Psikiyatri/psikoloji alanları sadece rahatsızlıkların tedavisine değil, normalin daha iyi hale gelmesine de katkı sağlayacak önemli birikime sahip. Psikiyatri/psikoloji alanında geliştirilen kavram, teknik ve müdahalelerin geniş halk kitlelerine öğretilmesi insanımızı geliştirip daha iyi hale getirebilir. Bu yazıda size bu kavram, teknik ve müdahalelerden örnekler vereceğim. Önümüzdeki yazılarda da bunların her birini ayrıntılı yazmaya çalışacağım.
Anlam arayışı içinde olma ve inanmanın gücü:Varoluşçu Psikoterapi Ekolü insanım hayatına anlam vermediğinde anksiyete yaşayacağını söylüyor. Ayrıca maneviyatın ve dindarlığın insan ruh haline olumlu katkı da bulunduğu yönünde açık kanıtlar var. İnsanlarda anlam arayışı ve inanmanın gücünü harekete geçirmek, onların psikolojik büyüme ve gelişimine katkı sağlayabilir.
Bilişsel hataları tanıyıp düzeltmek: İnsanlar zihinsel düşünceyi genellikle doğru bir şekilde yaparlar. Fakat aşırı genelleme, siyah veya beyaz düşünme, keyfi çıkarsama, seçici algılama, kişiselleştirme, felaketleştirme, etiketleme, akıl okuma gibi düşünme hataları yapıp, bunlara göre amel edebilirler. İnsanlara bu düşünme hatalarını tanıtıp, doğru düşünmelerini sağlamak onlar için koruyucu bir fonksiyon gösterebilir. .
***
Duyguları tanıma ve duygulara karşılık vermeyi öğrenme:Düşünce hatalarını tanıyıp düzeltmek ne kadar önemliyse, kişinin hem kendisinin hem de başkalarının duygularının farkına varıp, bu duygulara uygun karşılıklar vermesi de o denli önemlidir. İnsanımızın duygular konusunda daha iyi hale gelmesi gelişim ve ruhsal büyümeye neden olacaktır.
Karakter ve erdemlerin güçlü ve zayıf yanlarını tanıyıp geliştirme:Dini metinler, sözlü ve yazılı kültür metinleri insanlardaki olumlu ve olumsuz karakter özellikleri ve erdemler üzerine oldukça vurgu yapmışlardır. Yakın dönemde Pozitif Psikoloji Hareketi de karakter ve erdem konusuna özel vurgu yapmaya başlamıştır. İnsanlarımızın kendilerini karakter özellikleri ve erdemler açısından gözden geçirerek farkındalık kazanıp, iyi karakter ve erdemleri kendinde geliştirme çabasına girmesi de ruhsal büyüme ve gelişmeye katkı sağlayacaktır.
***
Yeteneklerin analizi ve geliştirilmesi:Kişinin kendisindeki yeteneklerin analizini yaparak farkına varması ve güçlü olduğu yeteneklerini geliştirecek bir çaba içerisine girmesi, kişinin gelişmesine ve büyümesine sebep olabilir. Özellikle yetenekli olduğumuz bir alana 10 bin saat emek verdiğimizde usta düzeyine geleceğimiz anlayışını bilmek ve uygulamak gelişime sebep olabilir. Yeteneklerimiz ile mesleki kariyerimizi eşitlemek bizde akış yaşantılarına sebep olarak da mutluluğumuzu arttırabilir.
Sosyal bağlantılarımızın halinin analizi ve geliştirilmesi:Sosyal bağlarımızın güçlü olmasının ruhsal sağlığımız için iyi, sosyal izolasyon anlamındaki yalnızlığın ise ruhsal sağlığımız için risk faktörü olduğunu biliyoruz. Eğer sosyal bağlantılarımızın ne halde olduğunu değerlendirmeyi öğrenir ve sosyal bağları güçlendirme ile ilgili bir anlayışa sahip olursak, kendimizi koruyup güçlendirmiş oluruz.
Bu konuya önümüzdeki yazımda devam edeceğim.
