Bir yıla yakın bir süredir işçinin, işverenin hayatında önemli bir yer edinen kısa çalışma ödeneği, asgari ücretle birlikte arttı.
Genel ekonomik, sektörel, bölgesel kriz veya zorlayıcı sebeplerle işyerindeki haftalık çalışma sürelerinin geçici olarak en az üçte bir oranında azaltılması veya süreklilik koşulu aranmaksızın işyerinde faaliyetin tamamen veya kısmen en az dört hafta süreyle durdurulması hallerinde, işyerinde üç ayı aşmamak üzere sigortalılara çalışamadıkları dönem için gelir desteği sağlayan bir uygulamadır.
İşçinin kısa çalışma ödeneğine hak kazanabilmesi için, son üç yılda en az 600 gün (Covid-19 Sebebiyle Yapılacak Kısa Çalışmalarda 450 gün) işsizlik sigortası primi ödenmiş olması ve iş ilişkisinin sona erdiği tarihten önceki son 120 gün (Covid-19 Sebebiyle Yapılacak Kısa Çalışmalarda 60 gün) içerisinde hizmet akdine tabi olarak çalışma koşullarını yerine getirmesi gerekir.
Günlük kısa çalışma ödeneği; sigortalının son on iki aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının % 60’ıdır. Bu şekilde hesaplanan kısa çalışma ödeneği miktarı, aylık asgari ücretin brüt tutarının % 150’sini geçemez.
Kısa çalışma ödeneği, işyerinde uygulanan haftalık çalışma süresini tamamlayacak şekilde çalışılmayan süreler için, işçinin kendisine ve aylık olarak her ayın beşinde ödenir. Ödemeler ilgililerin IBAN hesaplarına aktarılmakta, IBAN bilgisi bulunmayan vatandaşların ödemeleri de PTT Bank aracılığı ile yapılmaktadır. 2021 yılında kısa çalışma ödeneği sınırları aşağıdaki gibidir.
Günlük
Aylık
En düşük kısa çalışma ödeneği
119,25 TL x %60 = 71,55 TL
58,86 x 30 gün= 2.146,50 TL
En yüksek kısa çalışma ödeneği
119,25 TL x %150 = 178,88 TL
178,88 TL x 30 gün= 5.366,40 TL
Kısa çalışma ödeneği alınan günlerde, işçinin çalışması yoksa SGK Aylık Prim ve Hizmet Belgesinde (uygulamaya giren illerde Muhtasar Prim Hizmet Belgesinde) eksik günler için “18-Kısa çalışma ödeneği” kodu ile eksik gün bildirilir. Diğer bir deyişle kısa çalışma yapılan süreler için, kısa çalışmaya tabi tutulan işçiler adına SGK Aylık Prim ve Hizmet Belgesi ile eksik gün gerekçesi “18-Kısa Çalışma Ödeneği” olarak bildirilir.
Kısa çalışma ödeneğinin süresi üç ayı aşmamak kaydıyla kısa çalışma süresi kadardır. Kısa çalışma ödeneğinin üç ay olan süresinin altı aya çıkartılması yetkisi Cumhurbaşkanı’nda olup mevcut Covid-19 nedeniyle yapılacak kısa çalışmaları 30.06.2021 tarihine kadar uzatma yetkisi vardır.
Zorlayıcı sebeplerle işyerinde kısa çalışma yapılması halinde, ödemeler 4857 sayılı Kanunun 24 üncü maddesinin (III) numaralı bendinde ve 40 ıncı maddesinde öngörülen bir haftalık süreden sonra başlar. Bu bir haftalık süre içerisinde ücret ve prim yükümlülükleri işverene aittir.
Kısa çalışma yapan işçinin çalışılmayan hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil günlerine ilişkin ücret ve kısa çalışma ödeneği miktarı, kısa çalışma yapılan süreyle orantılı olarak işveren ve İŞKUR tarafından ödenir.
İşverenin hatalı bilgi ve belge vermesi nedeniyle yapılan fazla ödemeler, yasal faizi ile birlikte işverenden, işçinin kusurundan kaynaklanan fazla ödemeler ise yasal faizi ile birlikte işçiden tahsil edilir.
İşçinin kısa çalışma ödeneği aldığı süre için genel sağlık sigortası primleri ödenmektedir. Söz konusu dönemde kısa ve uzun vadeli sigorta primleri aktarılmaz.