100 yıldan geriye ne kaldı?

Türk sinemasının 100. Yılı, başlangıç tarihi sayılan 1914’ün tartışmalı oluşundan mıdır bilinmez olması gerekenin aksine son derece sönük geçti. Nuri Bilge Ceylan’ın Kış Uykusu ile Cannes’da ikinci kez bir Türk filmine Altın Palmiye kazandırması 100. Yıl adına en önemli başarılardan biri olarak kayıtlara geçti. Kültür ve Turizm Bakanlığı, internet sitesi üzerinden halkoyu ile 100 yılın 100 filmini belirledi. Susuz Yaz, Hababam Sınıfı, Babam ve Oğlum, Eşkıya, Canım Kardeşim, Selvi Boylum Al Yazmalım, Züğürt Ağa, Yol, Vizontele ve Bir Zamanlar Anadolu'da yüz yılın en sevilenleri olarak listede yerini aldı. Hollywood film yapımcılarının son yıllarda artan Türkiye ilgisi 2014’te Russel Crow’un Çanakkale Savaşları’nı konu alan Son Umut filmiyle yepyeni bir boyut kazandı. Yurtiçi ve yurtdışı festivallerde Annemin Şarkısı, Daire, Sivas, Kuzu, İtirazım Var, Ben O Değilim çok sayıda ödül sahibi oldu. Satır başlarıyla yılın diğer sinema olayları da şöyle…

3 Mart 2014

Oscar ödülleri sahiplerini buldu En iyi film ödülünü '12 Years a Slave' (12 Yıllık Esaret) kazandı. En iyi kadın oyuncu ödülüne 'Mavi Yasemin' filmindeki rolüyle Cate Blachett ve en iyi erkek oyuncu ödülüne 'Dallas Buyers Club' (Sınırsızlar Kulübü) filmindeki rolüyle Matthew McConaughey layık görüldü.

3 Mart 2014

Altan Günbay vefat etti. 1932 Konya doğumlu olan Altan Günbay, Sinema Oyuncuları Derneği (SODER) üyesi ve Devlet Opera ve Bale sanatçısıydı.

24 Mayıs 2014

Nuri Bilge Ceylan’ın yönettiği Kış Uykusu Uluslararası Eleştirmenler Birliği (FIPRESCI) ödülünü kazandıktan sonra, festivalin en büyük ödülü olan Altın Palmiye’yi de kucakladı.

7 Nisan 2014

Alin Taşçıyan FIBRESCI başkanı oldu. SİYAD Başkanı ve 2010 yılından bu yana FIPRESCI başkan yardımcılığı görevinde olan Alin Taşçıyan FIPRESCI olağan genel kurulunda birliğin yeni dönem başkanı oldu.

12 Mayıs 2014

Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bağlı ‘ Sinema Destekleme Kurulu’ndan 2014 yılı ikinci destekleme kurulu toplantısında 24 uzun, 8 ilk film olmak üzere 32 filme toplam 15 milyon 540 bin TL destek verilmesi kararlaştırıldı. En büyük desteği 1 milyon 750 bin TL ile Semih Kaplanoğlu'nun 'Buğday' ve Özhan Eren'in ‘Son Mektup' filmleri aldı.

17 Haziran 2014

Ayşe Şasa’yı kaybettik. Türk sinemasının en önemli senaristlerinden Ayşe Şasa (73), tedavi gördüğü hastanede vefat etti. Şasa, 1941 yılında İstanbul'da doğdu. Robert Kolej’inden 1960 yılında mezun oldu. Robert Kolej'in İdari Bilimleri Bölümü'ne devam etti (1963-1965). 1963 yılından itibaren senaristlik yaptı. Bu yıllarda kendisini Marksist olarak tanımlıyordu. Kemal Tahir ile güçlü bir dostluk kurdu ve bu dostluğun onun üzerinden derin etkileri oldu. Son Kuşlar, Ah Güzel İstanbul, Utanç ve Gramofon Avrat gibi filmlere imza attı. 1993 yılında sinemayla ilgili Yeşilçam Günlüğü adlı denemeleri yayınlandı. Bu ana kadar başından üç evlilik geçti. İkinci evliliğini ünlü Yönetmen Atıf Yılmaz ile yaptı. 3. evliliğini ise Bülent Oran ile yaptı. 1980'li yıllarda ağır bir psikolojik rahatsızlık geçirdi. Doktorlar “şizofren” teşhisi koydu. On yıllık inziva dönemi sırasında sinema piyasasından tamamen çekildi. Bu süreçte yanında 3. eşi olan Bülent Oran vardı. Bu dönemden sonra, düşünsel anlamda kendisini değiştirdi, daha bilimsel/sezgici bir hayat sürmeye başladı. Tasavvufi mecrada yol almaya başladı. Farklı âlemlere doğru kapı araladı. Bu yeni yaşam tarzı, eserlerine de yansıdı. İbn Arabi ve Andrei Tarkovsky üzerinde derin analizler yaptı. Onlarca senaryosuyla ve bir çok kitaplarıyla gönlümüzde taht kurmuştu.

6 Eylül 2014

Sivas, Venedik’i fethetti. 71. Venedik Film Festivali Klasikler bölümünde Gelin filmi en başarılı restore edilen film olarak gösterilirken, Uluslararası yarışmada Kaan Müjdeci’nin yönettiği Sivas filmi En iyi erkek oyuncu ve jüri özel ödülüne değer bulundu.

25 Temmuz 2014

Çolpan İlhan vefat etti. Türk sinema ve tiyatro sanatçısı Çolpan İlhan geçirdiği kalp krizi sonrası yaşamını yitirdi. Attila İlhan'ın kız kardeşi, Sadri Alışık'ın eşi ve Kerem Alışık'ın annesi olan Çolpan İlhan 78 yaşındaydı.

24 Ağustos 2014

Saraybosna’nın Kalbi, Annemin Şarkısı’nda 20. Saraybosna Film Festivali'nde “Saraybosna'nın Kalbi” ödülü, Erol Mintaş’ın yönettiği “Annemin Şarkısı”, En iyi erkek oyuncu ödülü de Annemin Şarkısı’nda rol alan Feyyaz Duman’a verildi.

31 Ağustos 2014

Türk sinemasının en iyi yüz filmi seçildi. Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından, Türk sinemasının 100. yılı dolayısıyla gerçekleştirilen "En İyi 100 Türk Filmi" oylaması sonuçlarına göre, Metin Erksan'ın yönettiği ve Türkiye'ye uluslararası ilk ödülü getiren "Susuz Yaz" ilk sırada yer aldı.

19 Ekim 2014

Antalya’da sansür tartışması... 2014'te 51. kez düzenlenen Uluslararası Altın Portakal Film Festivali, sansür iddialarının gölgesinde geçti. Ulusal belgesel yarışmasına katılan Reyan Tuvi’nin Yeryüzü Aşkın Oluncaya Dek adlı belgeselinin sansürlendiğini öne süren diğer yönetmenler yarışmadan çekilince belgesel bölümü iptal edildi. Ancak festival yönetimi üzerine kurulan baskılar sonuç vermedi ve Antalya Altın Portakal, tüm tartışmalara rağmen kapanış galasıyla son buldu. Altın Portakal’da bu yıl 'En iyi film', 'En İyi Kadın Oyuncu', 'En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu' ve Behlül Dal Jüri Özel ödülleri Kutuğ Ataman'ın 'Kuzu'ne verildi. 'En İyi Erkek Oyuncu' ödülünü, 'İtirazım Var' filmindeki rolüyle Serkan Keskin ile 'Annemin Şarkısı' filmindeki performansıyla Feyyaz Duman paylaştı. 'En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu' ödülü 'Annemin Şarkısı' filmindeki performansıyla Aziz Çapkurt'un oldu. 'En İyi Yönetmen' 'İtirazım Var' adlı filmle Onur Ünlü olurken, 'Ulusal Uzun Metraj Jüri Özel Ödülü'nü ise, 'Oflu Hocayı Aramak' ve 'Sivas' adlı filmler aldı. 'En İyi Senaryo' ödülü 'İtirazım Var' adlı filmle Onur Ünlü'ye, 'En iyi Görüntü Yönetmeni' ödülü ise 'Fakat Müzeyyen Bu Derin Bir Tutku' filmiyle Vedat Özdemir'e verildi.

15 Eylül 2014

Altın Koza’da hayalkırıklığı… Adana Büyükşehir Belediyesi tarafından düzenlenen 21. Altın Koza Film Festivali’nde yarışma filmleri izleyenlerde hayal kırıklığına yol açtı. Festival kapsamında gerçekleştirilen, Ulusal Uzun Metraj Film Yarışması’nda en iyi film ödülü Nesimi Yetik’in yönettiği Toz Ruhu’nun olurken, Yılmaz Güney Ödülü Murat Düzgünoğlu’nun Neden Tarkovski Olamıyorum isimli filmine gitti. Onur Aydın’ın yönettiği Yağmur Kıyamet Çiçeği Adanalı izleyicilerden Adana İzleyici ödülü alırken, En İyi yönetmen ödülünü ise Deniz Seviyesi filminin yönetmenleri Nisan Dağ ve Esra Saydam’ın oldu.

25 Eylül 2014

İstanbul Modern Yüzyıllık Aşk sergisi İstanbul Modern, kuruluşunun 10. yılında, Türk sinemasının 100. yıl dönümüne ithafen "Yüzyıllık Aşk: Türkiye'de Sinema ve Seyirci İlişkisi" isimli sergiye ev sahipliği yaptı. Sinema tarihinde seyirciye dair yazılı ve görsel arşiv malzemesini dijital platforma aktararak, kaynakları iyi korunmamış ve kişisel çabalarla yaşatılmaya çalışılmış bir tarihin belleğini görünür kılmaya çalışan sergi, seyircinin sinema ile buluşma noktası sinema salonlarını "seyirci mabetleri" olarak değerlendirirken, Türkiye'nin ilk sinema salonlarından günün festival sinemalarına kadar uzanan nostaljik bir sunum gerçekleştirdi.

2-11 Ekim 2014

Uzak Asya’ya Türk sineması çıkarma yaptı Asya’daki en önemli film festivallerinden Busan Film Festivali’nde Türk sinemasına özel bir bölüm ayrıldı. Güney Kore’de düzenlenen 19. Busan Film Festivali’nin Dünya Sineması bölümünde Nuri Bilge Ceylan’ın Altın Palmiyeli “Kış Uykusu” ve Kutluğ Ataman’ın “Kuzu” filmi gösterildi. Sinemamızın 100. yılı onuruna hazırlanan Yeni Türk Sineması seçkisinde ise “Şarkı Söyleyen Kadınlar”, “Siyah Beyaz”, “Yeraltı”, “Küf”, “Ben O Değilim”, “Soğuk” ile “Celal Tan ve Ailesinin Aşırı Acıklı Hikayesi” seyirciyle buluştu.

Beyaz perde tüm zamanların rekorunu kırdı: Seyirci ilgisinin her geçen gün arttığı sinema sektörü, yerli yapımların da etkisiyle 2014'ü yüksek rakamlarla kapatıyor. Sinema seyircisi sayısının 60 milyonu aştı.