Amerikan projesinin çöküş hikayesi

Cannes’dan Toronto’ya kadar birçok film festivalinden ödülle dönen The Florida Project söylenenin aksine Amerikan rüyasının çöküşünün bir kanıtı adeta.

Toplumlar arasındaki fark gittikçe açılıyor. Böyle bir cümleden sonra ileriye giden Batı toplumu ile geri kalmış toplumların farkının güzellemesi gelir çoğunlukla. Ama inanın söz konusu film The Florida Project’i seyrettiğinizde iyi ki bizim toplumumuz ABD’nin geldiği noktada değilmiş diyeceksiniz. Batı ülkelerinde yaşanan dejenerasyonun herkes farkında, söz konusu ABD olduğunda bu dejenerasyon iyice ortaya çıkıyor. Amerikan bağımsızlarını seyrettiğinizde bu gerçeği çok net bir şekilde görüyorsunuz. Beni asıl rahatsız eden ise bu bağımsız filmlerin son dönemde geçirdiği dönüşüm. Bu filmler eskiden toplumun eksikliklerini ve çarpıklıklarını ortaya çıkaran ve eleştiren yapımlardı. Günümüzde ise garip bir şekilde bu çarpıklıkları güzelleyen, yenilir yutulur bir hale getiren yapıdalar. Amerikan bağımsız sinemasının şu an en dikkat çeken yönetmeni The Florida Project’i de yöneten Sean Baker. Bu hafta vizyona giren film neredeyse bütün katıldığı festivallerden ödülle döndü. Ben de Antalya Film Festivali’nde seyrettim filmi. Orada da öyle bir tanıtım yapılmıştı ki bir sinema şaheseri seyredeceğiz diye gittim filme. Sinematografisi düzgün ama işlediği konu ve veriliş şekli beni hayli rahatsız etti. Filmin konusu kısaca şöyle, okullar tatil olunca 6 yaşındaki Moonee ve arkadaşlarının Florida’nın sıcak yaz günlerindeki tek dertleri daha çok eğlence ve daha çok dondurmadır. Bu sevimli ekip kendilerine yetişkinlerden uzak bir dünya yaratmışlardır. Tüm masumluğuyla başı sürekli derde giren Moonee’nin arkasında, onu seven annesi Halley vardır. Bu küçük kızın renkli hayal dünyası, annesinin yaşadıklarıyla şekillenmektedir. İşte olay da burada kendini belli ediyor. Filmin tanıtım bülteninde annenin çocuğuna duyduğu sevgi ve fedakarlıklardan dem vuruluyor. Her şeyden önce uyuşturucu müptelası bir anneden bahsediyoruz. Çarpık bir aile yapısı, yalnız bırakılmış bir çocuk ve o çocuğun uyuşturucu parası bulmak için kendini satmak dahil her şeyi yapan bir anneyle geçen hayatı. Ben şimdi bu anneye nasıl sempati besleyeyim. Efendim ne olursa olsun çocuğuyla beraber olmak istiyormuş. Bu şekilde olacaksa çocuğuyla olmasın o anne. Bağımsız bir yönetmenden beklenen toplumun geldiği, içinden çıkılmaz dejenerasyonu göstermesi ve bu işe bir dur demesi gereken entelektüel çevreyi rahatsız etmesidir. Rahatsız etsin ki o çevreler de yaşadıkları toplumda bir reform yapma çabası içine girsin. Eğer The Florida Project’teki gibi “Ah ne tatlı çocuk, anne uyuşturucu bağımlısı ama çocuğunu da çok seviyor” tarzı göndermelerle film yaparsanız toplumdaki bozulmanın artmasına katkıda bulunmuş olursunuz. Bu tavır acaba sadece yönetmenin düştüğü bir hata mı? Yoksa genel itibariyle Amerikan film endüstrisinin kendi toplum yapısını ithal etme alışkanlığının bir uzantısı mı? Bence en çok düşünülmesi gereken soru bu. Filme dönersek, çocuk oyuncuların tatlılığı ve kabiliyetleri süper. Ama bütün bu şirinliğin arkasına saklanan bozulma felaket. Ben çocukların masumluğunu gördükçe, güya izleyiciyi gülümsetmesi gereken sahneleri seyrettikçe ne gülebildim ne eğlendim. Sadece onlara karşı hissettiğim acıma duygusu yüreğimi sızlattı. Filmin erkek karakteri William Dafoe ise En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu dalında bu filmle aday. William Dafoe’nun çok daha iyi filmlerini seyrettim. Dafoe’yu aday göstermelerinin sebebi filmdeki en doğru karakteri onun canlandırmış olması. Bu Oscar almaya yetiyorsa bir şey diyemeyeceğim.

Sean Baker’in The Florida Project’i, çarpık aile yapısına, toplumsal dejenerasyona eleştiri yerine güzelleme yapan bir film.

Yalnız bırakılmış bir çocuk ve o çocuğun uyuşturucu parası bulmak için kendini satmak dahil her şeyi yapan bir anneyle geçen hayatını anlatan The Florida Project ABD toplumundaki çürümenin bir özeti gibi...