Pazar günü seçmenin devlet imkânlarına itibar etmediğini aksine bilinçli tercih yaptığını yazmıştım.
Eğer seçmen devlet imkânlarına itibar etseydi 1950 seçimlerinde devlet olan CHP silinmezdi, 1991 seçimlerinde iktidardaki ANAP yenilmezdi ve 2002'de hükümet olan DSP, ANAP ve MHP meclis dışında kalmazdı.
16 Nisanreferandumunda eğer seçmen evet dediyse bu devlet imkânlarının değil seçmenin sağduyusu sonucudur.
Seçmen Erdoğan’ave AK Parti’ye hâlâ güveniyor demektir.
***
15 yıldır iktidarda bulunan bir partide yıpranma olmadığını, hatalar bulunmadığını söylemek elbette yanlış olur.
Nitekim parti yönetiminin sonuçları masaya yatırıp görüştüğünü ve nerede ne hata edildiğini araştırdıkları, yetkililerin beyanından anlaşılıyor.
Şunun altını kalın çizgilerle çizmek lazım ki, referandum sonuçlarına bakarak hiçbir partiyi ilzam etmek doğru olmaz.
Ancak Erdoğan 2014’te yüzde 52 oyla cumhurbaşkanı seçilmişti şimdi de yüzde 51.5 oranında evet çıktı. Eğer iç ve dış muhalefetin onca çalışması sonucu yarım puan düşüşü gerileme sayacaksak sayalım. Neticede değişen bir şey yok.
***
Parti bazında değerlendirecek olursak meselaAK Parti son seçimlerde yüzde 49 oy almıştı.
Referandum sonrası yapılan anketler MHP’nin yüzde 2 civarında destek verdiğini söylediğine göre AK Parti’nin oyları da yine yüzde 49 civarında yani bir eksilme yok demektir.
Ayrıca bu bir parti tercihi değildi.
Referandumda evet demeyen AK Parti’nin kimi seçmeni yarın parti seçimlerinde tercihini yine AK Parti’den yana kullanacağı düşünülür ve doğudaki artış da hesaba katılırsa AK Parti’nin oylarının arttığını söylemek bile mümkündür.
***
Büyük şehirlerdeki hayır oylarının çokluğunu AK Parti’nin gerilediği şeklinde yorumlamak da rakamlara baktığımızda çok inandırıcı gelmiyor!
Mesela İstanbul 2014 belediye seçimlerinde AK Parti’nin oy oranı yüzde 47.9, MHP’nin İstanbul’da aldığı bütün oylar yüzde 4 idi.
Referandumda MHP seçmeninin katkısını yüzde 2 desek geriye yüzde 47 kalır ki. Bu daİstanbul genelinde oyların eksildiği anlamına gelmez.
Çünkü referandumda çıkan yüzde 51 hayır bütün muhalif partilerin ve hatta bazı AK Partililerin oyudur!
***
Ankara’yı ele alalım.
2014 belediye seçimlerinde AK Parti yüzde 44.9, MHP de yüzde 7.8 oy almıştı.
16 Nisanreferandumunda evet yüzde 48.8 çıktı. Ankara’da MHP’lilerin yarısı bile evet demiş olsa AK Parti’nin oylarında yine bir eksilme söz konusu değil.
Diğer illeri de masaya yatırırsak benzer sonuçlar çıkacaktır.
İller genelinde böyle.
AK Partilibelediyelerin bulunduğu bazı ilçelerde hayır oylarının çok çıkması ise seçmenin AK Parti’ye açık mesajıdır. Başbakan da bu mesajı aldıklarını söylüyor.
***
Özetle, Erdoğan ve AK Parti’nin oy kaybettiği söylemi çok da isabetli değildir.
Ama bölge bölge, il il, ilçe ilçe, mahalle mahalle sonuçlar masaya yatırıldığında AK Parti’nin birçok şeyi gözden geçirmesi gerektiği ise ayrı bir hakikattir.
Parti yönetimi sağlıklı bir değerlendirme yaparsa - ki yapması lazım-, söylemden vitrine, icraattan bürokrata, teşkilattan medyayla ilişkiye kadar gözden geçirilecek çok şey görecektir.
Son söz: Bu referandum hem ülkeye hem de siyasete çok şey kazandıracak, çok!
