
Uçak, geliştirilmiş aviyonik ve silah sistemleri, özellikle de yeni AESA radarı ve özel olarak oluşturulmuş Optik Konum Belirleme Sistemi (OLS) nedeniyle yer kontrollü önleme (GCI) sistemlerine daha az bağımlıdır ve MIG-35 artık özerk çok amaçlı görevler üstlenmektedir.
Aero India, 2007 yılında MIG Corporation ile uluslararası bir izleyici kitlesine ilk resmi MIG-35 sunumunu yapmıştı. Söz konusu sunumda MIG-29M OVT, MIG-35 Fulcrum-F adlı bir dışa aktarma varyantına sahip olduğu görüldü.
Aktif radar sistemine sahip Kh-31A gemisavar füzeleri, Kh-31P anti-radar füzeleri, Kh-29TE füzeleri ve KAB-500Kr TV güdümlü bombalar, MIG-35'lerin güdümlü silah cephaneliğinin bir parçasıdır. Ek olarak, savaşçı, harici bir optik/lazer hedefleme bölmesi ile donatıldığında KAB-500L lazer güdümlü bombaları ve Kh-29L havadan karaya füzelerini kullanabiliyor. Uçak, bu silahlar sayesinde kara ve havadaki hedeflere nişan alabiliyor.
İtalya merkezli Elettronica ve Mikoyan, ELT/568(V)2 kendini koruma bozucusunun MIG-35'e entegrasyonunu sağlamak için 2007 yılında bir sözleşme imzalamıştı. Söz konusu bu karıştırıcı, radar tarafından kontrol edilen uçaksavar silahlarına karşı kendini savunma sağlar.
MIG-35, elektronik olarak taranan aktif dizi radarına sahip ilk Rus uçağıdır. Zhuk-anten MA'larını oluşturan 160 modülün her biri dört adet alma ve gönderme modülünü bünyesinde barındırır. Yüzey gemileri için 300 km (186mi) ve hava hedefleri için 160 km (100mi) yarıçapa sahip olduğu tahmin ediliyor.
OLS, MIG-35'e radara benzer şekilde hedefleri tespit etme ve silahları hedefleme yeteneği veriyor. Ancak OLS, radarın aksine hiçbir şey yaymadığı için geride iz bırakmaz. Tıpkı bir insan gözü gibi, görüntüyü alır ve ardından analiz eder.
MIG-35'lere entegre edilen OLS'lerin, pilotlara ABD Hava Kuvvetleri (USAF)'ın hayalet uçaklarını bile tespit etmede yardımcı olduğu düşünülüyor. OLS, herhangi bir uçağın gizlenmesini önleyen ve son derece güçlü olan IR görüşlü bir dizi güçlü optik içerir.
- MIG-35 - Tek kişilik model
- MIG-35D- İki kişilik varyant
- MIG-35S- Tek kişilik seri. ( Bu varyant, ikinci pilot koltuğunun yerine ekstra bir yakıt deposuna sahip)
Lockheed Martin tarafından üretilen F-35 Lightning II, hava üstünlüğü ve grev görevlerini yürütmek için tasarlanmış bir dizi Amerikan tek kişilik, tek motorlu, tüm hava koşullarına uygun gizli çok amaçlı savaş uçağının bir üyesidir. Ayrıca elektronik savaş yürütme ve istihbarat, gözetleme ve keşif görevleri gerçekleştirme yeteneğine de sahiptir.
F-35 ilk olarak 2006'da havalandı ve ilk üretim modelleri Temmuz 2015'te Birleşik Devletler Deniz Piyadeleri, Ağustos 2016'da Birleşik Devletler Hava Kuvvetleri ve Şubat 2019'da Birleşik Devletler Donanması ile hizmete girdi. İsrail askeri pilotları ise ilk olarak 2018'de gerçek bir savaşta uçağı uçurdu.
İniş takımlarından önce, silah taşımak için iki paralel bölme vardır. Çeşitli füzeleri ve patlayıcıları barındırmak için her bir silah bölmesine iki sabit nokta yerleştirilmiştir.
Aşağıdaki silahların dahili taşıma için temizlenmesi gerekir:
- JDAM - ortak doğrudan saldırı mühimmatı
- Sensörle kaynaşmış silah için CBU-105 WCMD (rüzgar düzeltmeli mühimmat dağıtıcısı)
- JSOW (ortak mesafeli silah)
- Paveway IV güdümlü bombalar
- Küçük çaplı bomba (SDB)
- AIM-120C AMRAAM havadan havaya füze
- Brimstone anti-zırh füzesi.
Harici taşıma için:
- JASSM - ortak havadan karaya füze
- AIM-132 ASRAAM, AIM-9X Sidewinder
- Storm Shadow seyir füzesi.
İki adet 0.25mx 0.22m aktif matrisli likit kristal panele ve bir ekran yönetim bilgisayarına sahip olacak panoramik kokpit görüntüleme sistemi, şimdi L3Harris'in bir parçası olan L-3 Display Systems tarafından geliştirildi.
F-35'in aviyonik sistemlerine aşağıdakiler katkı sağlayacak:
- BAE Systems aviyoniklerinde yan çubuk ve gaz kelebeği kontrolleri.
- Vision Systems International'dan kaska takılan gelişmiş ekran.
- Eurofighter Typhoon için geliştirilmekte olan binoküler kaskı temel alan BAE Systems Platform Solutions'dan alternatif kaska takılan ekran.
- Ball Aerospaces iletişim, navigasyon ve entegrasyon (CNI) için entegre gövde anten paketi.
Gelişmiş aviyonik sistemler, altyapı, görüntü işleme, dijital harita yazılımı, fiber optik, yüksek hızlı iletişim bağlantıları ve navigasyon ve bilgi (CNI) sisteminin bir bileşeninin tümü Harris Corporation (güncel ismi L3Harris) tarafından sağlandığı biliniyor.
Ataletsel navigasyon/küresel konumlandırma sistemi (INS/GPS), hava veri dönüştürücüleri ve radar altimetresinin tümü Honeywell şirketine sahiptir.
Dijital sıkışma önleyici alıcıya sahip 24 kanallı GPS ise Raytheon (DAR) firmasına aittir.
Temmuz 2006'da, tek kişilik savaş uçağı resmen F-35 Lightning II olarak adlandırıldı. F-35'in üç farklı türü vardır: Kısa kalkış ve dikey iniş (STOVL) F-35B, konvansiyonel kalkış ve iniş (CTOL) F-35A ve uçak gemisi tabanlı F-35C (CV).
MIG-35 savaş uçakları;
Son derece çevik bir hava üstünlüğü savaşçısı olan MIG-35, halka ilk kez Ağustos 2005'te Moskova dışındaki MAKS Air Show'da çıktı. RD-33 OVT itme vektörü kontrol motorları avcı uçağına güç sağlıyor. RD-33 OVT motorları, havadan havaya yakın karşılaşmalarda savaş uçaklarının yeteneklerini geliştirir ve gelişmiş hareket kabiliyeti sunar.
MIG-35'ler yeterlik konusunda süper manevra kabiliyetine, daha yüksek sürekli ve mevcut G yükü seviyelerinde süper kritik hücum açılarında uçma kabiliyeti ile daha yüksek bir itme-ağırlık oranı, üstün kanat aerodinamiği gerektiren yüksek dönüş açısı oranlarına sahiptir.
F-35 savaş uçakları;
F-35, medyanın iddia ettiğinin aksine, aslında oldukça manevra kabiliyetine sahip. F-35'lerin kullanımı pilotlar tarafından övülüyor ve hem bomba yükü hem de füze taşımasına rağmen F-16'ları simüle edilmiş it dalaşlarında yendiği biliniyor. F-22 gibi tek bir kullanım yerine birden fazla kullanım için yapıldığı için bir hava üstünlüğü savaşçısı kadar manevra kabiliyetine sahip olmayacaktır.
Bununla birlikte, rakipler onu yalnızca boyutuna ve şekline göre tahmin ederse, manevra kabiliyeti karşısında şok olacaklardır. O kadar hızlı dönebilir ki pilot bile bayılabilir. İtme vektörüne sahip ve etkileyici bir şekilde manevra kabiliyeti sergiliyor.
Her iki uçağın Motor gücü
MIG-35 savaş uçakları;
MIG-35, her biri KLIVT (Klimovskij Vektor) döner nozullar ve bir itme vektörü kontrol (TVC) sistemi ile donatılabilen iki RD-33MKB tarafından tahrik edilir. MIG-35, TVC ve gelişmiş füze uyarı sistemleri sayesinde savaşta bir avantaja sahiptir.
Soğutmalı kanatların üretiminde çağdaş malzemelerin kullanılması nedeniyle RD-33 motorları standart modele göre %7 daha fazla güç üretmektedir. Motorlar, ortalamanın üzerinde 9.000 kgf itme gücü üretir.
Dumansız RD-33 motorları, optik ve kızılötesi görünürlüğü azaltan teknolojilerle donatılmıştır. Motorlara, muharebe etkinliğini artıracak vektörlü itme nozulları eklenebilir.
MIG-35UB- İki kişilik serileri, Rusya'da itme vektörü araştırma ve geliştirmesi 1980'lerde başladı. Su-30 MKI uçağı, Sukhoi motor tasarım bürolarının öncü çalışmalarının sonucudur.
Motor kaportasının etrafına 120° aralıklarla yerleştirilmiş üç hidrolik aktüatör, nozüllerin yönünü değiştirerek motorun her yönden vektörleme elde etmesine yardımcı olur.
Bu, MIG-35'in hücum açısı kısıtlamalarıyla kısıtlanmadan son derece düşük hızlarda uçmasına izin verdi ve sıfır hız ve negatif hız bölgelerinde uzun süreler boyunca kontrol edilebilir olmaya devam etmesini sağladı.
F-35 savaş uçakları;
F-22'deki F119'un bir türevi olan Pratt & Whitney F-135 düşük baypaslı güçlendirilmiş turbofan motor, üç varyantın tümüne de güç sağlar.
Her motora iki BAE Sistemi tam yetkili dijital elektronik kontrol (FADEC) sistemi kurulur. İletim Hamilton Sundstrand tarafından sağlanıyor.
F-35Bs STOVL tahriki, şaft tahrikli bir kaldırma fanı sistemine motor bağlantısından gelir. Rolls-Royce Defences ters yönde dönen kaldırma fanı, 9071 kg'ın (20.000 lb) üzerinde itme gücü üretir. Kanat döndükçe dikey bir kaldırma oluşturur ve fanın üstüne ve altına monte edilen kapılar açılır.
Egzoz nozulu, ana motordaki üç yatak üzerinde dönebilir. Gerekli STOVL kabiliyeti, kanadın iç kısmında bulunan iki adet yuvarlanma kontrol kanalı ile güçlendirilmiş nozul ve dikey kaldırma fanı ile sağlanmaktadır.
Star Gazetesi