Nazi kampından çanta krallığına

Dünyaya gözlerini gettoda açıp sarayda kapatmak kadar altın emzikle büyüyüp son nefesini köprü altında kimsesiz olarak vermek de olağan. Bir hikaye ve bir de gerçek kalıyor sadece. Hayat, geriye doğru anlaşılır, ileri doğru yaşanır. Bugün modanın zirvesinde adını efsane olarak yazdırmış bir kadın kendi hikayesinden hepimize bir başarı dersi veriyor. Judith Leiber, nam-ı diğer çanta imparatoriçesi. Tasarımları sanat müzelerinde sergilenen 96 yaşındaki Judith Leiber’in çantasına sahip olmak çoğumuz için uzak bir hayal. Ancak onun fantastik, renkli dünyasını sığdırdığı cüzdanların içindeki umuttan hepimize düşecek bir pay var. 

CÜZDAN DEĞİL SANAT ESERİ

Judith Lieber, 1921 Macaristan Budapeşte doğumlu. Orta gelirli bir ailenin kızı olan Lieber, Londra’daki King’s Üniversitesi’nde kimya bursu kazanıyor ancak II. Dünya Savaşı başlayınca eğitimi yarıda bırakıp ailesinin yanına dönüyor. Evde çantalar tasarlayan genç Lieber’ın kabusu savaş kapıya dayanınca başlıyor. Naziler ülkeye girmesiyle Yahudi olan ailenin saklanmaktan başka çaresi kalmıyor. Baba, kızı Judith ve eşini korumak için teslim oluyor. Bir süre sonra metruk binalarda saklanan anne kız da yakalanıp kampa gönderiliyor. Judith Lieber burada ailesinden pek çok kişinin ölümüne şahit oluyor. Ama bir gün savaş bitiyor. Lieber, Amerikan ordusunda görevli bir askerle tanışıyor, çift 1946’da evleniyor. Eşiyle birlikte Amerika’ya göçmen olarak giden Lieber, geçimini sağlamak için çanta yapmaya başlıyor. Lieber’in bir fabrika için fason olarak ürettiği çantalar New York’taki ünlü mağaza Nettie Rosenstein’ın dikkatini çekiyor. Rosenstein’da 12 yıl çalışan Lieber’ın kariyer yolu çantalarının Amerikan first lady’si Mamie Eisenhower’ın elinde görülmesiyle  açılıyor. Judith Lieber 1963’te, 42 yaşındayken ilk çanta mağazasını açıp markasını kuruyor. Lieber’in 1963’ten emekliliğe ayrıldığı 2004 yılına kadar 3 bin 500 tasarıma imza attığı biliniyor. Dahası onun her biri sanat eseri değerindeki çantaları Manhattan Tasarım Müzesi’nden  New York Metropolitan’a  Londra’daki , Victoria & Albert’a kadar dünyanın en saygın müzelerinde sergileniyor. Lieber’in rengarenk hayal dünyasından kopup kristallerle süslediği çantaları Oscar gecelerinin geleneksel aksesuarı. İlhamını hem doğadan, hem de şehir hayatından alan Lieber’in iddialı çantaları kuşkusuz herkese göre değil. Ancak her biri tek tek elle işlenen Swarosvki taşları ve şaşırtıcı, eğlenceli tasarımlar için Haute Couture çantacılığın başyapıtları demek yanlış olmaz.  

Yıllarca fabrika ve mağazalarda çalışan Lieber, 42 yaşında markasını kurdu. Bugün emekliliğin tadını çıkaran tasarımcının cüzdanları müzelerde sergileniyor.