Kerkük'te ''dönüşümlü vali'' formülü

ITC Kerkük Milletvekili Salihi, Kerkük kentinin yönetimindeki Türkmenlerin önerileri, siyasi partiler arasındaki son görüşme ve muhtemel senaryoları AA muhabirine değerlendirdi.

Irak'ta Türkmenlerin uzun yıllar kaderine terk edildiğini ve Irak hükümetlerince sistemden uzaklaştırıldıklarını ifade eden Salihi, "100 seneden beri kaderimize terk edildik. Ama direnerek, dilimize, örf ve adetimize hep sahip çıktık. Ama silah, gizli servisler ve dış güçler bu memleketin içine yerleştikten sonra Türkmenlerin durumu daha da zor oldu." dedi.

Kerkük'ün tarih boyunca Türkmen şehri olduğunu vurgulayan Salihi, kentin devrik lider Saddam Hüseyin döneminde "Araplaştırma", 2003 sonrası Kürt siyasi partilerce "Kürtleştirme" ve 2017 sonrası da mülteciler gerekçesiyle Arap siyasi gruplarca tekrar "Araplaştırma" politikasıyla demografik değişikliğe uğratıldığını ifade etti.

- "SIRA TÜRKMENLERİN KERKÜK YÖNETİMİNİ DEVRALMASINDA"

Türkmen nüfusunun yoğun olduğu Kerkük'te yönetimin vilayet meclisinde kazanılan sandalye sayısına göre kararlaştırılmasına karşı olduklarını belirten Salihi, sözlerini şöyle sürdürdü:

"16 üyeden oluşan Kerkük Vilayet Meclisinde Türkmenlerin iki sandalyesi olabilir ancak bu sandalye sayısına bakılmaması gerekiyor. Kürt partiler, uzun yıllar Kerkük'ü yönettiler ama başarısız yönetimlerdi. Sonunda bir referandum yaptılar o da başarısız oldu.

Araplar ise 7 yıldır bizim gücümüzü de arkalarına alarak kenti yönettiler ve bugün bu yönetimi devam ettirmek istiyorlar. Arap ve Kürt partilerin yönetimini gördük, sıra Türkmenlerin Kerkük yönetimini devralmasında. Kerkük, Basra veya güneydeki herhangi bir vilayete benzemez."

- "KYB'NİN BİR SORUNU VARSA BUNU GİDİP KDP İLE ÇÖZSÜN"

Kerkük'te "dönüşümlü vali" formülünden söz eden Türkmen Vekil, kentte tüm siyasi gruplarla ortak yönetimi desteklediklerini kaydetti.

Söz konusu formüle dair ise Salihi, şu ifadeleri kullandı:

"Kerkük'te dönüşümlü vali önerimizi siyasi partilere sunduk. Bu önerimize yakın olanlar KDP ile Arap siyasi partilerin bir bölümü. Gelsinler Kerkük'teki yönetimi kuralım. Kimsenin yönetimden uzaklaştırılmasını istemeyiz.

KYB'nin bir sorunu varsa bunu gidip KDP ile çözsün. Kürt partiler aralarında anlaşıp bağımsız bir vali adayını verebilir biz de onu kabul ederiz. Türkmenlerle Araplar da vali adayı konusunda kendi aralarında anlaşırlar. Kerkük'te dönüşümlü vali dışında herhangi bir yönetim modeli kentte istikrarı sağlayamaz."

Salihi, Türkmenlerin kent yönetiminden uzaklaştırılması halinde bu duruma sessiz kalmayacaklarını vurguladı.

Kerkük'te 18 yıl aradan sonra yerel seçimler 18 Aralık 2023'te yapılmıştı. Seçim sonuçlarına göre, Kerkük Vilayet Meclisinde Kürtler 7, Araplar 6, Türkmenler 2, Hristiyanlar ise 1 üye kazanmıştı.

Irak Vilayet Meclisi Seçim Yasası'na göre, Kerkük için 15, azınlıklar yani Hristiyanlar için bir kota olmak üzere toplam 16 sandalye tahsis edildi.

Kerkük yönetimi, 2003'ten 2017 yılına kadar Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) ağırlıklı olmak üzere Kürt siyasi partilerin kontrolünde bulunuyordu. Ekim 2017'de ise Irak merkezi yönetimine bağlı güvenlik güçleri Kerkük'te kontrolü sağlamış, Kerkük'ün yönetimi de Bağdat merkezi hükümetine bağlanmıştı.

Kerkük Valiliği görevini ise 2017'den bu yana Arap asıllı Rakan el-Cuburi yürütüyordu.

Siyasi anlaşmazlıkların sürdüğü Kerkük kentindeki Vilayet Meclisi, seçimden 7 ay sonra ilk kez 12 Temmuz'da toplanmış ancak yaşanan siyasi anlaşmazlıklardan dolayı yeni Vali ve Vilayet Meclis Başkanı seçilememişti.