Çağrı-Message bir bilim kurgu olarak çıktı

Aslına bakarsanız distopya tanımı Buğday’a biraz dar geliyor. Bilim kurgu sinemasının sevdiği bir alt tür olan post apokaliptik dünya kurgusuna sahip film, giriş kısmında bize şablonu, Stalker gibi türün demirbaşı sayılabilecek bir film tarafından çıkarılmış olan set inşa ediyor. Semih Kaplanoğlu bu distopyada umut yeşertmeyi ve bu yolculuğu Kehf Suresi’nde geçen Hızır ile Musa menkıbesine dayanan bir arayış hikâyesine konu ediyor.

“Tabii ki film yaparken, dünyaya seslenirken, kendimizi anlatmaya çalışırken sırtımızı dayadığımız yer Anadolu olmalı. Orada keşfedilmemiş bir hazine var” diyen Semih Kaplanoğlu ulusal sinema yapmanın modası geçmiş tarihi hikayelerden ibaret olacağını düşünen sinematek fikrine yıllar sonra da olsa en güzel cevaplardan birini vermiş gibi görünüyor. Buğday’ı bir de bu gözle izlemek lazım. Hikayelerimizin sınırlarını ülke ve dilden bağımsızlaştırdığımız vakit, evrensele ulaşmak daha mümkün görünüyor. Filmin dilinin neden Türkçe olmadığına dair eleştiriler de bu şekilde cevaplanabilir.

Türk sinemasında daha önce görülmeyen kıyamet sonrası düzeni hayal eden Kaplanoğlu, bu yolculuğun ruhani tarafına yoğunlaşarak dünya standartlarında da pek rastlanmayan bir derinliğe karıştırıyor. Yıllardır inanç filmi olarak Türk sinemasının yeni bir şey üretmediğinden yakındık durduk. Bir bilim kurgunun içine yerleştirilmiş gerçek bir inanç filmi var elimizde. Yabancı türdaş filmlerden çok daha umut besleyen, izleyicisine gelecek için el açan ve ümit veren, hatta bu anlamda inanca çağıran bir yapım Buğday. Ben filmi Adana Film Festivali’nde seyretmiştim. Bütün seçki içinde çok farklı bir yapım olduğunu, diğer yarıştığı filmler ile ayrıştığını böyle bir karşılaştırmaya gidilmesinin de hatalı olduğunu düşündüm. Ama söz konusu Buğday filminin katıldığı dünya festivalleri macerasını düşününce böyle bir filmi sinematografik olarak çok daha müspet bir bakış açısıyla değerlendirmesi gereken dünya sinemasının otoritelerinin niye kayıtsız kaldığını sorgulamak lazım. Müslüman bir filmin her ne tarzda olursa olsun Haçlı zihniyetinin nefretinden kurtulamayacağının bir ifadesi Buğday’ın dünya festivallerindeki macerası. Ayrıca bu Haçlı zihniyetinin halkın eğitimsiz bir kısmında yeşeren bir duygu olmadığını da bize gösteriyor yaşananlar. Tam tersi Avrupa’nın entelektüel ve poyitik çevrelerini tamamıyla etkisi altına almış bir durum bu. Buna rağmen filmde Semih Kaplanoğlu’nun çağrısı daha da anlamlı olabilir. En azından ümit ediyoruz.