Trump'ın başkanlığı kaybetmesiyle İsrail ile Arap ülkeleri arasındaki ''normalleşme rüzgarının'' hızı kesildi

Trump ve damadı Jared Kushner'in desteğiyle geçen yıl Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Bahreyn, Sudan ve Fas, İsrail ile ilişkilerin normalleşmesini kabul etti.

İlk olarak 13 Ağustos 2020'de Körfez ülkesi BAE'nin İsrail ile ilişkileri normalleştireceği duyuruldu. Bu ülkeyi diğer bir Körfez ülkesi olan Bahreyn takip etti.

Beyaz Saray'da 15 Eylül'de düzenlenen törenle BAE ve Bahreyn, İsrail ile "İbrahim Anlaşması" olarak bilinen ilişkileri normalleştirme anlaşmasını imzaladı.

Sudan Dışişleri Bakanlığı da 23 Ekim'de geçiş hükümetinin İsrail ile ilişkilerin normalleştirilmesini kabul ettiğini ancak anlaşmanın yürürlüğe girmesinin yasama meclisinin kurulması ile anayasal yapının tamamlanmasının ardından gerçekleşeceğini, konunun parlamentonun onayına bağlı olduğunu açıkladı.

Hartum yönetimi İsrail ile ilişkilerin normalleştirilmesini kabul ettiğini açıklasa da, iki ülke arasında henüz bir anlaşma imzalanmadı.

Trump, 10 Aralık 2020'de Fas ve İsrail'in tam diplomatik ilişki kurulmasına yönelik anlaşmaya vardığını ve Batı Sahra'da Fas'ın hakimiyetini tanıdıklarına dair bir bildirge imzaladığını duyurdu.

- BAE ve İsrail karşılıklı büyükelçiliklerini açtılar

İlişkilerin normalleşmesinin ardından İsrail Dışişleri Bakanı Yair Lapid, 29 Haziran'da ülkesinin Abu Dabi Büyükelçiliği'nin resmi açılışını yaptı.

BAE'nin Tel Aviv Büyükelçiliği ise 14 Temmuz'daki resmi törenle açıldı.

Bahreyn ve Fas'ın da "yakında" Tel Aviv Büyükelçiliği'ni açacağı, İsrail'in de Rabat ve Manama'da büyükelçilik açmak için çalışmalara başladığı belirtiliyor.

Uzun zamandır, Sudan ile İsrail arasındaki ilişkilerin normalleştirilmesine yönelik herhangi bir adımın atılmaması ise dikkati çekiyor.

- Trump sonrası ibre tersine döndü

BAE, Bahreyn, Sudan ve Fas'ın İsrail ile ilişkileri normalleştirmeyi kabul etmesinin ardından İsrail basınında, başka Arap ülkelerinin de İsrail ile ilişkileri normalleştirmek istediğine yönelik iddialar yer alıyordu.

Suudi Arabistan ve Umman'ın da İsrail ile ilişkileri normalleştirmek istediği öne sürülüyordu.

Haaretz gazetesinde 23 Kasım 2020'de yer alan haberde, eski İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun gizlice Suudi Arabistan'a giderek Veliaht Prens Muhammed Bin Selman ile görüştüğü bile yazılmıştı.

Netanyahu da yaptığı açıklamalarda sık sık BAE, Bahreyn, Sudan ve Fas'ın ardından başka Arap ülkelerinin de İsrail ile ilişkileri normalleştirmek istediğini dile getirmişti.

Ancak ABD Başkanı Joe Biden'ın 20 Ocak'ta başkanlık koltuğuna oturmasının ardından bu açıklamalar adeta bıçak gibi kesildi.

Son aylarda hem İsrail hem de uluslararası basında başka Arap ülkelerinin de İsrail ile ilişkileri normalleştirmek istediğine yönelik herhangi bir haber yer almaması dikkati çekiyor.

Uluslararası basında Biden'ın İsrail ile diğer Arap ülkeleri arasında ilişkilerin normalleştirilmesini destekleyeceği yönünde haberler çıksa da şu ana kadar somut bir adım atılmış değil.