İnsan hakları avukatı Zaha Hassan ile Norveç Mülteci Konseyi (NRC) Uluslararası Hukuk ve İnsani Prensipler Özel Danışmanı ve eski Uluslararası Af Örgütü İsrail Direktörü Itay Epshtain, İsrail'in Gazze'yi işgalini AA muhabirine değerlendirdi.
İsrail'in iki devletli çözümü istemediğini belirten Hassan, "Bu nedenle Gazze'yi ve Batı Şeria'nın büyük bir kısmını masadan kaldırmayı hedefliyor. Ancak Uluslararası Adalet Divanı'nın (UAD) danışma görüşünde de belirtildiği gibi uzun süredir devam eden bu işgal, yasa dışıdır ve İsrail'in bu bölgelerde hiçbir egemenlik hakkı yoktur." diye konuştu.
Filistin'in BM üyeliği için oluşturulan heyetin 2010-2012 yıllarında hukuk danışmanlığını yapan Hassan, Körfez ve Arap ülkelerinin de iki devletli çözüm, İsrail'e silah ambargosu, insani yardımların artırılması dışında hiçbir şartta normalleşmeye yanaşmayacağını dile getirdi.
- "İKİ DEVLETLİ ÇÖZÜM İÇİN BİR FIRSAT"
İsrailli hükümet yetkililerinin en azından Gazze'nin bir kısmını işgal etme planını dile getirmesine değinen Hassan, "Batı Şeria'daki gibi Gazzelilerin kalıcı şekilde etrafı kuşatılmış bölgelerde yaşaması planı var. Trump'ın seçilmesiyle bu konudan geri adım atmayabilirler çünkü önceki dönemde görev alan Trump'ın damadı, Gazzelileri başka yerlere yerleştirmekten söz ediyordu." ifadelerini kullandı.
Bu durumun yaşanması ve kalıcı hale gelmesiyle ilgili endişeler olduğuna işaret eden Hassan, yeni Trump yönetiminin Gazze konusuna bakışında bir değişiklik olabileceğini söyledi.
Hassan, şu ifadeleri kullandı:
"Başkan Trump, büyük iddialar peşinde olmayı seviyor. Yeni bir büyük normalleşme anlaşması gibi. Suudi Arabistan'la normalleşmeyi görmek isterdi ancak Suudi Arabistan, Filistin Devleti bu anlaşmanın parçası olmadan normalleşmeyeceğini açıkça belirtiyor. Şimdi burada bir fırsat var. Trump, Nobel Barış Ödülünü istiyor. Orta Doğu'da barışı sağladığını söyleyebilmek istiyor. Bunun da tek yolu Filistinlilerin razı gelmesidir. Tarafların sadece biriyle barış yapamazsınız. Bu, Suudi Arabistan ve uluslararası toplumun iki devletli çözüm için baskı yapması yolunda bir fırsattır. Ancak bu, uluslararası hukuk ve insan haklarına uyumlu şekilde yapılmalı."
- "İSRAİL'İN GAZZE'NİN MERKEZİNDE 56 KİLOMETREKARELİK BİR ALANI KALICI OLARAK İLHAK ETTİĞİNİ GÖRÜYORUZ"
NRC Özel Danışmanı Epshtain da İsrail'in işgal altında tuttuğu toprakları ilhak etme riskinin UAD danışma görüşünde ifade edildiğini söyledi.
İlhakın, Batı Şeria da olduğu kadar Gazze'de de uluslararası hukuka aykırı olduğunu vurgulayan Epshtain, "Ancak İsrail'in Gazze'nin merkezinde 56 kilometrekarelik bir alanı kalıcı olarak ilhak ettiğini görüyoruz. Gazze'nin bir kısmını tamamen ilhak etme planları var." diye konuştu.
Epshtain, İsrailli yetkililerin de bunu açıkça söylediğini aktararak "Bu, UAD'nin temmuzda aldığı kararların ve uluslararası hukukun açık bir ihlalidir. İsrail, 2005'te çekildiği toprakları (Gazze) ilhak etmek ve buraya yerleşimleri yeniden kurmakla ilgili arzularını gizlemiyor." değerlendirmesini yaptı.
Bu gelişmenin Gazze'deki Filistinlilerin hayatlarını zorlaştıracağını ve onları küçük bir alanda yaşamaya zorlayacağını kaydeden Epshtain, uluslararası kamuoyunun yükümlülüklerine de işaret etti.
Epshtain, UAD'nin İsrail'i işgal ettiği toprakları acilen ve koşulsuz boşaltmaya, Filistinlilere karşı ayrımcılık ve hak mahrumiyetlerine sebep olan kurum ve yasaları ortadan kaldırmaya çağırdığını hatırlattı.
Diğer ülkelerin ise İsrail'in hukuksuz işgaline destek vermemesi gerektiğini söyleyen Epshtain, "Beklentiler hükümetlerin değişmesiyle değişmiyor. Trump seçildi ve 20 Ocak'ta koltuğa oturacak ancak yükümlülükler kalıcıdır. Kimin başkan olduğuna, hükümetlerin değişmesine bakmaz, sorumluluklar devam eder. Beklentimiz bu kararlara uymaları ve gerekli adımların atılmasıdır." dedi.