Tehlikeli kandiller

Çamlıca’ya inşa edilen cami haberlerini görünce yazmak istedim.

Anadoluyakasından karşıya geçip döndükçe Çamlıca Camii’nin İstanbul’a yeni bir siluet kazandırdığını görüyoruz..

Vakit namazlarında dolmasa da böylesine bir mabed Cuma ve bayram namazlarında ve önemli zevatın cenazelerinde kesinlikle büyük bir ihtiyaç.

Hele de başbakan ve cumhurbaşkanının katıldığı cenaze namazlarında selatin camileri artık o protokolü kaldırmıyor.

***

Ben bugün camilere asılan kandillerin lüzumsuzluğu hakkında fikrimi kamuoyu ile paylaşmayı düşündüm.

Kandiller geçmişte aydınlatma ihtiyacını karşılamak için belki büyük bir ihtiyaçtı. Kubbelerden sarkan zincirlere bağlı yüzlerce kandil geçmiş için bir çözüm olabilir.

Ama elektrik icat edildikten sonra bu kandillerin ve avizelerin hâlâ aynı şekilde kubbelere asılı tutulmasını yadırgıyorum.

***

Üç sebepten.

Birincisi, Efendimizin “Şehirleriniz görkemli camileriniz sade olsun” emrine aykırı buluyorum. İsraf.

İkincisi, yüzlerce kilo ağırlığındaki bu kandilleri -zaten deprem bölgesi olan ülkemizde- özellikle Fatih, Sultanahmet ve Süleymaniye gibi büyük camilerde kubbeye yüklenen ağır bir yük olması hasebiyle tehlikeli buluyorum.

Üçüncüsü de özellikle yanmadığı zamanlarda görüntü kirliliğinden başka bir şey değil. Kubbelerin o geniş ortamını daraltıyor boğuyorlar. Hele de son zamanlarda güya biraz modern görüntü verecek diye camiyi boğan kandiller ve hantal avizeler moda olduktan sonra.

***

Mesela Ataşehir’deki Mimar Sinan Camii’ne asılmış kaba kandiller camiin güzelliğine gölge düşürmüş.

Aynı şekilde Ankara Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nin yanı başındaki Millet Camii’ne asılan kandiller de camiin iç güzelliğini bozmuş ve kubbeyi boğmuş.

O kandiller yerine kubbe diplerinden ve yanlardan aydınlatma yapılsa camiin içi daha bir geniş ve ferah olacaktır.

Örneği de var.

Ankara’da Diyanet İşleri Başkanlığıyanındaki Ahmet Hamdi Akseki camiinde kandil yok. Camiye giriyorsunuz aydınlık ferah bir ortam sizi kucaklıyor.

***

Temennim o ki Çamlıca’ya yapılan o muhteşem mabedin kubbesi de kandillerle boğulmasın.

Yine temennim o ki Fatih, Sultan Ahmet ve Süleymaniye gibi o muhteşem eserleri boğan ve kubbeye ağır yük bindiren o kandiller de avizeler de kaldırılsın.

Bildiğim kadarıyla Diyanet İşleri Başkanı da tarihi eserlerdeki bu tehlikeye işaret etmiş ama ilgililer tarihi olması hasebiyle kaldırılmasına karşı çıkmışlar.

Oysa o camiler yüzlerce kiloluk kubbeye asılan o kandiller ve avizeler olmadan daha ferah ve daha güvenli olurlar.

Benden hatırlatması.

Cumanız mübarek olsun.