1 Nisan 2025 Salı / 3 Sevval 1446

TAYSAD: Chery yatırımının Samsun'da olması çok doğru bir karar

Taşıt Araçları Tedarik Sanayicileri Derneği (TAYSAD) Yönetim Kurulu Başkanı Yakup Birinci, Chery yatırımının Samsun'da olmasının çok doğru bir karar olduğunu belirterek, 'TAYSAD olarak mümkün olan tüm komponentlerin yerli olması için var gücümüzle çalışacağız. Elimizde yerlilik oranı çok yüksek olan Togg örneği var. Diğer markalarda da bu oranı yükseltmemek için hiçbir sebep yok.' dedi.

AA31 Mart 2025 Pazartesi 07:11 - Güncelleme:
TAYSAD: Chery yatırımının Samsun'da olması çok doğru bir karar

Birinci, düzenlenen basın toplantısında, 2024 yılı değerlendirmesi, yeni hedef ve beklentileriyle ilgili açıklamalarda bulundu.

Dünya ve Türkiye'deki üretim ve satış adetlerine değinen Birinci, 2017'nin dünya, Avrupa ve Türkiye açısından otomotiv sektörünün bütününe bakıldığında referans yılı olduğunu anımsattı. Birinci, şöyle devam etti:

"2017'den sonra 100 milyonluk üretim beklentisi vardı, artık bu kaçınılmaz gibi gözüküyordu. Fakat sonrasında birtakım ekonomik krizler, piyasadaki belli dalgalanmalar ve ticaret savaşlarının devreye girmesiyle bu rakam 2023,2024 için şu anda gördüğümüzde 92-93 milyon bandında sıkıştı gibi 2023, 2024 için. 2025 için benzer, 2026 için de düz okuduğumuzda çok yatay bir seyir var gözüküyor. Önemli olan Türkiye'nin toplam pazar içerisinde aldığı pay ve yüzdesel değişim. Çok problem yok gibi gözükse de 1,8'den 1,6'ya, hatta uluslararası raporlara göre, 2026'da 1,4'e kadar gerileme potansiyeli taşıyan bir düşüş trendi var. Bu bir anlamda tehlike çanlarının çaldığını ve şu anda yaşandığını gösteriyor."

Birinci, satışların ekonomi ve maliye politikalarından etkilendiğini hatırlatarak, tüketici davranışlarının da bu süreçte etkili olduğuna vurgu yaptı.

TAYSAD olarak vizyonlarında dünyada ilk 10'da olmayı hedeflediklerini kaydeden Birinci, şunları söyledi:

"Şu anda üretim verileri açısından baktığımızda 2025'te Türkiye ilk 10'a giriyor, 1 milyon 485 bin adetle. 2024'e baktığınızda 10'uncu olan Tayland, 2025'te 12'nci sıraya düşüyor ama iki basamak düşmenin etkisi 1 milyon 500 binden 1 milyon 447 bine, yani yaklaşık olarak 50 bin adetlik farktan dolayı gözüküyor. Burada kalıcı olacaksak 2 milyona yaklaşmalıyız ki o 10'uncu sıradaki gruptan kopalım. Aksi takdirde burası sürekli bir anda 10'unculuğa, bir anda 15'inciliğe gelme riski taşıyor. 10'unculukta son 3-4 basamağa baktığımızda Güney Kore 4 milyon, Brezilya 2,6 milyon, İspanya 2 milyon, biz şu anda 1,485 milyon. Burayı sağlamlaştırmak çok önemli. Burayı sağlamlaştırmak için de satış verisi aslında önemli bir gösterge."

- "REKABETÇİ OLMAK ADINA DAHA YILMAZ POLİTİKALAR UYGULAMAMIZ ÇOK ÖNEMLİ"

TAYSAD Yönetim Kurulu Başkanı Birinci, ihracat rakamlarında da referans yılının 2017 olduğunu belirtti.

Birinci, 2017'de tedarik sanayisinin 9,7 milyar dolar ihracat gerçekleştirirken, bugün bunu neredeyse yüzde 50 artırarak 15 milyar dolar seviyelerine getirmesinin anlamlı olduğunun altını çizdi.

Ana sanayinin rakamlarına bakıldığında ise yaklaşık 19,5-20 milyar dolar bandından 22-23 milyar dolar bandına gelmiş bir eğilim olduğunu vurgulayan Birinci, şöyle devam etti:

"En olumsuz zamanlarda bile, ki bu sadece salgın yılı 2020'dir, onun dışında tedarik sanayisi büyümeyi sürdürdü. Şimdi bu bir anlamda bizi zorlayan da bir grafik çünkü rekabetçiliğimiz ciddi risk altında. Şu an için uygulanmakta olan çeşitli politikalar ve hepimizin bir şekilde uyması gereken regülasyonlar dolayısıyla ihracatçılığımız ciddi stres altında ama rakamlara baktığımızda burası sürekli artıyor. Rekabetçi olmak adına daha yılmaz politikalar uygulamamız çok önemli ama diğer taraftan hep değindiğimiz bir şey var, otomotivde bugün hiçbir zaman bugünün sonucu değildir. Çoğunlukla 2-3 yıl, bazen de daha uzun faz farkları vardır. O yüzden bugün hem 2-3 yıl öncesinin bir sonucudur hem 3-4 yıl sonrasının sebebidir. Bu anlamda bugün iyi projeleri, yeni üretilmekte olan coğrafyamıza yakın ülkelerdeki projelerden alamadığımız payların veya rekabetçiliğimizin zorlanmasından dolayı kaybettiğimiz işlerin etkilerini 2026, 2027, 2028'de göreceğiz."

Birinci, dünyadaki elektrikli otomobil yatırımlarına değinerek, özellikle 2022 ile 2025 arasına bakıldığında, ülke sayısında çok büyük bir değişiklik olmadığını, marka sayısında azalma olduğunu bildirdi.

2022'de 15 ülkede 103 marka 640 model üretirken, 2025'te 14 ülkede 89 markanın 987 model ürettiği bilgisini paylaşan Birinci, "Biz yaklaşık bu 3 yılda bunu sürekli olarak anlatıyorduk, bir iş modeli vardı. Bu iş modelinin belki de lakabı 'bombardıman' idi belki Asyalı markalar tarafından. Çıkarabildiğimiz kadar farklı marka çıkaralım, bunun sonunda da birkaç tanesi, belki bir elin parmak sayısı kadar olanı, güçlü şekilde ayakta kalsın ve ondan sonra tüm sektör olarak öndeki markaların peşinde hizalanalım düşüncesi vardı. Bugün baktığımızda bu model, en azından sayısal açıdan çalışmış gibi gözüküyor. Çin, en başta gördüğümüzde, 52'ye 47 kıyasladığımızda marka sayısında azalma var gibi. Model sayısına baktığımız zaman ise 220'den 346'ya gelmiş." ifadelerini kullandı.

Birinci, gelecek dönemde TAYSAD 5.0 sloganıyla yola çıktıklarını kaydederek, bunun insan odaklı olacağını dile getirdi.

5.0'ın 3 temel noktası olduğuna değinen Birinci, "İnsan odaklı, tekrardan hatırlatıyor, diyor ki merkezde insan olmazsa bu iş olmaz. Evet, rekabetçi olmak veya yılmazlık önemli veya bizim dayanıklılık olarak tanımladığımız tabii ki de sürdürülebilirlik. Sürdürülebilirlik de güncel tanımla ikiz dönüşümün doğal bir sonucu ve takip aracı. Yakın zamanda projelerimizi açıklayacağız, biz dönüşüme inanıyoruz. Kurumun ve sektörün sürekliliği anlamında biz de yürüttüğümüz ve yeni devreye alacağımız projelerle önümüzdeki dönemde hem kısa vadeli çözümler hem de sektörün ihtiyacı olan uzun ve orta vadeli çözümlere projeler geliştireceğiz." diye konuştu.

- "AÇIKLANAN YENİ YATIRIMIN SAMSUN'DA OLMASI ÇOK DOĞRU BİR KARAR"

Birinci, bir gazetecinin, "BYD, Hyundai ve yeni yatırımlarla tedarik sanayisinin nasıl bir pozisyon alacağı" sorusuna yönelik, şu cevabı verdi:

"Bunlar tabii ki de güzel ama 1,5 milyonda bir sıkışmışlık var ve bunun yeni projelere ihtiyacı var. Bu anlamda Hyundai örneği, Ford örneği önemli. BYD örneği de evet, en başta da konuştuk mutlaka, basından da görüyoruz, belli kümelenmiş firmalar Türkiye'ye gelecektir. Bu gayet doğal ama Türkiye'den de alınacak ürünlerin şu anda teklif çalışmalarının yapıldığını veya bir araç üretiminde sürecin doğası gereği yakından tedarik edilmesi gereken ürünlerin, Türkiye'de kapasitesi bulunan veya yeni yatırım yapacak üyelerimizden alınacağına dair haberler var. O yüzden bu örnekler çoğaldığı noktada da tedarik sanayi için daha iyi olacak."

Birinci, Chery'nin açıklanan yeni yatırımı hakkında da öncelikle Samsun'un çok doğru bir karar olduğunu belirterek, "Bu noktada hükümetimizin yönlendirmelerini gururla karşılıyoruz. TAYSAD olarak mümkün olan tüm komponentlerin yerli olması için var gücümüzle çalışacağız. Elimizde yerlilik oranı çok yüksek olan Togg örneği var. Diğer markalarda da bu oranı yükseltmemek için hiçbir sebep yok." şeklinde konuştu.