Yurtdışında yaşayan gurbetçilerimizin emeklilikleri yönünden hak kaybına uğramamaları ve eksik günlerini tamamlayabilmeleri için yurtdışı borçlanması imkanı tanınmıştır. Türk vatandaşlarının yurt dışında geçen belirli sürelerinin borçlandırılarak Türkiye sosyal güvenlik mevzuatı kapsamında malullük, yaşlılık ve ölüm sigorta kollarında geçmiş hizmet gibi değerlendirilmektedir. Diğer bir deyişle yurtdışı borçlanması yapılarak emeklilik hakkı kazanılabilmektedir. Yurt dışı borçlanmasından yararlanabilmek için;

-Türk vatandaşı olmak,

-Belirli nitelikte yurt dışı süreleri bulunmak,

-Yurt dışı sürelerini belgelendirmek,

-Hizmet borçlanması için yazılı istekte bulunmak şartları vardır.

Türk vatandaşlığında geçmeyen yurt dışı süreleri borçlandırılmamaktadır. Doğumla Türk vatandaşı olup da çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybeden sigortalılar hariç, borçlanma başvuru tarihinde Türk vatandaşı olmayanların borçlanma talepleri reddedilmektedir.

Sözleşmeli ülkede çalışan, sözleşmesiz ülkede çalışan, gemide çalışan, ev kadını olanlar yurtdışı borçlanması için gerekli belgeleri ibraz ederek yurt dışı borçlanması yapabilecektir.

Borçlanma tutarı nasıl hesaplanıyor

Borçlanmaya esas kazanç miktarının seçimi gurbetçi vatandaşın tercihine bağlıdır. Yurtdışı borçlanmalarında borçlanılacak günlük tutar, başvuru tarihinde belirlenen prime esas günlük kazanç alt ve üst sınırları arasında olmak üzere, kendilerince belirlenecek günlük kazancın yüzde 32'sidir. Hangi tutar üzerinden ödeme yapacağına kişi kendisi karar vermektedir.

Borçlanma tutarı artıyor

TBMM’de görüşülmekte olan Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi ile yurtdışı borçlanması ile ilgili değişiklikler yapılıyor.

Yurt dışında çalışan Türk vatandaşları ile yurt dışında çalışmaktayken veya yurda kesin dönüş yaptıktan sonra ölenlerin Türk vatandaşı olan hak sahipleri, Sosyal Güvenlik Kurumuna müracaat ederek "Yurt Dışında Bulunan Türk Vatandaşlarının Yurt Dışında Geçen Sürelerinin Sosyal Güvenlikleri Bakımından Değerlendirilmesi Hakkında Kanun"daki haklardan yararlanabilecekler.

Teklifle, yurt dışı borçlanması yaparak aylık bağlanan sigortalıların, borçlanılacak her bir gün için tahakkuk ettirilecek borç tutarları, prime esas asgari ve azami günlük kazanç arasında seçilecek günlük kazancının yüzde 32'sinden yüzde 45'ine yükseltiliyor. Borçlanılan süreler, kısmi aylığın statüsü ile tam aylığın statüsünün farklı olmasına neden olabileceği için tam aylığın bağlanacağı statü ve bağlayacak sosyal güvenlik kuruluşu da belirlenecek.

Kısmi aylık bağlanmış olanlar dahil maddenin yürürlük tarihinden önce yurt dışında geçen sürelerini borçlanma talebinde bulunanlardan tahakkuk ettirilen borçlarını yasal süresi içinde ödeyenler için sigortalılık sürelerinin hangi statüde değerlendirileceği ve tahakkuk ettirilecek borç tutarının tespitinde önceki hükümler esas alınacak.

Yapılacak değişikliklerle;

1-Yurt dışı borçlanma tutarı daha önce seçilen SPEK tutarının yüzde 32’si iken yüzde 45’i olacak. Yurtdışında çalışan gurbetçiler için Türkiye’de emeklilik imkanı sağlanıyor. Bugüne kadar asgari ücretin yüzde 32 si yani 818 TL olan borçlanma tutarı aylık 1.151 TL ye yükselecek.

2-Borçlanılan sigorta statüsü 4/b (Bağ-Kur) statüsünde sayılacak.

3-Türkiye’deki sigortalılığın başlangıç tarihinden önceki sürelerin borçlandırılması halinde bu süreler Türkiye’deki sigortalılık başlangıç tarihinden, Türkiye’de sigortalılık yok ise borçlanma tutarının tamamen ödendiği tarihten geriye götürülen sürelere ait ilgili aylara mal edilecek.

4-Daha önce borçlanmış olanlar ve emekliler bu değişiklikten etkilenmeyecek.

Gurbetçilere yurtdışı borçlanması yapmayı düşünüyorlarsa bir an önce borçlanma yapmalarını tavsiye ediyoruz.