Uzun yürüyüş yerine uzun konuşma

Çin lideri Şi, tarihe geçecek işler yapmak istiyor. Bunun için de Çin’in her şeyi olan Mao’ya dayanıyor ve kendi dönemi ile Mao arasında doğrudan bağ kuruyor. Aradaki dönemleri atlaması, kaçınılmaz. Örneğin Mao, Çin Halk Cumhuriyeti’nin kurulduğu 1949’da ‘İnsanlık nüfusunun dörtte biri olan Çin Doğu’da uyanmış, ayağa kalkmıştır’ demişti. Şi de kongre konuşmasında ‘Çin doğuda ayaklarının üzerinde sağlam ve güçlü biçimde dikilmektedir’ dedi. Türkçesi: Mao ayağa kaldırdı, biz iki ayağı güçlü biçimde yere basıyoruz, sonra da yürüyeceğiz... Peki nereye? 

Mao’dan sonra Çin’de asıl değişimi 1980’lerde Deng Şaoping sağlamıştı. Mao’nun katı devletçi rejiminden çıkış ve Çin’in dünyaya üretim yapan bir holding haline gelmesi, devlet kapitalizmine geçilmesi, Deng ile mümkün olmuştu. 

Şi de kendi düşüncelerini oluşturdu ve 14 maddelik yeni liste ‘Yeni Dönemde Çin Karakterli Sosyalizm Üzerine Düşünceler’ başlığı taşıyor. Deng’in düşünce listesi aynı başlığı taşıyordu, sadece Şi ‘Yeni Dönemde’ ibaresi ekleyip, kendi farkını vurguluyor. Resmi medya ise ‘Marksizmin Şi sayesinde Çin’e en başarılı şekilde adapte edildiğini’ bildiriyor. 

Şi, Deng ve diğerlerini aradan kaldırıp, kendisiyle Mao arasında bağ kurup, Çin’in holding konumundan çıkmasına çalışıyor. Çin yine kapitalizmle dans edecek, ancak daha Maoist bir bakışla ve kendisini Mao’ya daha yakın tutarak. Mao çuha asker kumaşından ‘Mao Yaka’ ceket giyiyordu, Şi, has Çin ipeğinden dokunmuş ama yine ‘Mao Yaka’ ceket giyecek. Çin’de tarihi ve siyasi meşruiyet için Mao’ya yakın durmak şart. Şi’nin kapitalizmden vazgeçmesi söz konusu değil, çünkü Çin dünya ekonomisinin parçası. Hatta Şi’nin ideolojik katılıkla ekonomiyi riske atarak kendisine sorun yaratacağını savunanlar var. 

Şi, yeni dünyada Çin’e gelecek kuruyor. Çin’in ‘yeni bir tarihi kavşakta’ olduğunu söylüyor. Kavşaktan sonra yola girilecek ve hedef: 2050’de dünyanın en güçlü ülkesi olmak. Ara durak olan 2035’e dek, Parti’nin tartışılmaz öncülüğünde ve disiplininde, (kanun hakimiyeti- diyorlar) bilim sanayi yaratıcılığında dünyada birinci olmak ve Çin yumuşak gücünü (Soft power) yaymak gerekiyor. 

Çin yumuşak gücü, Çin yatırımları. Bu kapsamda İpek Yolu projesi, dünyanın dört köşesinde şirketlere, futbol kulüplerine ve medyaya yatırımlar çoktan başladı. Çinli sanatçılar, medya yapımları ve turistler dünyada daha fazla boy gösteriyor. 

2035-2050 arası ise Çin ‘müreffeh, güçlü, demokratik, kültürel olarak gelişmiş, uyumlu ve güzel’ bir ülke olacak. Demokratik derken, tabii ki parti disiplini altında. Uyum, etnik uyum demek. Bütün bunlar Şi’nin ne kadar işbaşında kalacağına ve Rusya ile ABD’nin eylemlerine de bağlı.