Eş ilişkilerinde evlilikte kalma veya boşanma ile ilgili kararı almada kritik sorulardan biri de hem eşin değişip değişmeyeceği hem de ilişkinin değişip değişmeyeceği sorularına verilen cevaplardır. Bazen eşler ne yapacaklarını bilmez halde kıvranıp dururlar. Hangi durumda hangisini yapmak birinci derece kişilerin kararı ve sorumluluğu iken, kişilere yol gösterici rehber metinler oluşturmakta fayda var.
İnsanlar ve ilişki tarzları değişmez inancı
İnsanların çoğunluğunda “Bir kişi yedisinde nasılsa yetmişinde de odur”, “Nasıl gelmişse öyle gider” gibi güçlü inanışlar var. Ayrıca şikayetçi oldukları şeyin tekrar tekrar yaşanmasına şahit olmaları da bu inançlarını besler. Bu inanışların tamamen yanlış olduğu söylenemez. Gerçekten de bazı insanların değişimleri oldukça zordur. Suyun yol yapması, derenin yatağının oluşması gibi bazı insanlar ve ilişki paternleri kendini tekrarlayıp durur.
İnsanlar ve ilişki tarzları değişebilir
Öbür taraftan değişimin mümkün olduğunu, hatta değişimin esas olduğunu da biliyoruz. İnanmayan bir kişinin sahiden inanan bir kişiye dönüşebileceğini, bir kişinin dinini değişebileceğini biliyoruz. Alkol bağımlısı birinin, belki de defalarca denemeden sonra, alkolsüz bir hayat yaşayabildiğini biliyoruz. Hayatı boyunca alkol almamış birinin bir noktadan sonra alkol bağımlısına dönüşebileceğinin de örnekleri var.
Tövbe diye bir şey var ve bazı insanlar tövbe ederek, daha önce yaptıkları şeyi yapmaz hale gelebiliyorlar. Fakat bazı insanlar da daha önce başkalarında kınadıkları ve yapmam dedikleri şeyleri yapar hale de gelebiliyorlar. O zaman iyiden kötüye veya kötüden iyiye dönüşüm mümkündür diyebiliriz.
O zaman insanlar ve ilişkiler bir yönüyle patern oluşturacak şekilde kendini aynı şekilde devam ettirebilirken, öbür taraftan da değişip, dönüşerek başka hale gelebilirler. Yani değişim ve değişmezlik de mümkün. Önemli olan hangi durumda hangisinin daha olası olduğunu doğru bir şekilde görebilmek.
Değişimi beklemek bazen candan edebilir
Psikopat bir erkek düşünün. Çocukluktan itibaren tekrarlayan kavgalar içinde olmuş. Vicdansız. Aldatıcı. Tacizci. Bu kişinin ister evlilikte veya başka bir ilişkide değişmesini beklemek büyük bir yanılgı olur. Binde bir değişme ihtimali varsa dahi, değişimi kendine kalsın denilebilir. Bu kişi ile ilişkide sabır göstermeye kalkmak, canını tehlikeye atmak demek. Bu kadına sabretmesini söylemek onu ölüme göndermek demek.
Bazen de değişimi desteklemek gerekir
Duygu ifadesinde biraz zorlanan, somut bir adam. Evlenme aşamasında eşine kur yapmayı başarmış. Evlenince kızı aldım, yuvayı kurdum, şimdi çok çalışmam lazım havasına girmiş. Eşini ve çocuklarını ihmal edecek kadar işlere dalmış. Duygu ve ilgisini göstermez olmuş. Eşi bu durumdan acı çeker hale gelmiş. Evlilik koptu kopacak hale gelmiş. Soru şu: Bu adam ve ilişki tarzı değişir mi? Evet, değişebilir. Eğer bu adam değişmesi gerektiğini anlar ve çaba gösterirse değişebilir. Eşi değişime imkân tanır ve desteklerse, değişim mümkün olabilir. Bu çifte verilecek tavsiye ayrılmak yerine değişim için mücadele etmeleri yönünde olmalıdır.