Mısır: Etiyopya'nın Hedasi Barajı'nı doldurması, İlkeler Deklarasyonu'nun ihlalidir

Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed'in, gün içerisinde, Nil Havzası ülkeleriyle arasında tartışmaya yol açan Hedasi Barajı'nın dördüncü ve son doldurma işleminin tamamlandığını duyurmasının ardından, Mısır Dışişleri Bakanlığından konuya ilişkin yazılı açıklama yapıldı.

Açıklamada, Etiyopya'nın, barajı doldurarak, 2015 yılında Mısır ve Sudan'la imzaladığı İlkeler Deklarasyonu'nu bir kez daha ihlal ettiği kaydedildi.

"Etiyopya, tek taraflı bu adımlarıyla Nil Havzası ülkelerinin çıkarlarını ve uluslararası hukuk tarafından güvence altına alınan su güvenliklerini görmezden gelmiştir" ifadesine yer verilen açıklamada, Addis Ababa yönetiminin bu tutumunun, 2 yıl aradan sonra yeniden başlayan Hedasi Barajı müzakere sürecini olumsuz etkileyeceği aktarıldı.

Açıklamada, Addis Ababa'da düzenlenmesi planlanan bir sonraki müzakere turunda, barajın doldurulması ve işletilmesine ilişkin kuralları belirleyecek bir anlaşmaya varılmasının umut edildiği vurgulandı.

Etiyopya Başbakanı Ahmed, bugün barajda incelemelerde bulunmuş ve burada yaptığı açıklamada, Hedasi'nin dördüncü ve sonuncu doldurma işleminin tamamlandığını duyurmuştu.

Mısır Sulama Bakanlığı, 27 Ağustos'ta yaptığı açıklamada, 2 yıl aradan sonra Hedasi Barajı müzakerelerinin, Etiyopya ve Sudan'dan heyetlerin katılımıyla Kahire'de yeniden başladığını ifade etmişti.

- Mısır ve Etiyopya'nın Hedasi Barajı anlaşmazlığı

Etiyopya, Mısır ve Sudan, 10 yıldan uzun süredir Hedasi Barajı ile ilgili karşı karşıya geliyor.

Nil sularının yaklaşık yüzde 80'i topraklarında doğmasına rağmen sadece yüzde 3'ünden yararlanabilen Etiyopya, Afrika'nın en büyüğü olacak Hedasi Barajı'nın inşasına 2 Nisan 2011'de başladı.

Baraj, Sudan-Etiyopya sınırına yakın bir bölgede, Nil Nehri'ni yüzde 85 besleyen Mavi Nil Nehri kolu üzerinde yapılması nedeniyle büyük önem taşıyor. Etiyopya, Hedasi Barajı ile enerji açığını kapatmayı ve elektrik satmayı amaçlıyor.

Addis Ababa yönetimi, Mısır ve Sudan ile bir anlaşmaya varmamasına rağmen barajın doldurulmasında ısrar ederken, Kahire ve Hartum yönetimleri ise Nil suyunun paydaş ülke başına düşen yıllık paylarının etkilenmemesi için öncelikle üçlü anlaşmaya varılması gerektiğini belirtiyor.

Tepkilere rağmen Temmuz 2020'de ilk dolum işleminin yapıldığı barajda, 20 Şubat 2022'de de ilk kez elektrik üretimine başlanmıştı.