“Anne Babalık Atölyesi” üzerine çalıştığımı daha önce yazmıştım. Atölyenin iki bölümü var. İlk bölümde çocuğu travmadan korumak için bilinmesi gerekenler, ikinci bölümde ise çocuğun psikolojik gelişimi için bilinmesi gerekenlerdir. Yani iyi anne babalığı “Çocuğunu travmadan koru, psikolojik gelişimi için olumlu ortam oluştur” şeklinde özetliyorum.
Çocuğu travmatik yaşantılardan korumak için on iki meseleyi yazmıştım. Bunlar; çocuğun sır oluşturmaması, cinsel istismara uğrayan çocuktaki değişimleri fark etmek, evin psikolojik tansiyonunu/atmosferini iyi tutma, aile fertlerinden birinin ölümünü yaşaması, anne babalar nerede çocuklar orada ilkesi, çocuklar anne babadan ne kadar ayrı kalabilir, aile apartmanı çalışması, boşanma sürecini yönetme, çocuk bilir çalışması, çocuk için özel olana eşlik etme çalışması, eleştiri ve kıyaslama yerine takdir çalışması, çocuk için riskli durumları bilme çalışması meseleleriydi.
Çocuğun psikolojik gelişimi için ise bir önceki yazımda dört meseleden bahsetmiştim. Bunlar; mutlu aile ortamı yaratmak, çocukla özel etkinlik yapmak, çocuğun sosyal ilişkiler kurması, başarı kazanması için desteklemek şeklindeydi. Bugün bu dört meseleye üç mesele daha ekleyeceğim. Bunlar; Çocuğun hayvanlarla bağ kurmasını desteklemek, çocuğun doğa ile bağ kurmasını desteklemek ve çocuğu iyilik yapmaya teşvik etmek şeklindedir.
Hayvanlarla bağ kurmasını desteklemek
Erişkinler çocukluklarında hayvanlarla kurdukları bağları olumlu hatırlama eğilimindedir. Nitekim olumlu anılar çalışmamızda çok sayıda hayvanlarla ilgili anılar ortaya çıktı. Çocuklar kedi, köpek, at gibi hayvanlarla yakın bağ kurabilirler. Bu onları sevme, sevilme, sahiplenme ve bakım verme açısından geliştirebilir. Nitekim felçli, down sendromlu, zekâ geriliğine bağlı davranış problemleri olan çocukların tedavi süreçlerinde hayvanlar özellikle de köpekler kullanılır. Bu sebeple anne babaların çocuklarının hayvanlarla olumlu bağ kurmaları ile ilgili planlı çabaları olmalıdır.
Doğa ile bağ kurmasını desteklemek
Erişkin yaştaki kişiler çocukluk dönemindeki pozitif anılarının önemli bir kısmı da doğada geçirdikleri vakitlerle ilgilidir. Köyde, ormanda, deniz/göl/dere kenarında, yıldızların altında geçirilen zamanlar pozitif olarak hatırlanma eğilimindedir. Tamamen şehir hayatının betonarme binaları arasında sıkışıp kalmış, bilgisayar oyunlarına kilitlenmiş bir çocuk yerine, doğada yaşam deneyimleri edinmiş bir çocuk psikolojik olarak daha gelişkin olabilir. Bu sebeple anne ve babaların çocuklarının doğa ile bağ kurması için bilinçli çabaları olmalıdır.
İyilik yapmaya teşvik etmek
Erişkinlerin çocukluktaki olumlu anılarının bir kısmı iyilik görmek daha güçlü anılarının bir kısmı ise bizzat iyilik yapmak üzerinedir. Örneğin yaşlı bir eskicinin arabasını tepe bir yerden çıkarmaya yardım etmek kişide hayat boyu pozitif bir anı olarak kalabilir. Yaşlıya yardım etmek, komşuya yardım etmek, bir başkasını ders çalıştırmak, parasının bir kısmını bağışlamak, yardım toplamak bir çocuğun ruhsal gelişimine olumlu katkı sağlar. Bu nedenle lise ve üniversitelerde öğrencilere topluma hizmet projeleri yaptırılmaya çalışılır. Anne babalar çocuklarını başkalarına yardım etmeye teşvik etmelidirler.
Hazırlığı süren “Anne Babalık Atölyesi” çalışmamda çocuğu travmadan korumak başlıklı 12 meseleyi ve psikolojik gelişimine yardım eden 7 meseleyi bilgi, tavsiye ve egzersiz formatında oluşturmaya çalışıyorum. Umarım Eylül’e yetiştirebilirim.