İtalya'da siyasi kriz: Renzi kaybetti ama Conte de daha kırılgan bir pozisyonda

Koalisyon ortaklarından Italia Viva (Iv) partisinin 13 Ocak'ta, teknokrat Başbakan Conte’nin liderlik ettiği 5 Yıldız Hareketi (M5S), Demokratik Parti (PD), Özgürler ve Eşitler (LeU) ile oluşturduğu dörtlü koalisyondan çekildiğini açıklamasıyla başlayan ve parlamentodan gelen kritik güvenoyuyla şimdilik yatışan krizi, ülkenin önde gelen siyaset yorumcuları, AA muhabirine değerlendirdi.

Roma'daki Mercatorum Üniversitesinden siyaset bilimci Prof. Massimiliano Panarari, 2. Conte Hükümetinin parlamentonun üst kanadı Senatodan salt çoğunluk olmadan güvenoyu aldığına dikkati çekerek, "Senatoda önceki günkü sonuçların gösterdiği sayılardan sonra doğal olarak hükümet daha kırılgan bir konumda." dedi.

Hükümet için gelecek günlerin belirleyici olacağını dile getiren Panarari, "Gelecek günlerde diyorum çünkü hükümetin bir an önce parlamenterlerden oluşan bir gruba ihtiyacı var. Bu merkezdeki bazı senatörler ya da umdukları gibi Renzi’nin partisinden kopanlardan bir grup olarak oluşabilir. Bu da parlamentodaki çoğunluk sorununu çözebilir." ifadelerini kullandı.

Hükümetin, Senatoda salt çoğunluğunun olmamasının bazı komisyonlarda azınlık durumuna düşmesine yol açtığına işaret eden Panarari, "Bütçe ve Anayasa gibi iki temel komisyonda hükümetin çoğunluğu riskte. Hükümetin onayladığı AB'den gelen kurtarma fonu bütçe komisyonundan geçmek durumunda." diye konuştu.

Conte’nin Parlamentodan salt çoğunluk olmadan da olsa ilerlemeye devam etmesi bakımından bir sonuç aldığını ve güçlü bir çoğunlukla 3. kez hükümet kurabileceğini dile getiren Massimiliano Panarari, "Sonuç aldı, kendi imajını kurtardı ama yönetimi daha zayıfladı." dedi.

Prof. Panarari, krizi partisi Iv'yi hükümetten çekerek başlatan eski Başbakan Matteo Renzi’nin dünkü oylamadan sonra durumunun daha karmaşık olduğunu ve partisinin bölünme riski bulunduğunu söyledi. Panarari, hükümetin çökmesi ya da popülizme kaçmayacak şekilde muhalefet yapması durumunda Renzi'nin yeniden canlanabileceğini kaydetti.

- Diamanti: "Kriz henüz bitmedi"

İtalya'da son yıllarda sosyal medya ve internetten yayınladığı istatistikler, seçim sonuçlarına ilişkin sunduğu anlık veri ve analizlerle öne çıkan Quorum Ajansının kurucularından Giovanni Diamanti de bu krizin henüz tam olarak bitmediğini söyledi.

Senatodaki güven oylamasında krizi, koalisyondan ayrılarak başlatan Matteo Renzi'nin kaybettiğini ifade eden Diamanti, "Bir kazanan var mı emin değilim ama kaybeden biri varsa o da Matteo Renzi. Conte'yi başbakanlıktan indirmek istiyordu ama iktidardaki yerini, siyasetteki ağırlığı da olmak üzere her şeyi kaybeden o oldu. Ama Conte yerinde kaldı." dedi.

Conte'nin 2018-2019 dönemindeki ilk hükümeti sırasında benzer mücadeleyi dönemin koalisyon ortağı aşırı sağcı lider Matteo Salvini'ye karşı verdiğini ve bundan kazanarak çıktığını anlatan Diamanti, "Bu krizde ise kazandı mı henüz söyleyemiyorum. Bunun için biraz daha beklemek lazım. Burada şu var Conte, birkaç gün ve hafta içinde Parlamentoda kendi üzerinden yeniden alternatif bir konsensüs, çoğunluk yaratmayı başardı. Şu anda tam olarak görmeden salt çoğunluktan bahsedemiyoruz bu hükümet için. Dünkü gibi tek tek savaşları kazanabilirler ama bu şekilde ülkeyi yönetemezler." diye konuştu.

Conte'nin dünkü Senatoda hükümetini az farkla da olsa koruduğuna dikkati çeken Diamanti, "Renzi kaybetti ama Conte de şu an daha kırılgan bir pozisyonda." dedi.

Başbakan Conte'nin çoğunluğu güçlendirmekten bahsettiği hatırlatılarak, böyle bir imkanı olup olmadığı sorulan Diamanti, "Evet böyle imkan var." yanıtını verdi.

Diamanti, gelecek dönemde yeni bir kriz olma ihtimalinin sorulması üzerine de "Gelecek dönemde bir kriz olma ihtimali halen var. Eğer bu hükümet ve çoğunluğu takviye edilmediği, istikrarlı olmadığı sürece bu ihtimal var. Bu aylarda hangi yönde seyredeceğini göreceğiz." yorumunu yaptı.

- 2. CONTE HÜKÜMETİ

M5S, PD, LeU'nun üçlü koalisyon olarak başladığı, PD’nin bölünüp içinden Iv'nin çıkmasıyla dörtlü koalisyona dönüşen "2. Conte Hükümeti", yine Giuseppe Conte liderliğindeki M5S ile aşırı sağcı Lig Partisinin oluşturduğu koalisyon hükümetinin yerine 5 Eylül 2019'da kurulmuştu.

Koalisyonun küçük ortaklarından Iv, 13 Ocak'ta Avrupa Birliği’nden gelecek kurtarma fonuna ilişkin başbakanlığın hazırladığı planı ve Conte'yi sert şekilde eleştirerek hükümetten çekilmişti. Üçlü koalisyon olarak yoluna devam eden 2. Conte Hükümeti, Parlamentonun alt kanadı Temsilciler Meclisinden salt çoğunlukla, Senatodan ise salt çoğunluk olmadan güvenoyu alabilmişti.