Suriye’de bundan sonra olacaklar için Başkan Donald Trump’ın Suriye’ye bakış açılarını izlemek gerekiyor. Trump Suriye’den çıkış emrini verdi. Bu konuda geri adım beklenmiyor. Yalnızca, Genelkurmay’ın lojistik gerekçelerle süreci uzatması ihtimali var. Orada da en fazla zaman, 4 ay... Daha kısa olabilir ama uzaması beklenmiyor, uzaması gerekmiyor. 

Başkan Recep Tayyip Erdoğan’ın 14 Aralık telefon görüşmesinde ‘Neden hala Suriye’desiniz’ sorusunun, Trump tarafındaki yankısı, çıkış kararı olmuştu. O konuşmada “Bak ne diyeceğim. (Suriye) Senin olsun... Ben çıkıyorum” diyen Trump, Suriye konusunda Beyaz Saray’a taşındıktan beri rahatsızdı. 

Aynı rahatsızlığı geçen haftaki uzun Bakanlar Kurulu konuşmasında ifade etti: Suriye (şayet ABD tarafından kaybedildiyse) çok zaman önce kaybedildi. Onun da ötesinde, kum ve ölümden bahsediyoruz. Büyük zenginlikten söz etmiyoruz. Kum ve ölümden bahsediyoruz... Suriye kum ve ölümdür’’

Suriye’yi kum, çöl ve ölüm diye sıfırladıktan sonra, Trump için artık hiçbir stratejik rapor, analiz, öngörü ve istihbaratın anlamı yok. Kararından da döneceğini sanmıyoruz. Hatta şunu da dedi: Suriye’yi istemiyoruz... Bu sözler Ortadoğu’da hayli hicran ve gözyaşı yarattı. Bu ana kadar, Suriye’yi allayıp pullayarak ve Suriye bahanesiyle çokça dolap çevriliyordu. Oyun, Trump’ta bitti.  

Başkanın genel mantığına göre, Ortadoğu’daki sonu gelmez savaşların ABD’ye ekonomik faydası yok. ‘Zenginlik’ dediği, belki petrol, ancak Trump’a göre Irak petrolünden bile pay alamayan, hatta Irak petrolüne el koyamayan ABD için bu bölgede kazanç yok. Irak petrolüne bakışı da şu: İşgal ederek içine girdiğimiz, kontrol ettiğimiz ülkenin petrolünden faydalanamıyorsak, yapacak bir şey yoktur... Trump’ın Ortadoğu petrolüne ilgisi, şimdilik Suudi Arabistan’ı azarlayarak petrol fiyatını düşürmekle sınırlı. Ancak orada da kesin sonuç alamıyor, çünkü Suud, fiyatı artırma derdinde. Çok sinirlenirse ‘Ben olmasam, o tahtta iki hafta kalamazsın’ diyor, ki haklı. 

Suriye özelinde Trump bir şeyi daha yakalamış: ABD’nin ‘kısa süre’ diye girdiği bir yerden çıkamaması... Bunu da söylüyor: “Suriye’ye 3-4 aylığına gittiler, 5 yıldır oradalar…” Niye oradalar? Hedef DEAŞ ise, DEAŞ’ın elinde alan kalmadı. Bu da Trump için yeterli bir başarı. Zaten Başkan Erdoğan da Trump’a bu durumu hatırlatmıştı..

Trump’ın önceki Başkan Obama’yı sevmediği bilinir de, Suriye’nin bu hale gelmesinde Obama’nın katkısını hatırlatması, önemli. Obama Suriye’de kırmızı çizgi ilan etmiş, sonra da rejimin sivilleri katledip kimyasal kullanmasına hareketsiz kalmıştı. Bu durum da Şam’ı daha cesaretlendirmiş, cüret vermişti. 

Trump da bunu hatırlatıyor: “Obama kırmızı çizgi çekti, o çizgiyi çiğnediler ve Obama hiç bir şey yapmadı. Şayet tehdit edeceksen, gereğini de yapmalısın. Tehdit edersen,  çizgini çiğnerlerse, sonra hareketsiz kalamazsın...” Trump bir iş adamı ve her zaman iş adamı.