Fransa Cumhurbaşkanı Macron, medyatik ziyaretini tamamlayıp Washington’dan ayrılırken Amerikan medyasına Ortadoğu’da Büyük Pazarlık yapmak istediğini ima etti: Rusya, ABD, Türkiye İran, Suudi Arabistan gibi önemli güçler Fransa öncülüğünde bir araya gelecekler ve mesela önce Suriye’da uzlaşacaklar. Sonra Suriye’nin inşası gündeme gelecek... Oldu da bitti- denecek. Falan filan. 

Macron uzun süredir Ortadoğu’da ve dünyanın muhtelif yerlerinde zorla taraf olmaya, topa girmeye, zorla vitrine çıkmaya, rol kapmaya çalışıyor... ‘Beni de görün’ diye kendini paralıyor. Bu fırsatçılığın ana nedeni, Avrupa’nın dağınıklığı: Almanya içine kapanmakta ve yorgun... İngiltere Brexit ile oyundan kopuyor... Ortam Macron’a kaldı... O da Fransa’nın on yıllardır bulamadığı fırsattan yararlanma telaşında. Fransa hep Almanya-İngiltere gölgesinde kalmıştı. Şimdi meydan boş gibi duruyor. Bu ortamda, Macron’un aklında eski sömürgeler var: Fransız Afrikası, Suriye-Lübnan ve Ortadoğu’nun etki altına alabildiği bütün azınlıklar. Arada Yunanistan’a fırkateyn satmak gibi işlere de, ‘olmaz’ demiyor.

Bu çabada Macron hesapta Trump’ın zayıf ve güçlü taraflarını kullanacak... Yani ABD gölgesinde tilkilik peşinde... Almanya tarafından AB içinde çelmelenirken hangi ortamı boş buldu, anlamak zor. 

Mesela Macron’un ABD ziyareti biterken, Paris’te başka bir konferans vesilesiyle bulunan ABD, İngiltere, Suudi Arabistan Ürdün ve Almanya temsilcilerini toplayıp ‘Suriye Konferansı’ yaptılar. Bir şey olacağından, bir sonuç alınacağından değil. Maksat atraksiyon olsun. 

Macron Mayıs’ta Rusya’ya gidip diplomasi hünerini Vladimir Putin’e gösterecek. 12 Mayıs civarı Donald Trump, İran Nükleer anlaşmasını feshettiğini duyuracak. Bu, Macron için daha fazla medya ve ekran zamanı, telefon görüşmesi demek. 

Peki Büyük Pazarlık? Büyük Pazarlık, Macron’un boş hayali gibi duruyor. Hem öyle bir ortam yok, hem de Fransa’dan bir şey isteyen yok. Dar alanda yeterince çok oyuncu var. Trump’ın ‘sorun çözen lider olarak tarihe geçmek’ hedefi olabilir, ancak sorun çözmek strateji ve tutarlılık gerektiriyor. Şu an tek kozu, Trump’ın ‘biz çıkıyoruz, Suriye’yi başkası sırtlansın’ demesi. Ancak ABD çıkışı yakın değil. Suriye’de çok taraflı BM anlaşması yolu var, ancak o yolun da sonu görünmüyor. Ortadoğu’da hayaller ile gerçekler arasında çöller vardır. 

Macron’un karizmasının çizilişi